Mỹ - Trung lại đấu khẩu về biển Đông

Trung tá Robert J. Briggs – Hạm trưởng USS Mustin – ngồi trên ghế bành đặt ở boong tàu, nhìn Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh.

Dường như là lần đầu tiên quân đội Mỹ gắn việc tuần tra bảo vệ tự do lưu thông ở biển Đông, thực thi luật pháp quốc tế, bác bỏ yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại biển Đông với lợi ích của các quốc gia quanh biển Đông đang bị Trung Quốc xâm hại...

***

Bộ Tư lệnh Mặt trận miền Nam của Quân Giải phóng nhân dân Trung Hoa vừa phát hành một thông báo lên án Khu trục hạm Curtis Wilbus của Hải quân Mỹ đã xâm nhập vùng biển quanh quần đảo Hoàng Sa ở biển Đông bất hợp pháp.

Theo thông báo vừa kể thì Trung Quốc đã điều động các chiến hạm giám sát hoạt động của USS Curtis Wilbus, sau đó cảnh cáo và “trục xuất” USS Curtis khỏi lãnh hải của Trung Quốc (1).

Đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc cáo buộc Mỹ gia tăng những hành động gây bất ổn cho an ninh khu vực vì dễ gây ngộ nhận, phán đoán sai dẫn tới các… tai nạn trên biển. Theo Trung Quốc thì hoạt động của các chiến hạm Mỹ ở biển Đông là… thiếu chuyên nghiệp và vô trách nhiệm. Đồng thời khẳng định, Quân Giải phóng nhân dân Trung Hoa quyết tâm bảo vệ các tuyên bố về chủ quyền của Trung Quốc song song với việc duy trì hòa bình và sự ổn định ở biển Đông.

Trước đó, khi các chiến hạm Mỹ thực hiện những chuyến hải hành băng qua eo biển Đài Loan rồi đi thẳng vào biển Đông, dạo trong phạm vi 12 hải lý ở vùng biển quanh quần đảo Hoàng Sa, ông Triệu Lập Kiên đã từng thay mặt Bộ Ngoại giao Trung Quốc, kêu gọi cộng đồng quốc tế cần thấy rằng: Rõ ràng, Mỹ đang phô trương sức mạnh. Đó không phải bảo vệ tự do và sự rộng mở về hàng hải mà là kích động, gia tăng bất ổn, cố tình làm gián đoạn, phá hoại hòa bình và sự ổn định của khu vực (2).

***

Ngay sau khi Bộ Tư lệnh Mặt trận miền Nam của Quân Giải phóng nhân dân Trung Hoa đưa ra tuyên bố vừa kể, Bộ Chỉ huy Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ đã phát hành thông báo, khẳng định: Tuyên bố của Quân Giải phóng nhân dân Trung Hoa hoàn toàn sai sự thật. USS Curtis Wilbur đã tiến hành FONOP (hoạt động bảo vệ tự do hàng hải) theo đúng luật pháp quốc tế, trong vùng biển quốc tế và không bị “trục xuất” ra khỏi lãnh hải của bất kỳ quốc gia nào.

Theo Bộ Chỉ huy Hạm đội 7, hoạt động của USS Curtis Wilbur cũng như FONOP không chỉ nhằm duy trì tự do, bảo vệ việc sử dụng hợp pháp vùng biển được luật pháp quốc tế công nhận mà còn nhằm thách thức các hạn chế bất hợp pháp đối với việc đi lại một cách bình thường. Tuyên bố của PLA cho thấy, yêu sách thái quá và phi pháp của Trung Quốc đã gây thiệt hại cho các quốc gia Đông Nam Á là láng giềng của Trung Quốc quanh biển Đông.

***

Trước nay, Trung Quốc liên tục tuyên bố đã… đẩy, đuổi hết chiến hạm này đến chiến hạm khác của hải quân Mỹ ra khỏi các… vùng biển của Trung Quốc, đồng thời không ngừng bày tỏ sự lo ngại về các… tai nạn trên biển khi chiến hạm Mỹ thực hiện FONOP ở eo biển Đài Loan và biển Đông. Giữa tháng rồi, Bộ Quốc phòng Mỹ công bố tấm ảnh chụp Trung tá Robert J. Briggs – Hạm trưởng USS Mustin – ngồi trên ghế bành đặt ở boong tàu, gác chân lên lan can, thảnh thơi nhìn Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh…

Tấm ảnh này lập tức khuấy động dư luận quốc tế vì hóa ra USS Mustin “đơn thương độc mã” áp sáp Liêu Ninh, không coi hàng không mẫu hạm này và hải đội hùng hậu hộ tống nó ra gì (3).

Đến cuối tháng rồi, Trung Quốc, lên án chính quyền mới của Mỹ đang gia tăng khiêu khích Trung Quốc cả trên biển lẫn trên không và đó là lý do dẫn đến chuyện chạm mặt giữa Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh cùng hải đội hộ tống với Khu trục hạm Mustin. Trung Quốc tố cáo, USS Mustin đã can thiệp nghiêm trọng vào hoạt động huấn luyện của Trung Quốc, đe dọa nghiêm trọng an toàn hàng hải, an toàn cho nhân sự hai bên nên các chiến hạm Trung Quốc đã phải…. cảnh cáo chiến hạm Mỹ (4)!

Chú thích

(1) https://www.navytimes.com/flashpoints/2021/05/20/china-us-argue-over-naval-activity-in-south-china-sea/

(2) https://www.stripes.com/news/pacific/navy-destroyer-makes-freedom-of-navigation-pass-through-south-china-sea-1.674007

(3) https://www.rfi.fr/vi/châu-á/20210413-ảnh-chiến-hạm-mỹ-theo-dõi-tàu-trung-quốc-chiến-tranh-tâm-lý

(4) https://www.militarytimes.com/flashpoints/2021/04/29/china-says-us-increasing-military-activity-directed-at-it/