Ðây là chương trình Anh ngữ Sinh động bài 291. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả.
Trong bài này, ta ôn lại cách phát âm của một số động từ tận cùng bằng de và danh từ của chúng có tiếp vĩ ngữ là –sion phát âm là /giần/.
Sau đó ta học cách phát âm của các từ dễ phát âm sai vì chỉ nhìn vào mặt chữ.
1. Âm g trong động từ sign câm nhưng có phát âm trong danh từ signature: sign/signature:
Trong chữ sign âm g câm (không phát âm), là động từ ở thể chưa chia sign (ký tên) đọc là /xai-n/; quá khứ đơn và quá khứ phân từ của động từ sign là signed /xain-đ/; hiện tại phân từ present participle của sign là signing /xái-ning/, nhưng khi thành danh từ signature thì âm g có phát âm /xíg-nờ-trờ/.
I couldn’t read your signature. It’s not legible. Tôi không đọc được chữ ký của ông. Chữ ký không rõ.
Tương tự: Những chữ sau đây, âm g có phát âm:
Signal = The captain gave a signal for his troops to advance. Vị đại úy ra dấu hiệu cho quân ông tiến lên.
Signatory = nước có ký kết vào hiệp ước. Many countries are signatories of the WTO (World Trade Organization.)
Significance = quan trọng. The significance of the Internet in communication is obvious. Tầm quan trọng của liên mạng Internet trong địa hạt truyền thông nay thật là rõ rệt.
=> Ðộng từ resign /rì-záin/ cũng theo lối phát âm như động từ sign: g câm, nhưng khi thành danh từ, g phát âm trong resignation /rè-zig-nấy-sần/.
2. Những động từ sau đây tận cùng bằng de, khi sang danh từ tiếp vĩ ngữ -sion đọc là /giần/:
Invade — invasion: xâm lăng
Collide — collision, đâm, đụng chạm, xung đột. The two cars collided and the drivers were both killed. Hai xe hơi đâm nhau và người lái xe đều bị chết. It was a horrible collision.= thật là vụ đâm xe khủng khiếp.
Explode — explosion, nổ, làm cho nổ — No one has claimed the responsibility for the explosion of the bomb. Chưa bên nào nhận trách nhiệm về vụ nổ bom.
Decide — decision, quyết định.
Delude — delusion, đánh lừa (v), ảo tưởng, sự lừa dối (n). His arguments seemed convincing but they are based on delusion = Lý luận anh ta có vẻ thuyết phục nhưng thực ra dựa trên sự lừa bịp.
Nhưng: extend — extension /sần/ sự gia hạn. My professor gave me a one-week extension for my paper. Giáo sư của tôi gia hạn cho tôi 1 tuần nữa mới phải nộp bài.
comprehend—comprehension--hiểu
=> hai chữ extend và comprehend tận cùng bằng d (chứ không phải ed), tiếp vĩ ngữ của danh từ -sion phát âm là /sần/.
Tiếp theo: -sion phát âm là /giần/ trong những chữ sau đây:
Include — nclusion--gồm.
Conclude — conclusion -- kết luận.
Persuade — persuasion -- thuyết phục.
Erode--erosion — mòn. Hard rains have eroded topsoil on the hill. Mưa lũ cuốn trôi đất mầu trên mặt đồi. Soil erosion.=đất bị soi mòn.
3. Những động từ sau đây tận cùng bằng -ceive khi sang danh từ -ceive thành –ception:
Perceive—perception--nhận thức.
Receive—reception--nhận, cuộc đón tiếp, tiếp tân.
Deceive—deception--lừa dối.
Conceive—conception—quan niệm, nhận thức, thụ thai.
Misconceive—misconception-- hiểu biết sai nhầm về vấn đề gì.
4. Những động từ tận cùng bằng ose khi sang danh từ chuyển e thay thành i và thêm –tion:
Compose—composition—làm văn, sáng tác, soạn nhạc (v); bài luận văn. Be composed of=bao gồm. Composed=bình tĩnh, trấn tĩnh.
Suppose—supposition--giả thử.
Expose—exposition—phơi bầy ra, vạch trần (v); cuộc triển lãm (n).
Transpose—transposition--đổi chỗ, dịch giọng bài hát, hoán vị.
5. Những chữ s trong chữ sure tận cùng sau đây phát âm là /giờ/:
Closure, đóng cửa - The post office announced 300 closures this year = sở bưu điện báo sẽ đóng của 300 trạm bưu điện năm nay.
Enclosure, mảnh đất có hàng rào chung quanh - The cows are kept in the enclosure .= Những con bò được nuôi ở bên trong vùng đất có rào vây quanh.
Leisure, sự nhàn rỗi, thời gian nhàn rỗi.
Measure, đo, ước lượng (v); Measure = biện pháp.
Pleasure, sự khoái lạc, vui sướng.
