Ðây là chương trình Anh ngữ Sinh động bài 274. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả. Trong bài học hôm nay, ta tập đặt câu bằng những chữ đã học trong bài trước.
Sau đó ta sẽ học tiếp về những chữ viết hơi giống nhau, nhưng nghĩa khác nhau. Ðó là council/counsel; draw/drawer; elicit/illicit; empathy/sympathy; assure/ensure/insure; historic/historical; và imply/infer.
Nhận xét 1: Ôn lại hai chữ affect và effect trong bài trước
Hãy nói bằng tiếng Anh. Tổng Giám đốc Y tế cảnh báo dân chúng về hậu quả nguy hiểm của sự hút thuốc có thể đưa đến ung thư phổi.=>The Surgeon General warns people of the harmful effects (=results) of smoking that could lead to lung cancer.
Nạn thất nghiệp tăng ảnh hưởng đến cảm giác an toàn nghề nghiệp của chúng ta=>Rising unemployment affects our sense of job security (thấy chung quanh thất nghiệp thì mình dù có việc cũng lo).
Nhớ lại: affect thường hay dùng như động từ và có nghĩa như influence, gây ảnh hưởng đến, còn effect nếu là danh từ thì có nghĩa là hậu quả; nếu là động từ thì có nghĩa thực hiện, như effect a change, bring about, accomplish; effect one’s purpose=đạt được mục tiêu; effect a cure=tạo được một phương thuốc chữa bịnh.
Personal effects: đồ riêng tây; the dead man’s personal effects were sent to his family.= đồ đạc riêng tư của người chết được gửi về cho gia đình ông ta; sound effects=âm thanh giả tạo trong phim làm cho giống như thật.
Nhận xét 2: Council và counsel
Council (n) là hội đồng có thẩm quyền; city council=hội đồng thành phố; student council=ban đại diện học sinh; councilor (có thể viết councillor): nhân viên hội đồng. Còn counsel chỉ cố vấn hay luật sư. Idiom: Keep to one’s own counsel: giữ bí mật ý kiến hay kế hoạch của mình, không thổ lộ cho ai biết.
Counsel còn dùng như một động từ.
To counsel=to give advice to (to advise). The politician counseled careful planning.= Nhà chính trị khuyên nên hoạch định cẩn thận. Danh từ counselor hay counsellor chỉ luật sư. Counselor-at-law hay counsellor-at-law=attorney, counsel, luật sư.
=>Vậy: hai chữ council và counsel phát âm giống nhau, viết hơi khác nhau, nhưng nghĩa hoàn toàn khác nhau. Hai chữ này gọi là homophones--đồng âm dị nghĩa. Vậy phải căn cứ vào câu viết thì mới phân biệt nghĩa của hai từ này.
Nhận xét 3: draw/drawer
Ðộng từ Draw: Draw là một irregular verb: to draw/drew/drawn: vẽ, kéo, lưu ý ai. Can you draw a map showing the direction to your house for me? bạn vẽ bản đồ chỉ đường cho tôi đến nhà bạn được không? I’d like to draw our attention to this situation=tôi muốn bạn lưu ý đến tình trạng này. There’s only one conclusion that can be drawn from the evidence.=chỉ có một kết luận duy nhất có thể rút ra từ chứng cớ có sẵn.
Drawer=ngăn kéo; drawers (a pair of)=quần đùi
Nhận xét 4: Elicit/illicit
To elicit=draw out, khêu ra, gợi ra, moi ra. Short questions are more likely to elicit a response.=Hỏi câu hỏi ngắn dễ gợi ra câu trả lời. Illicit (adj) illicit drugs= thuốc lậu; an illicit love affair=một cuộc tình yêu vụng trộm. =>elicit và illicit phát âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau, một chữ là động từ, một chữ là tính từ.
Nhận xét 5: Empathy/sympathy
Empathy=đồng cảm. We have a lot of empathy for people in financial trouble.=Chúng ta có nhiều đồng cảm với những người ở tình trạng khốn khó. (adj) empathetic; to emphathize=biết thông cảm cảnh ngộ như khi mình cũng cùng cảnh ngộ.
Sympathy=mối thương cảm, thông cảm cảnh ngộ đau buồn với ai. I have a lot of sympathy for single mothers because my mother raised me by herself. Tôi có mối đồng cảm với những bà mẹ nuôi con một mình vì mẹ tôi cũng phải tự mình nuôi tôi. Our sympathies are with the victims of famine in Africa.=chúng ta có mối thương cảm với nạn nhân nạn đói ở Phi châu.
