Cả Mỹ và Trung Quốc đều là những nước quan trọng đối với Việt Nam và Hà Nội muốn có quan hệ tốt đẹp với cả hai và mong Washington và Bắc Kinh kiềm chế để tránh xung đột xung quanh Đài Loan, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
Tình hình Đài Loan đang tiềm ẩn nhiều rủi ro với các cuộc tập trận dồn dập của Trung Quốc để trả đũa chuyến thăm Đài Bắc mới đây của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.
Tại buổi họp báo thường kỳ vào chiều ngày 11/8, trả lời câu hỏi của phóng viên về thái độ của Việt Nam trước căng thẳng Mỹ-Trung về Đài Loan, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói Hà Nội ‘sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Mỹ-Trung vì cả hai đều là các cường quốc và những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam’.
“Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định cũng như thịnh vượng trên phạm vi toàn cầu,” bà Hằng nói. “Việt Nam mong muốn hai nước duy trì quan hệ lành mạnh, ổn định, giải quyết mọi bất đồng thông qua đối thoại dựa trên luật pháp quốc tế.”
Bà Hằng nói rõ Việt Nam xây dựng quan hệ với cả Bắc Kinh lẫn Washington dựa trên nguyên tắc ‘tôn trọng độc lập, tự chủ, tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi, vì lợi ích của người dân, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực cũng như trên thế giới’.
Trung Quốc và Mỹ lần lượt là hai đối tác thương mại lớn thứ nhất và thứ nhì của Việt Nam. Tuy nhiên, trong khi Việt Nam nhập siêu từ Trung Quốc, nước này lại được hưởng lợi từ xuất siêu sang Mỹ.
Mặc dù hai Đảng cộng sản cầm quyền ở Việt Nam và Trung Quốc có quan hệ tốt đẹp nhưng hai nước lại có tranh chấp chủ quyền gay gắt trên Biển Đông và Hà Nội rất cần sự ủng hộ của Washington để đối đầu với những yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh.
Cũng tại buổi họp báo này, khi được phóng viên của hãng thông tấn Nhà nước Trung Quốc, Tân Hoa Xã, hỏi về lập trường đối với nguyên tắc ‘Một Trung Quốc’, bà Hằng tái khẳng định sự ủng hộ của Việt Nam đối với nguyên tắc mà Bắc Kinh xem là rất quan trọng này.
“Lập trường của Việt Nam về vấn đề Đài Loan là nhất quán, được thể hiện trong các văn kiện chung nhân các chuyến thăm cấp cao giữa Việt Nam và Trung Quốc,” bà Hằng nói.
“Trên cơ sở kiên trì nguyên tắc Một Trung Quốc, Việt Nam mong muốn các bên liên quan kiềm chế, không làm gia tăng căng thẳng tình hình eo biển Đài Loan, đóng góp tích cực vào việc duy trì hòa bình, ổn định cũng như thúc đẩy hợp tác và phát triển của khu vực cũng như toàn thế giới,” bà nói thêm.
Phát biểu của bà Hằng được đưa ra trong bối cảnh Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị vừa có lời cảnh báo các nước trong khu vực ‘không được theo đuôi mà trình diễn chính trị của Mỹ về Đài Loan’.
Ngoại trưởng Vương nói rằng ‘có một số nước đang hành xử vì lợi ích chính trị của bản thân và điều này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho nền tảng mối quan hệ với Trung Quốc’, theo tường thuật của tờ South China Morning Post.
Ông Vương đưa ra tuyên bố này trong các cuộc gặp riêng rẽ với người đồng cấp các nước Mông Cổ, Nepal và Hàn Quốc, theo thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 10/8.
Ông không nêu đích danh nước nào, nhưng hồi tuần trước, ngoại trưởng các nước Nhật và Úc đã hòa cùng người đồng cấp Mỹ ra tuyên bố chung lên án hành động tập trận của Bắc Kinh xung quanh đảo Đài Loan và cho rằng việc này ‘ảnh hưởng nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định quốc tế’.