Ngoại trưởng Kerry ca ngợi việc giải giới võ khí hóa học của Syria

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry (phải) và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov họp song phương bên lề hội nghị APEC, 7/10/13

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã ca ngợi Syria về những tiến bộ sơ khởi trong việc tiêu hủy các võ khí hóa học của họ. Thông tín viên VOA Kate Lamb tường thuật rằng Ngoại trưởng Mỹ đã dành lời ca ngợi hiếm hoi nhà lãnh đạo Bashar al-Assad, và nói ông sẽ tiếp tục hối thúc nước này giữ đúng cam kết tiêu hủy kho võ khí hóa học của họ.

Lên tiếng tại bên lề hội nghị thượng đỉnh APEC ở Bali, Indonesia, hôm thứ Hai, Ngoại trưởng John Kerry nói rằng, ông quyết tâm muốn thấy Syria làm tròn lời hứa tiêu hủy kho võ khí hóa học của họ.

Ông Kerry ca ngợi chính phủ Syria về việc tuân thủ nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc yêu cầu nước này từ bỏ kho võ khí hóa học của họ.

Mô tả tiến bộ này như một thắng lợi cho những nỗ lực đa phương để đạt được một mục tiêu chung, ông Kerry cũng dè dặt đưa ra những ca ngợi vừa phải.

“Tôi nghĩ điều này cũng do công của chế độ Assad về việc tuân hành mau chóng những gì họ phải làm. Giờ đây chúng tôi hy vọng rằng việc đó sẽ tiếp tục. Hôm nay tôi sẽ không bảo đảm về điều gì sẽ xảy ra trong những tháng sắp tới, nhưng đó là bước khởi đầu tốt. Và chúng tôi phải hoan nghênh một bước khởi đấu tốt.”

Thay mặt Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tại Diễn Đàn Kinh Tế Châu Á Thái Bình Dương, ông Kerry và bộ trưởng Ngoại Giao Nga Sergei Lavrov đã gặp nhau để thảo luận về các vấn đề Syria và Iran.

Hai ông đã gặp nhau một ngày sau khi các thanh sát viên quốc tế bắt đầu tiến trình tiêu hủy kho võ khí hóa học 1000 tấn của Syria.

Ngoại trưởng Lavrov nói rằng người Nga sẽ làm tất cả những gì có thể làm được để bảo đảm rằng kho võ khí hóa học của Syria sẽ được tiêu hủy chậm nhất là giữa năm 2014, như đã được quy định trong nghị quyết của Liên Hiệp Quốc.

Ông Lavrov nói rằng Nga sẽ làm tất cả mọi chuyện để Damascus tuân theo thỏa thuận này mà không có những thay đổi.

Ông Kerry nói rằng, hai ông sẽ tiếp tục thúc đẩy ông Lakhdar Brahimi, đặc sứ hòa bình của Liên Hiệp Quốc về Syria để xác định một thời điểm cho cuộc hòa đàm Syria. Ông nói:

“Nhưng chúng tôi cũng đồng ý rằng sẽ hội kiến với ông Lakhdar Brahimi, và chúng tôi sẽ hối thúc rằng thời điểm cụ thể sẽ được quy định, có lẽ vào khoảng tuần thứ nhì của tháng 11. Chúng tôi sẽ hối thúc một thời điểm được xác định càng sớm càng tốt.”

Liên Hiệp Quốc nói rằng, có phần chắc là sẽ mở một hội nghị tại Geneve trong tháng 11 này, nhưng cuộc hòa đàm đã bị hoãn lại nhiều lần.

Trong cuộc họp với bộ trưởng ngoại giao Nga, ông Kerry nói rằng tiến bộ cũng đã đạt được trên phương diện các cuộc thảo luận về chương trình hạt nhân của Iran. Ông cho biết:

“Bộ trưởng ngoại giao Nga và tôi có thảo luận về vấn đề Iran. Và chúng tôi cũng trao đổi về cuộc thảo luận đang diễn tiến giữa Hoa Kỳ và Nga về đề tài phòng thủ phi đạn. Và tôi nghĩ rằng giờ đây chúng tôi đang ở giai đoạn mà bước kế tiếp trong cuộc thảo luận này có thể diễn ra bất kể điều gì sẽ xảy ra đối với Iran.”

Để chấm dứt các trừng phạt gây tai hại cho Iran, Tổng thống mới được bầu của nước này, ông Hassan Rouhani, nói rằng ông muốn thương thảo về chương trình hạt nhân của Iran.

Vòng hội đàm kế tiếp giữa Iran và các nước thành viên của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, cộng với Đức, sẽ được tổ chức tại Geneve vào trung tuần tháng Mười.

Ngoài các cuộc hội đàm về Syria và Iran, ông Kerry và ông Lavrov cũng đã ký một thỏa thuận về chương trình giảm thiểu mối đe dọa về võ khí hạt nhân. Diễn biến này dựa trên một thỏa thuận được ký kết lần đầu tiên năm 1987.