Đánh dấu 4 năm ngày ông Châu Văn Khảm bị chính quyền Việt Nam cầm tù, hàng loạt các dân biểu, nhà hoạt động và tổ chức nhân quyền quốc tế viết thư chung kêu gọi Hà Nội phóng thích ông. Ngoài ra, một dân biểu liên bang Australia đã vào trại giam thăm ông Khảm ngay trước Tết Nguyên đán.
Trong thư ngỏ gửi Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính hôm 24/1, có đến 32 nhà hoạt động nhân quyền, nghị sĩ và các tổ chức phi chính phủ (NGO) trên khắp thế giới kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho ông Châu Văn Khảm và tôn trọng các khuyến nghị của Nhóm Công tác về Bắt giữ Tùy tiện của Liên Hiệp Quốc (UNWGAD).
Theo phán quyết của Nhóm Công Tác UNWGAD công bố vào ngày 7/6/2022, việc bắt giữ và giam giữ ông Châu Văn Khảm “thiếu cơ sở pháp lý và do đó là tùy tiện.” Nhóm này kết luận rằng việc giam giữ ông Khảm “là hệ quả của việc ông thực hiện ôn hòa quyền tự do lương tâm và niềm tin, tự do quan điểm và biểu đạt, cũng như quyền tham gia công việc công chúng”.
Các chuyên gia nhân quyền LHQ còn cho rằng việc giam giữ này đi ngược lại với Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền và Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị.
“Chúng tôi cùng chung tiếng nói kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam hãy tôn trọng các công ước quốc tế về nhân quyền bằng cách trả tự do ngay lập tức cho ông Châu Văn Khảm. Chỗ ở của ông không phải là ở tù mà phải là với gia đình tại Úc, đặc biệt trong dịp Tết này”, bức thư chung có đoạn.
Trao đổi với VOA từ Đức, ông Nguyễn Văn Đài, Chủ tịch Hội Anh em Dân chủ, một trong số những người ký tên trong thư chung, bày tỏ kỳ vọng:
“Bản thân lời kêu gọi chung này của các tổ chức phi chính phủ thì vẫn không có tác động nhiều đến việc giam giữ ông Châu Văn Khảm tại Việt Nam, nhưng sẽ dấy lên một hồi chuông để kêu gọi chính phủ Úc, nước mà ông Châu Văn Khảm là một công dân, phải có trách nhiệm cao nhất trong việc gây áp lực đối với chính quyền Việt Nam trong việc trả tự do”.
“Đồng thời chúng tôi cũng kêu gọi chính phủ các quốc gia khác như Hoa Kỳ và các nước châu Âu nữa. Chỉ có khi có sự đồng lòng và hợp tác của chính phủ các nước thì sự trả tự do cho ông Châu Văn Khảm mới sớm đến”.
VOA đã liên lạc Bộ Ngoại giao Việt Nam và đề nghị họ bình luận về thư chung này, nhưng chưa được phản hồi.
Your browser doesn’t support HTML5
Nhóm Công tác LHQ: Việt Nam giam cầm ‘tùy tiện’ công dân Úc gốc Việt
Ông Châu Văn Khảm, 73 tuổi, công dân Australia gốc Việt, bị chính quyền Việt Nam bắt giam ngày 13/01/2019 với cáo buộc “khủng bố nhằm chống chính quyền” và đang thụ án 12 năm tù tại trại giam Thủ Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận.
Ông Châu Văn Khảm là đảng viên Việt Tân có trụ sở ở Hoa Kỳ, một tổ chức phi chính phủ cổ vũ cho dân chủ và nhân quyền Việt Nam, nhưng bị Hà Nội đưa vào danh sách khủng bố.
Trong văn thư phản hồi ngày 1/3/2022 của chính quyền Việt Nam cho UNWGAD, chính quyền nói rằng “ông Văn Khảm đã bị bắt vì ông ấy đã vi phạm luật pháp của Việt Nam chứ không phải vì ‘quan điểm dân chủ’ của ông ấy”.
Trong diễn biến liên quan, một dân biểu Australia gốc Việt vừa vào trại giam thăm ông Khảm nhân chuyến công tác của bà tại Việt Nam vào ngay trước Tết Nguyên đán Qúy Mão.
Dân biểu Đài Lê viết trên Twitter hôm 16/1: “Tôi đã có dịp đến thăm tù nhân chính trị từ Australia là ông Châu Văn Khảm để bảo đảm chắc chắn cho sự an mạnh của ông ấy. Các lãnh đạo cộng đồng địa phương [tại Australia] đã đặt vấn đề với tôi về việc ông Khảm bị giam cầm”.
“Với vai trò dân biểu của mình, tôi hy vọng tôi sẽ mang lại những kết quả tích cực cho ông Khảm và gia đình ông”, nữ dân biểu đại diện cho khu vực Fowler, bang New South Wales, cho biết thêm.
Luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài nhận định về chuyến thăm ông Khảm của Dân biểu Đài Lê:
“Đây là một dấu hiệu rất tích cực. Bởi vì theo luật của Việt Nam thì thường chỉ có viên chức lãnh sự của tòa Tổng lãnh sự hoặc tòa Đại sứ Úc tại Việt Nam mới có quyền để thăm viếng ông Châu Văn Khảm, nhưng đây là một dân biểu liên bang gốc Việt tới thăm thì tôi cho rằng đây là một tín hiệu tích cực của phía chính quyền Việt Nam trước áp lực của chính phủ và quốc hội Úc. Và chúng tôi mong rằng ông Châu Văn Khảm sẽ sớm được tự do”.
Trong thời gian qua, Bộ Ngoại giao Australia, các dân biểu, thượng nghị sĩ Australia đã đặt vấn đề với chính quyền Việt Nam, cũng như kêu gọi trả tự do cho ông Châu Văn Khảm.
Chính quyền Việt Nam bắt giam ông Khảm vào tháng 1/2019 khi ông đang ở Việt Nam, nơi ông gặp gỡ giới xã hội dân sự địa phương. Việc bắt giữ ông diễn ra chỉ vài ngày trước khi Hội đồng Nhân quyền LHQ tổ chức cuộc Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát (UPR) về thành tích nhân quyền của Việt Nam.
Ngoài ra, ông Nguyễn Văn Viễn và ông Trần Văn Quyền, hai nhà hoạt động nhân quyền khác và là thành viên của Hội Anh em Dân chủ, bị bắt vì có liên hệ với ông Khảm. Cả ba ông bị kết án từ 10 đến 12 năm tù với cáo buộc “khủng bố”.