I can sympathize with those who have lost loved ones.=tôi thương cảm những người có người thân bị mất. Out of sympathy for the homeless children, he gave them shelter for the night.=vì thương các em bé vô gia cư, ông ta cho chúng ngụ qua đêm. (Sympathy=pity). Chia buồn: You have my deepest sympathies for the loss of your wife.= Ðươc tin và nhà qua đời, xin chia buồn cùng ông.
Nhận xét 6: Assure/Ensure/insure
Assure: cam đoan, làm cho tin, vững tâm. Her doctor has assured her that she’ll be fine=bác sĩ của bà làm bà vững tâm là bà sẽ khỏi bệnh. Assured dùng làm tính từ= bình tĩnh, tự tin.
The student has a calm and assured manner.= người sinh viên có một cử chỉ, phong cách bình tĩnh và tự tín. John assured me that he would call. =John đoan chắc với tôi là anh sẽ gọi điện thoại.
Reassure: làm yên lòng. The government needs to reassure the people that the food supply is safe.=chính phủ cần phải làm cho dân yên tâm là sự cung cấp thực phẩm được an toàn. Reassure the child that he has your confidence=hãy làm cho đứa trẻ yên tâm rằng bạn tin nó.
To ensure=to make sure something will happen, bảo đảm.
The new law will ensure that criminals serve their full prison terms.
Ðạo luật mới ban hành bảo đảm là những kẻ tội phạm sẽ phải ở đủ án tù mà không được khoan hồng. Necessary steps have been taken to ensure their safety.= đã lo đầy đủ các biện pháp cần thiết để bảo đảm an toàn cho họ.
Snow tires will ensure safer driving in winter.=nên dùng bánh xe chạy tuyết để an toàn hơn vào mùa đông.
To insure=bảo hiểm.
I insured all my valuables before the move.=Trước khi dọn nhà tôi đã bảo hiểm tất cả những đồ quí giá.
The building is insured against earthquakes.=toà nhà đưọc bảo hiểm chống động đất.
Nhận xét 7: Historic/historical
Cả hai chữ historic và historical đều từ danh từ history lịch sử. A historic building/ a historic event =một toà nhà có tính cách lịch sử quan trọng; một biến cố có tính cách lịch sử. Historic=well-known, important in history.
July 4, 1776 is a historic day in American history=ngày 4 tháng 7 năm 1776 là một ngày lịch sử trong lịch sử Hoa Kỳ.
Historical=concerned with history. The signing of the Declaration of Independence was a historical occasion.=việc ký bản Tuyên Ngôn Ðộc Lập là một sự kiện có tính cách lịch sử. Historical research: nghiên cứu quá trình lịch-sử của một vấn đề (xem từ trước có những tác giả nào viết về vấn đề mình đang khảo cứu.)
A historical record =dữ kiện lịch sử.
A historical novel=tiểu thuyết lịch sử.
Nhận xét 8: Imply/Infer
Imply=ngụ ý, nói bóng gíó, ám chỉ
His silence implied agreement=sự yên lặng của anh ta gián tiếp ngụ ý anh đồng ý.
The doctor’s frown implied something was wrong=bác sĩ cau mày ngụ ý có chuyện nghiêm trọng.
Implications=hàm ý. The new report has implications for the future of broadcasting=bản tường trình mới nhất có những hàm ý cho tương lai của lĩnh vực phát thanh.
Infer: luận ra, suy ra kết luận, conclude.—Am I to infer from your remarks that I am a liar? Tôi có thể suy diễn từ lời nói của anh là anh cho tôi là kẻ nói dối ư? From the testimony the jury inferred that the defendant was lying.=căn cứ vào lời chứng, bồi thẩm đoàn kết luận là bị cáo đã nói dối.
=>the speaker implies; the hearer infers.
A. P. Herbert kể câu chuyện phận biệt nghĩa 2 chữ. If you see a man staggering along the road, you may infer that he is drunk without saying a word; but if you say “Have one too many?” you imply that he is drunk.
Nếu bạn thấy một người bước lạng choạng trên đường, bạn có thể suy luận ra là anh ta say mà không phải nói thêm lời nào. Nếu bạn nói, “Lại quá chén hả?” thì bạn ám chỉ anh ta say.
Imply=suggest, hint; infer=deduce or conclude from facts and reasoning.
Vietnamese Explanation
Xin chú ý: Trong khi theo dõi bài học Anh Ngữ Sinh Ðộng, nếu quí vị có điều gì thắc mắc về cách phát âm, cách hành văn, chấm câu hay văn phạm, xin gửi e-mail về địa chỉ Vietnamese@voanews.com. Quí vị vừa học xong bài 274 trong Chương trình Anh ngữ Sinh Ðộng New Dynamic English.
Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.