Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Hoa Kỳ, hối thúc tăng cường giao lưu giữa lực lượng hải quân Việt-Mỹ trong một thư ngỏ gửi cho Tổng Bí Thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Bản tin của Học viện Hải quân Hoa Kỳ hôm qua, 24/5, cho biết là trong thư, Thượng nghị sĩ John McCain, đại diện bang Arizona, nói với ông Nguyễn Phú Trọng rằng ông “cam kết” giúp nâng khả năng hàng hải của Cảnh sát biển và Hải quân Việt Nam, và đang hối thúc việc tăng cường chia sẻ những thông tin hàng hải với tất cả các nước Đông Nam Á, trong khuôn khổ Sáng kiến An ninh Hàng hải do Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter công bố hồi tháng trước, với sự hối thúc của ông McCain.
Sáng kiến An ninh Hàng hải, gọi tắt tiếng Anh là MSI, có kinh phí lên tới 425 triệu đôla. Bộ Quốc phòng Mỹ cam kết trích ra từ quỹ này 1,8 triệu đôla để thẩm định các khả năng hiện hữu của Việt Nam, và vạch ra những nhu cầu tương lai cho Cảnh sát biển Việt Nam, và Lực lượng Hải quân Nhân dân.
Động lực dẫn tới sáng kiến này là quan tâm mà Hoa Kỳ và Việt Nam cùng chia sẻ về sức mạnh hải dương đang tăng của Trung Quốc trong khu vực, giữa lúc nước này không những phát động một chiến dịch ráo riết đóng tàu chiến, mà còn xây dựng lực lượng tuần duyên bán quân sự của họ thành một lực lượng gồm hơn 200 chiếc tàu mà trước đây là tàu của lực lượng Hải quân Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ McCain còn kêu gọi tăng cường hợp tác giữa lực lượng hải quân hai nước bằng cách gia tăng các cuộc thăm viếng các bến cảng của nhau, mời Hải quân Việt Nam tham gia các cuộc diễn tập của các quốc gia ven Thái Bình Dương ở ngoài khơi đảo Hawaii và tăng các hoạt động giao lưu nhân sự.
Lực lượng hải quân Việt Nam diễu hành trong lễ Quốc khánh tại Quảng trường Ba Đình ở Hà Nội.
Trong thời gian qua Việt Nam và Mỹ đã có những hoạt động giao lưu hải quân được giới hạn phần lớn trong khuôn khổ các chương trình huấn luyện trên bờ và ngắn hạn trên biển, nhưng theo sáng kiến mới, các hoạt động này dự kiến sẽ được đẩy mạnh.
Bản tin của Học Viện Hải quân Hoa Kỳ nói theo họ hiểu, các giới chức Mỹ đã đề nghị với Hà Nội một kế hoạch bao gồm một loạt các cuộc thao dượt quân sự song phương thường trực, theo đó một tàu hải quân Mỹ sẽ ghé thăm cảng Đà Nẵng trong hai ngày, tiếp theo là 2 ngày diễn tập ngoài biển và 3 ngày ghé thăm cảng Cam Ranh.
Kế hoạch được đặt tên 2-2-3 này chưa được phía Việt Nam chuẩn thuận. Nhưng kế hoạch được các giới chức Mỹ gọi là “Sáng kiến McCain” sẽ là bước kế tiếp trong việc cải thiện hợp tác giữa lực lượng hải quân Mỹ và Việt. Vẫn theo bản tin Học viện Hải quân Mỹ, chuyến viếng thăm đầu tiên có thể được thực hiện trong năm nay.
Cảnh sát biển Việt Nam theo dõi một tàu Trung Quốc ngoài khơi Biển Đông.
Lá thư được Thượng nghị sĩ McCain gửi cho Tổng Bí Thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng một tuần trước khi Tổng Thống Obama công du Việt Nam và loan báo chính thức dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam.
Nhưng trong khi mục tiêu của Sáng kiến McCain là hợp tác giữa hai quân đội, cả ông McCain và Tổng Thống Obama đều khuyến khích Việt Nam cải thiện nhân quyền.
Bức thư của Thượng nghị sĩ John McCain có đoạn viết:
“Giữa lúc chúng ta tiếp tục củng cố quan hệ đối tác an ninh, Mỹ trông đợi Việt Nam tiếp tục có những tiến bộ về nhân quyền và tôn trọng xã hội dân sự, kể cả những người cổ vũ cho tự do tôn giáo, tự do báo chí, các quyền của người lao động, những người chỉ mưu tìm việc xây dựng một nước Việt Nam phú cường bằng các phương tiện hoà bình.”
Trên trang mạng của Tòa Bạch Ốc về quan hệ Việt-Mỹ, Tòa Bạch Ốc cho biết theo yêu cầu của Việt Nam, Mỹ sẽ cung cấp cho Việt Nam 18 tàu tuần duyên MetalShark, và các thiết bị khác để thực thi luật hàng hải cũng như các khoá huấn luyện cho Cảnh sát biển Việt Nam. Trang mạng này nói lực lượng hải quân Việt-Mỹ đang hợp tác chặt chẽ hơn để bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải.
Thượng nghị sĩ John McCain, từng là tù binh chiến tranh ở Việt Nam, đã làm việc không ngừng để đưa hai nước cựu thù lại gần với nhau và mới đây tăng cường các nỗ lực để Mỹ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam. Báo Los Angeles Times tường thuật rằng trong một thông cáo trước khi Tổng thống Barack Obama công du Việt Nam, Thượng nghị sĩ McCain nói Việt Nam cần mua các trang thiết bị để có thể hoạt động hiệu quả hơn trên biển và trên không. Ông McCain nói "đã tới lúc Mỹ hoàn toàn tháo dỡ lệnh cấm này".
Theo US Naval Institute, White House.
Your browser doesn’t support HTML5
Truyền hình vệ tinh VOA 25/5/2016