Ngũ Giác Đài sẽ gửi thêm cho Ukraine vũ khí trị giá ít nhất 275 triệu đô la, các quan chức Hoa Kỳ cho biết ngày 19/11, khi chính quyền Biden đang gấp rút làm mọi cách có thể để giúp Kyiv chống trả Nga trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức.
Đợt vũ khí mới nhất được đưa ra trong bối cảnh lo ngại về sự leo thang trong cuộc xung đột ngày càng tăng, khi cả hai bên đều nỗ lực giành bất kỳ lợi thế nào mà họ có thể khai thác nếu ông Trump yêu cầu chấm dứt chiến tranh nhanh chóng — như ông đã thề sẽ làm.
Trong tuần này, Tổng thống Joe Biden đã trao cho Ukraine quyền phóng phi đạn tầm xa hơn vào sâu hơn trong lãnh thổ Nga và sau đó Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chính thức hạ ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân.
Các quan chức Hoa Kỳ cho rằng sự thay đổi trong học thuyết hạt nhân của Nga đã được dự đoán trước, nhưng Moscow cảnh báo rằng việc Ukraine sử dụng Hệ thống phi đạn chiến thuật của quân đội, được gọi là ATACMS, bên trong nước Nga hôm 19/11 có thể gây ra phản ứng mạnh mẽ.
Một quan chức Hoa Kỳ cho biết Mỹ không thấy dấu hiệu nào chứng tỏ Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine. Các quan chức Hoa Kỳ đã nói chuyện với điều kiện giấu tên vì gói viện trợ vẫn chưa được công khai.
Khi được hỏi vào ngày 19/11 liệu một cuộc tấn công của Ukraine bằng phi đạn tầm xa của Hoa Kỳ có khả năng gây ra việc sử dụng vũ khí hạt nhân hay không, phát ngôn viên của Điện Kremlin Dmitry Peskov đã trả lời là có.
Một quan chức Hoa Kỳ cho biết Ukraine đã bắn khoảng tám phi đạn ATACM vào Nga hôm 19/11 và chỉ có hai phi đạn bị đánh chặn. Vị quan chức này cho biết Hoa Kỳ vẫn đang đánh giá thiệt hại nhưng phi đạn đã tấn công một địa điểm cung cấp đạn dược ở Karachev, thuộc vùng Bryansk.
Các vũ khí trong gói viện trợ mới cho Ukraine bao gồm một đợt bổ sung phòng không trong đó có Hệ thống phi đạn pháo binh cơ động cao (HIMARS), cũng như đạn pháo 155mm và 105mm, đạn chống tăng Javelin và các thiết bị và phụ tùng khác, các quan chức Hoa Kỳ cho biết.
Các loại vũ khí sẽ được cung cấp thông qua thẩm quyền rút tiền của tổng thống, cho phép Ngũ Giác Đài nhanh chóng rút nguồn cung từ kho của mình để đưa chúng đến tuyến đầu của Ukraine.
Việc ông Trump sắp chuyển vào Tòa Bạch Ốc đã khiến chính quyền Biden phải vội vã để đảm bảo tất cả các khoản tài trợ được quốc hội phê duyệt cho Ukraine được chuyển đến và Kyiv đang ở trong một vị thế vững chắc khi bước vào mùa đông.
Chính quyền Biden sẽ phải nhanh chóng lấy 7,1 tỷ đô la vũ khí từ kho dự trữ của Ngũ Giác Đài để chi hết số tiền đó trước khi ông Trump tuyên thệ nhậm chức. Trong đó bao gồm 4,3 tỷ đô la từ dự luật viện trợ nước ngoài được Quốc hội thông qua vào đầu năm nay và 2,8 tỷ đô la vẫn còn trong sổ sách do Ngũ Giác Đài tính toán lại giá trị của các hệ thống được gửi đi.
Khi được hỏi liệu có thể hoàn thành việc đó trước ngày 20 tháng 1, khi ông Trump nhậm chức hay không, phát ngôn viên của Ngũ Giác Đài Sabrina Singh cho biết các quan chức đang nỗ lực để cung cấp cho Ukraine những gì họ cần. Bà không xác nhận tổng số tiền rút mới nhất.
“Chúng tôi cam kết sử dụng toàn bộ thẩm quyền mà Quốc hội đã phân bổ cho chúng tôi”, bà Singh nói. “Cách duy nhất chúng tôi có thể làm được điều đó là đảm bảo rằng các kho của chúng tôi được lấp đầy và dự trữ đầy đủ. Vì vậy, khi các kho của chúng tôi tiếp tục được dự trữ các thiết bị và năng lực cần thiết, chúng tôi sẽ rút từ đó và gửi chúng đến Ukraine”.
Ngoài các vũ khí trong gói này, Bộ Ngoại giao ngày 19/11 cho biết họ đã cho phép bán cho Ukraine 100 triệu đô la thiết bị và dịch vụ quốc phòng, bao gồm tân trang xe cộ, hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo và “các yếu tố liên quan khác về hậu cần và hỗ trợ chương trình”. Chính phủ Ukraine sẽ trả tiền cho những khoản này.
Là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm thúc đẩy Ukraine, chính quyền Biden cũng đang trên đường giải ngân phần của mình trong khoản vay 50 tỷ đô la cho Ukraine, được bảo đảm bằng tài sản bị đóng băng của Nga, trước khi ông Biden rời Tòa Bạch Ốc, theo hai quan chức cấp cao của chính quyền.
Các quan chức, những người không được phép bình luận công khai, cho biết Hoa Kỳ và Ukraine hiện đang trong “giai đoạn nâng cao” trong việc thảo luận về các điều khoản của khoản vay và đang tìm cách hoàn tất quy trình cho phần 20 tỷ đô la của khoản vay khổng lồ mà Hoa Kỳ đang ủng hộ.
Một quan chức cho biết mục tiêu là hoàn thành trước khi kết thúc năm. 30 tỷ đô la còn lại sẽ đến từ Liên hiệp châu Âu, Vương quốc Anh, Canada và Nhật Bản, cùng nhiều nước khác.
Ông Trump đã chỉ trích sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Ukraine và chế giễu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy là một người giỏi mời gọi trong khi cũng ca ngợi ông Putin và ca ngợi mối quan hệ tốt đẹp vói ông ấy. Tổng thống đắc cử đã tuyên bố — mà không giải thích bằng cách nào — rằng ông sẽ chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trước lễ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, nói rằng ông sẽ “giải quyết vấn đề này rất nhanh chóng”.
Tuần trước, khi phát biểu trước những người ủng hộ từ một phòng khiêu vũ dát vàng tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của mình, ông Trump đã nhắc lại lời cam kết đó nhưng một lần nữa đưa ra rất ít thông tin trước khi đổi chủ đề.
“Chúng ta sẽ làm việc cật lực với Nga và Ukraine. Phải chấm dứt. Nga và Ukraine phải chấm dứt chiến tranh”, ông nói.
Ông Trump đã gợi ý rằng Ukraine nên từ bỏ ít nhất một số lãnh thổ bị Nga chiếm đóng để giải quyết chiến tranh.