Chính quyền Mỹ, trong nỗ lực tìm cách răn đe Trung Quốc chớ giúp Nga đang bị chế tài, hôm 23/3 cảnh cáo Bắc Kinh chớ lợi dụng cơ hội kinh doanh từ những chế tài Nga mà giúp Moscow né tránh kiểm soát xuất khẩu hoặc thực hiện những giao dịch tài chánh bị cấm.
Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cho hay các nước G7 sẽ sớm loan báo một đáp ứng thống nhất để đảm bảo là Nga không thể né các chế tài phương Tây vì xâm lược Ukraine với sự giúp đỡ của Trung Quốc hay bất kỳ một nước nào khác.
Phát biểu trên chuyên cơ của Tổng Thống trên đường bay tới Brussels, nơi Tổng Thống Joe Biden sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp của NATO, ông Sullivan nói “Không chỉ riêng Trung Quốc, việc này sẽ áp dụng cho từng nền kinh tế quan trọng và những quyết định mà họ định thử, một cách cố ý và tích cực, phá hoại hay làm yếu các chế tài chúng tôi áp đặt.”
Ông cho biết chính phủ Mỹ đã chuyển thông điệp này cho Trung Quốc và rằng: “Chúng tôi kỳ vọng những truyền tải tương tự từ Liên hiệp châu Âu và các nước châu Âu.”
Sau khi ông Biden nói chuyện qua video với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tuần trước, Bắc Kinh lên án chế tài Nga. Trung Quốc nói những chế tài bao trùm và bừa bãi sẽ làm mọi người tổn thương” và không nên “leo thang thêm nữa.”
Những hạn chế xuất khẩu của Mỹ nhằm ngăn chặn Nga tiếp cận với những hàng hóa thiết yếu như điện tử thương mại, máy vi tính và phụ tùng máy bay.
Washington lo rằng Trung Quốc có thể giúp Nga đi cửa sau, tiếp cận những sản phẩm này bằng cách vi phạm những hạn chế thương mại. Chính phủ Mỹ có những công cụ để đảm bảo việc này không thể xảy ra, ông Sullivan nhấn mạnh.
Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo ngày 23/3 cho hay Mỹ sẽ trừng phạt bất cứ công ty nào vi phạm kiểm soát xuất khẩu đối với các mặt hàng như chất bán dẫn.
Về vấn đề chi trả, ông Sullivan nói, Mỹ và các đồng minh G7 sẽ đáp ứng với “các nỗ lực có hệ thống, các nỗ lực có mức độ công nghiệp nhằm tái định hướng việc giải quyết chi trả tài chánh.”
Trung Quốc không lên án hành động của Nga tại Ukraine dù bày tỏ quan ngại sâu sắc về chiến tranh.