Treasure, châu báu, kho tàng, to treasure = quí trọng
6. S cũng phát âm là /giờ/ và -sion đọc là /giần/ những danh từ sau đây:
Confusion = sự rối loạn, hỗn độn.
Imprecision = sự thiếu chính xác.
Precision = sự chính xác.
Profusion = sự thừa thãi. - Roses grow in profusion over the fence. Hoa hồng mọc đầy hàng rào.
Television=truyền hình.
7. Âm d phát âm là /giờ/ trong những chữ sau :
Procedure = thủ tục /prờ-xí-giờ/
Graduate = tốt nghiệp
Pendulum = quả lắc đồng hồ
Schedule = thời biểu.
8. Nhấn mạnh: 2-syllable verbs normally have stress on 2nd syllable. 2-syllable nouns normally stress on the first.
Increase -- to increase; an increase. - The company has increased its workforce by 10 percent = Hãng mướn thêm 10 phần trăm nhân viên. - There’s been a steady increase in gas price the past six months.= 6 tháng nay giá săng tăng đều đều.
Nhớ lại bài trước: to recall (gọi về, thâu hồi, triệu hồi.) –
A recall một đợt thâu hồi sản phẩm bị hư.
Export -- to exPORT; the EXport: xuất cảng, xuất khẩu.
Import -- to imPORT; the IMport: nhập cảng, nhập khẩu.
Nhưng: To research nhấn mạnh vần đầu, hay vần hai cũng được. To REsearch, to reSEARCH. Danh từ REsearch hay reSEARCH đều được. Thường thường, động từ research nhấn vần hai, danh từ research nhấn vần đầu.
To preFER—adj. PREferable=thích hơn.
To adMIRE—ADmirable, cảm phục, đáng khâm phục. The performance was admirable.=buổi trình diễn thật đáng khâm phục.
To preSENT—trao tặng, giới thiệu; a PREsent, quà tặng—preSENtable=chỉnh tề, bảnh bao.
Vietnamese Explanation
9. /s/ hay /z/:
Use vừa là danh từ vừa là động từ.
S trong danh từ use phát âm /s/; s trong động từ to use phát âm /z/.
Used car, second-hand car = xe cũ, pre-owned (tiếng của nhà bán xe, chỉ xe cũ nhưng còn tốt).
Used to có 2 cách phát âm: used to chỉ a past habit, một thói quen ở quá khứ, xưa thường:
I used to get up early to beat the traffic when I worked downtown.= Ngày trước tôi thường dậy sớm đi làm ở trong thành phố để tránh kẹt xe. - I used to smoke, but I have stopped now: Xưa tôi thường hút thuốc lá, nhưng nay bỏ rồi. Trong trường hợp used to chỉ một thói quen ở quá khứ thì phát âm => /íu:stờ/. Xưa thường, a past habit.
Khi used to là simple past của verb to use (dùng) thì phát âm là => /íu:zđ/.
I used a jack to change the flat tire. Tôi đã dùng con đội để thay lốp xe bị xẹp. Jack còn gọi là cái kích để nâng trục xe.
=> To be used to (quen) / to get used to (trở thành quen)
I am used to getting up early = Tôi quen dậy sớm.
I can’t get used to the cold climate in Chicago.= Tôi không quen với khí hậu lạnh ở Chicago.
Ghi nhớ:
To be used to/to get used to (quen) + v-ing hay noun phrase.
Nếu chỉ past habit: used to + verb (infinitive).
10. Silent p (âm p câm)
Pneumonia: bịnh viêm phổi.
Cupboard: phát âm /cớ-bợđ/ hay /cắ-bợđ/. Âm p câm, cái tủ hay kệ đựng quần áo hay bát đĩa. Nhớ lại: cup phát âm là /cắp/, cái tách, cái chén, a cup of tea. Chớ đọc chữ cupboard là: /cắp-bợđ/.
Corps: phát âm /cor/, âm p câm, corps không phát âm s khi ở số ít. Số nhiều corps đọc là /corz/. The Marine Corps = sư đoàn Thuỷ quân Lục chiến. Medical Corps = ngành quân y. Nhưng chữ corpse (xác chết), âm p và se có đọc. /córp-x/.
Psychology = tâm lý học.
Psalm = thánh ca.
Receipt = biên lai, giấy biên nhận, phát âm /rì-xít/.
Coup = cuộc đảo chính.
Psoriasis phát âm /xơ-rái-ờ-xix/ = dry skin disease, - that makes your skin dry, read and flaky, bịnh da khô có đốm vẩy đỏ, bệnh vẩy nến.
Pseudonym=/xú-đờ-nìm/ hay /xíu-đờ-nìm/ biệt hiệu - Mark Twain is the pseudonym of Samuel Langhorne Clemens, author The Adventures of Huckleberry Finn.
Vietnamese Explanation:
Quí vị vừa học xong bài 291 trong Chương Trình Anh Ngữ Sinh Ðộng. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.