Hoa Kỳ mở rộng các cuộc không kích có mục tiêu nhắm vào các phần tử chủ chiến Quốc gia Hồi giáo IS ở miền bắc Iraq, vào lúc lực lượng an ninh Iraq tiến quân chiếm lại Ðập Mosul chiến lược. Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Hoa Kỳ tuyên bố các cuộc không kích và thiết bị cung cấp cho chiến binh Kurd đã giúp kéo chậm đà tiến của IS ở khắp Iraq. Thông tín viên VOA Victor Beattie ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Hôm qua, Tổng thống Barack Obama đã gửi một bức thư cho các nhà lãnh đạo quốc hội Mỹ loan báo quyết định cho phép thực hiện các cuộc không kích có mục tiêu để hỗ trợ cho lực lượng Iraq trong nỗ lực chiếm lại Ðập Mosul từ tay các phần tử chủ chiến IS và gọi đập này là “một địa điểm hạ tầng cơ sở quan trọng.” Ông Obama cảnh báo rằng việc đập này không hoạt động “có thể đe dọa đến đời sống của một số lớn thường dân, gây nguy cơ cho nhân viên và cơ sở của Hoa Kỳ, trong đó có Ðại sứ quán Mỹ ở Baghdad, và gây trở ngại cho chính phủ Iraq trong việc cung cấp dịch vụ thiết yếu cho dân chúng.
Một nữ phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia, bà Caitlin Hayden, nói các hoạt động mang tính cách hạn chế về thực chất, thời gian và quy mô. Bà nói các hoạt động này được tiến hành với sự phối hợp và theo lời yêu cầu của chính phủ Iraq.
Bộ Chỉ huy Trung ương Hoa Kỳ cho biết các cuộc không kích, lần thứ nhì trong khu vực trong hai ngày, đã được tiến hành bằng cách sử dụng các máy bay tấn công và chiến đấu và đã phá hủy 3 chiếc xe có vũ trang của IS, một súng đại bác chống máy bay đặt trên xe của IS, một trạm kiểm soát của IS và một dàn thiết bị nổ tự chế. Tất cả các máy bay tấn công được cho là đã rút ra khỏi khu vực tấn công một cách an toàn.
Có những tin tức trái ngược về việc liệu các chiến binh “peshmerga” người Kurd, cũng được sự yểm trợ của các cuộc không kích, đã chiếm lại được một số hay tất cả phần đất bao quanh Ðập Mosul, đã bị các chiến binh Quốc gia Hồi giáo chiếm đoạt hồi đầu tháng này.
Hoa Kỳ thoạt tiên đã mở các cuộc không kích hồi đầu tháng này nhắm vào các phần tử nổi dậy, một phần để ngăn chặn việc sát hại hàng ngàn người Yazidi bị kẹt trên Ngọn Sinjar ở miền bắc Iraq.
Nhà khoa học chính trị kỳ cựu của Rand Corporation và cũng là cựu sĩ quan Quân lực Hoa Kỳ Rich Brennan nói các cuộc không kích mới nhất là mở đầu cho điều ông gọi là một sự “can dự có suy xét kỹ hơn” ở Iraq.
“Lập luận trước đây mà tổng thống đưa ra về sứ mạng nhân đạo và sự trợ giúp hạn chế mà chúng ta sẽ dành cho Iraq theo tôi là không thực tế trong bối cảnh hình thực viện trợ mà phía Iraq cần đến. Và do đó, vào thời điển này, điều mà phía Iraq cần là sự hỗ trợ trong việc tìm cách giúp thực hiện quy hoạch hoạt động và sự hòa nhập giữa các khả năng trên không và trên bộ để tìm cách đẩy lui ISIL. Chúng ta cần một đường lối chiến lược về mặt làm thế nao để tham gia, làm thế nào để các đồng minh tây phương của chúng ta sẽ tham gia, cũng như các quốc gia trong khu vực sẽ tham gia để đẩy lui ISIL.”
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Micheal Fallon hôm qua nói với nhân viên quân đội Anh ở đảo Chypre rằng vai trò của Anh quốc ở Iraq đã mở rộng vượt qua sứ mạng nhân đạo ban đầu. Ông nói Không lực Hoàng gia đã thực hiện các phi vụ thu thập tin tức tình báo về các di chuyển của IS. Ông cho biết sự tham gia của Anh quốc có thể kéo dài nhiều tháng.
Phát biểu của ông Fallon được đưa ra sau khi Thủ tướng Anh David Cameron cảnh báo nhóm Quốc gia Hồi giáo có thể nhắm mục tiêu vào Vương quốc Anh nếu không có hành động.
Xuất hiện trong chương trình “Face the Nation” của đài truyền hình Mỹ CBS hôm qua, chủ tích ủy ban Tình báo Hạ viện Hoa Kỳ, dân biểu Mike Rogers, cảnh báo về mối nguy hiểm liên tục do nhóm chủ chiến Sunni đề ra.
“ISIL nay là một tổ chức khủng bố có quân đội. Ðiều đó khiến họ trở thành rất nguy hiểm, các xe tăng, máy bay trực thăng, trọng pháo, tiền bạc. Tất cả những thứ đó tương đương với một tình hình khá nguy hiểm.”
Ông Rogers cho rằng dù sao, lực lượng trên bộ của người Kurd này được vũ trang tốt hơn, và đang chiếm lại phần đất bị mất.
“Do đó, phía chiến binh Peshmerga người Kurd đã có một sách lược rút quân, được vũ trang thêm một chút và nay có một phần yểm trợ trên không, cả từ phía Không lực Iraq lẩn Không lực Hoa Kỳ, và đã đạt được tiến bộ thực sự quanh đập Mosul. Giao tranh vẩn tiếp tục tính tới sáng nay, nhưng dường như họ đã chiếm được thế thượng phong và đang đẩy lui các đơn vị ISIL, các đơn vị của tổ chức khủng bố, rút lui khỏi đập. Ðập này một lợi thế chiến lược và điều quan trọng phải chiếm được trước khi tiến vào Mosul.”
Ông Brennan nói lực lượng trên thực địa của Hoa Kỳ được tổ chức thành các tổ kế hoạch ở Irbil và Baghdad và đang cung cấp cho lực lượng an ninh Iraq tin tức tình báo cấp thiết. Nhưng theo ông, các lực lượng đó cuối cùng cần có sự hỗ trợ hậu cần về cố vấn và trợ giúp khi thực hiện các hoạt động tấn công.
Chuyên gia phân tích Brennan cảnh báo rằng các phần tử chủ chiến IS đề ra một mối đe dọa trong khu vực và ngày càng mang tính quốc tế, nếu không bị ngăn chặn ngay bây giờ:
“Ðã có ước tính là có tới 1.000 người có liên hệ với ISIL, mang hộ chiếu hoặc là đi Hoa Kỳ, Canada, Australia hay các đồng minh Tây phương ở châu Âu.”
Ông Brennan cảnh báo rằng cho phép những người này có nơi trú ẩn an toàn ở Iraq và Syria sẽ chỉ tạo điều kiện cho những cuộc tấn công ở phương Tây thuộc loại mà al-Qaida đã thực hiện cách đây 1 thập niên. Ông Rogers nói thế giới hiện đang đối mặt với một mối đe dọa khủng bố lớn hơn so với trước khi xảy ra những vụ ngày 11 tháng 9 năm 2001.