Ðây là chương trình Anh ngữ Sinh động bài 271. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả. Trong bài học hôm nay, chúng ta học ôn cách phát âm của vài từ hay phát âm sai vì chỉ nhìn vào mặt chữ và suy diễn. Ta cũng tập đặt câu bằng những chữ đã học trong bài trước.
Hôm nay ta sẽ học những điểm sau đây: (1) Học tiếp về những cặp danh từ và động từ viết giống nhau, nhưng nghĩa khác nhau, và phát âm khác nhau. Trong tiếng Anh những chữ viết giống nhau nhưng phát âm khác nhau và nghĩa khác nhau gọi là HOMOGRAPHS. (2) Cuối bài ta sẽ học cách phân biệt hai từ award và reward.
MUSIC
Nhận xét 1: Quí vị hãy nói bằng tiếng Anh:
Phân biệt to be used to (quen) và used to (xưa thường)
-Tôi không quen dậy sớm. I’m not used to getting up early. Tôi không quen ăn đồ ăn cay=I’m not used to spicy food. [Sau be used to + noun phrase (spicy food) hay gerund (getting up early)]. Xưa tôi thường dậy sớm: I used to get up early. Có phải cô ấy xưa là bồ cũ của anh không? Did she use to be your girlfriend? Xưa tôi hút thuốc lá nhưng nay bỏ rồi.= I used to smoke, but now I’ve stopped.
Nhận xét 2:
Trong bài trước, ta đã học về những chữ có 2 vần, nhấn vào vần đầu khi là danh từ, nhấn vào vần 2 khi là động từ:
Ðộng từ & Danh từ có hai vần viết giống nhau (tiếp):
Discount. Danh từ discount; động từ discount.
Tickets are $8.00 with $2.00 discount for children. Giá vé 8 dollars, trẻ em giảm 2 dollars. Employees working in this clothing store can buy clothes at a discount.=nhân viên của tiệm bán đồ xa xỉ này có thể mua quần áo giảm giá. Some CDs were discounted to sell for as little as 50 cents=vài đĩa nhạc thu gọn được giảm giá chỉ còn $.50.
Discourse. There is a discourse on 19th century British novels at the university this Sunday. = chủ nhật này ở đại học có bài diễn thuyết về tiểu thuyết Anh thế kỷ 19. Discourse on something=thuyết trình về vấn đề gì.
Increase (n) nhấn mạnh vần đầu. To increase nhấn mạnh vần 2. There’s a sharp increase in gas prices lately=giá săng mới đây tăng vọt. The company increased its workforce by 10 percent.=công ty tăng lực lượng nhân viên thêm 10 phần trăm.
Research. I’m still doing research for my dissertation.=tôi vẫn còn tìm tài liệu để viết luận án. I’ve spent 2 years researching for material for my
dissertation.=tôi đã bỏ ra hai năm để tìm tòi tài liệu cho luận án của tôi.
Nhận xét: động từ research có 2 cách phát âm: nhấn vần đầu hay nhấn vần hai.
Transfer. After two years in this community college, you can request a
Transfer to a four-year university.sau khi học ở đại học cộng đồng này, bạn có thể đổi lên một trường đại học 4 năm. Half way through the first year, she transferred to Harvard.=Học được nửa năm đầu, cô ấy chuyển sang trường Harvard. I need to transfer some money from my savings account to my checking account.=tôi cần chuyển một ít tiền từ trương mục tiết kiệm sang trương mục vãng lai của tôi.
=> Ðộng từ transfer có thể nhấn mạnh vần đầu hay vần hai. Khi sang hình thức quá khứ, quá khứ phân từ past participle, hay hiện tại phân từ present participle, ta gấp đôi phụ âm cuối r trước khi thêm đuôi -ed hay –ing: transferred, transferring.
Nhận xét 3:
Ðộng từ to live and adjective/adverb live
Live: (adjective/adv.) Chữ live /lai-v/ làm tính từ hay trạng từ có nhiều nghĩa. Some people object to doing experiments on live animals. Có một số người chống việc dùng những con vật sống làm thí nghiệm. They will use live ammunition in the military exercise.=họ sẽ bắn đạn thật trong cuộc tập trận giả. We will broadcast the program live from Washington. Chúng tôi sẽ truyền thanh/truyền hình chương trình trực tiếp từ Washington.
=> to live (v.) sống; a life, cuộc sống; live (adj) còn sống; live coal than hồng; Be careful! There’s a live cable lying dangerously on the ground, Coi chừng! Có sợi giây cáp có truyền điện nằm nguy hiểm trên mặt đất; a live issue=vấn đề cón nóng hổi (pollution is still very much a live issue ô nhiễm môi sinh vẫn còn là đề tài nóng hổi (nhiều người chú ý); a live audience=khán giả hưởng ứng nhiệt liệt. Live coverage=tường trình trực tiếp. Live music=nhạc sống (có ban nhạc).
Nhận xét 4
Hai chữ dễ dùng nhầm.
Cloth/clothes; to clothe: bận quần áo, mặc quần áo
Cloth: mảnh vải, a piece of cloth; cotton cloth=khăn vải. tablecloth=khăn trải bàn.
