Dưới tên gọi ”đất hiếm”, các khoáng sản được dùng để sản xuất máy truyền hình, điện thoại tinh khôn, xe hơi và nhiều mặt hàng công nghệ cao khác.
Trung Quốc cung ứng đến 95% các loại đất hiếm này, và đã hạn chế thật nhiều việc xuất khẩu đất hiếm trong những năm gần đây.
Tổng thống Obama nói đây là một lề lối buôn bán thiếu công bằng, và ông cảnh báo Trung Quốc hãy ngưng hành động như vậy. Nhà lãnh đạo Mỹ nói:
”Và khi mà họ cố nỗ lực để làm chuyện này, những nước cạnh tranh của chúng ta phải được thông báo. Người ta không thể cứ tránh né luật lệ như vậy mà không phải lãnh hậu quả.”
Hoa Kỳ, Liên Hiệp châu Âu và Nhât Bản đang đưa vụ này ra trước tổ chức Thương mại Thế giới tại Geneve, tố cáo Trung Quốc vi phạm các luật lệ thương mại quốc tế.
Tổng thống Obama nói thêm: ”Giờ đây nếu Trung Quốc chỉ để yên cho thị trường tự điều chỉnh thì chúng tôi không chống đối. Nhưng chính sách hiện nay của họ là ngăn chặn điều này, và ngược hẳn lại với chính những luật lệ mà Trung Quốc đã đồng ý tuân thủ.”
Chính phủ Trung Quốc đã cắt giảm định số xuất khẩu đất hiếm để đáp ứng nhu cầu đang tăng cao trong nội địa, và họ nói là để giải quyết những quan ngại về môi trường. Các giới chức Trung Quốc bác những lời tố cáo họ theo đuổi lề lối thương mại bất hợp pháp.
Ông Obama nói nộp đơn khiếu kiện không phải là bước đầu mà ông đã sử dụng để giải quyết vấn đề. Ông nói:
”Chúng ta phải có một quan hệ kinh tế xây dựng với trung Quốc, và bất cứ khi nào có thể, chúng ta cam kết làm việc với họ để giải quyết những lo ngại của chúng ta. Nhưng khi cần thiết, tôi sẽ có hành động nếu như các công nhân và các doanh nghiệp của chúng ta có cơ nguy bị ảnh hưởng của lề lối buôn bán thiếu công bằng.”
Tổng thống nói ông đang tìm cách hỗ trợ cho các công ty Mỹ cũng như giữ và tạo thêm việc làm, và rằng ông sẽ không để cho các quốc gia cạnh tranh vi phạm luật lệ.
Mới đây ông Obama đã thành lập Đơn vị Thực thi luật Thương mại, để theo dõi lề lối giao thương của các nước khác và đưa ra hành động nếu cần.
Ông nói Hoa Kỳ đang đi đúng hướng để đạt chỉ tiêu mà ông đề ra năm 2009 là tăng gấp đôi xuất khẩu trong 5 năm.
Tổng thống đã đặt vấn đề tạo việc làm cho giai cấp trung lưu làm ưu tiên chính trong cuộc vận động tái tranh cử. Trong những tháng gần đây, mức thất nghiệp đã giảm đều, nhưng giá xăng tăng vọt đã làm cho tỉ lệ ủng hộ của dân dành cho ông Obama giảm xuống trong mấy ngày qua.
Hoa Kỳ, Liên Hiệp châu Âu và Nhật Bản đã đệ đơn khiếu nại với tổ chức Thương mại Thế giới nhắm vào Trung Quốc. Hôm thứ Ba từ tòa Bạch Ốc, Thông tín viên Đài VOA Kent Klein tường trình rằng Tổng thống Obama nói Trung Quốc đang hạn chế một cách bất công việc xuất khẩu các nguyên liệu dùng để chế những sản phẩm công nghệ cao.