Clothes (số nhiều) quần áo=clothing (số ít, more formal) quần áo
He fell into the lake fully clothed=anh ta té xuống hồ còn bận nguyên quần áo. Be clothed in: the mountain tops were clothed in snow= đỉnh núi có tuyết bao phủ. [Phân biệt clad là hình thức past participle của động từ to clothe, cũng dùng như một adjective: leather-clad motorcyclists.=những người cưỡi mô-tô mặc quần áo da. The model was clad in silk=cô gái trình diễn thời trang mặc đồ lụa.] They clothe their children in the latest fashions. Họ cho con họ diện đồ hợp thời trang mới nhất.
Clothes (n) Bring warm clothes with you when you come here in winter. Bạn hãy mang quần áo lạnh khi sang đây chơi vào mùa đông. Bring a change of clothes with you when you stay over this weekend=Nhớ mang theo quần áo để thay khi bạn chơi và nghỉ lại cuối tuần này.
Clothing=clothes=quần áo. Clothing ở số ít (uncountable, an article of clothing, a piece of clothing, an item of clothing một món quần áo). An expensive clothing store.=tiệm bán quần áo đắt tiền. Bring some blankets and clothing for homeless children=hãy mang vài cái chăn và ít quần áo cho trẻ em không nhà. You must wear protective clothing inside this lab.=bạn phải mặc đồ bảo vệ khi ở trong phòng thí nghiệm này. Dress. We may wear casual dress in office on Friday.=thứ sáu chúng tôi có thể mặc quần áo thường tới sở làm.
Nhận xét 5:
Contract (n) giao kèo /kán-trạck/
Never sign a cóntract without getting legal advice first.
Chớ ký giao kèo mà không hỏi ý kiến luật sư trước.
To contract: Lây, Co lại. To contract a serious illness (1) nhiễm bịnh nặng; co rút lại. Metals contract as they become cool.=kim loại rút lại khi để nguội.
A contractor=người làm việc theo giao kèo, thầu khoán. He’s a building contractor=ông làm nhà thầu khoán xây cất nhà cửa. The muscles behind my knees begin to contract when I walk fast=bắp thịt sau đầu gối của tôi bắt đầu co rút lại khi tôi đi nhanh.
-A protest=phản đối /prâú-test/. The teacher quit in protest of the board’s decision.=giáo sư từ chức để phản đối quyết định của hội đồng giáo dục. To protest=phản đối. [Có 2 cách phát âm động từ to protest, nhấn vần nhì /prờ-tést/ hay vần đầu /prấu-test/.] Protester= người phản đối. cũng có 2 cách phát âm: /prấu-tes-tờ/ hay /prầu-tés-tờ/. Thousands of protesters march to protest against the government. Hàng ngàn người phản đối diễn hành chống chính phủ.
-Compact (adj) thu gọn. The whole dictionary now can be stored in one
compact disc.=cả cuốn từ điển bây giờ có thể chứa trong một đĩa nhỏ thu gọn.
Compact (n)=thỏa hiệp. The two countries signed a compact to co-operate against terrorism.=hai quốc gia ký thỏa hiệp hợp tác chống khủng bố.
Compact=xe hơi nhỏ.
Smart car is a two-door compact.=Xe Smart là loại xe nhỏ hai cửa.
To compact. Thu gọn, ép lại. The trash compactor can press trash together so it becomes smaller and more solid. Máy ép rác có thể ép cho thể tích rác nhỏ và chắc hơn.
Nhận xét 6: hai chữ dễ nhầm award và reward
Award = (n and v) Phần thưởng. Actress Gwyneth Paltrow won the “Best Actress” award in the film Shakepeare in Love. Nữ tài tử Gwyneth Paltrow được giải thưởng nữ diễn viên xuất sắc trong film Shakespeare in Love. Prizes will be awarded to the top three runners.=ba người chạy đua về đầu sẽ được giải thưởng.
Award còn có nghĩa trúng thầu.
The company was awarded a huge contract.=hãng trúng thầu lớn. Tiền bồi thường trong vụ kiện. He got an award of $500,000 in libel damages.=anh ta được toà ban nửa triệu đô-la thiệt hại vì bị vu khống.
Reward (n and v)
Quà hay tiền thưởng công. His parents gave him money to buy a bicycle as a reward for passing the exams.=cha mẹ anh cho tiền mua một chiếc xe đạp làm phần thưởng anh thi đậu. The police has offered a reward of $10,000 for information leading to the killer.=cảnh sát treo giải thưởng $10,000 cho ai cung cấp tin tức bắt kẻ sát nhân.
The performers were rewarded with flowers from the audience.=tài tử trình diễn vở kịch được khán giả tặng hoa. The company is now reaping the rewards of their investment.=công ty hiện đang hưởng lời từ việc đầu tư của họ.
=>award ngoài nghĩa giải thưởng vì công trình, công trạng hay tài năng còn có nghĩa trúng thầu, hay tiền được hưởng vì toà bắt phe bên kia bồi thường; còn reward chỉ thưởng vì hạnh kiểm tốt, thi đậu, hay tiền thưởng treo để bắt kẻ gian.
Vietnamese Explanation
Xin chú ý: Trong khi theo dõi bài học Anh Ngữ Sinh Ðộng, nếu quí vị có điều gì thắc mắc về cách phát âm, cách hành văn, chấm câu hay văn phạm, xin gửi E-mail về địa chỉ Vietnamese@voanews.com.
Quí vị vừa học xong bài 271 trong Chương trình Anh ngữ Sinh Ðộng New Dynamic English. Phạm Văn xin kính chào quí vị thính giả và xin hẹn gặp lại trong một bài học khác.