Với việc nhậm chức hôm 25/10, ông Rishi Sunak trở thành thủ tướng Anh giàu nhất từ trước đến nay ngay lúc đất nước đang vật lộn với khủng hoảng kinh tế và chính phủ sắp cắt giảm chi tiêu mạnh tay.
Vào tháng 5, ông Rishi Sunak và vợ là Akshata Murthy lọt vào Danh sách Người giàu của Vương quốc Anh do tờ Sunday Times bình chọn, ở vị trí thứ 222 với giá trị tài sản ròng được báo cáo là 730 triệu bảng Anh (837 triệu đô la). Ông Sunak là chính trị gia tuyến đầu có mặt trong danh sách kể từ khi danh sách này ra đời vào năm 1989.
Sự giàu có của gia đình ông Sunak đưa ông vượt lên vị trí của thủ tướng giàu nhất trước đó, người theo Sách Kỷ lục Thế giới Guineas, là ông Edward Stanley. Tài sản cá nhân của ông Stanley hơn 7 triệu bảng Anh hồi thế kỷ 19 tương đương khoảng 450 triệu bảng hôm nay.
Hồi tháng 8, khi được hỏi làm sao có thể hòa mình với công chúng vì cá nhân ông giàu hơn Nữ hoàng Elizabeth, ông Sunak nói mọi người chớ nên vịn vào sự giàu có của ông để chống lại ông.
“Tôi nghĩ rằng ở đất nước của chúng ta, chúng ta đánh giá mọi người không phải bằng tài khoản ngân hàng của họ, chúng ta đánh giá họ bằng tính cách và hành động của họ. Tôi thực sự may mắn khi ở trong hoàn cảnh hiện nay, nhưng không phải sinh ra là tôi đã được như vậy,” ông Sunak nói tại một sự kiện ở Darlington, miền bắc nước Anh.
“Cha mẹ tôi đã làm việc rất chăm chỉ để mang lại cho tôi tất cả những cơ hội này. Tôi không phải nhận lỗi về những gì họ đã làm cho tôi. Mà trên thực tế, đó là lý do tại sao tôi muốn làm công việc này bởi vì tôi muốn mang lại các cơ hội đó cho mọi người.”
Bà Liz Truss từng đánh bại ông Sunak trong cuộc tranh tài vị trí lãnh đạo Đảng Bảo thủ. Tuy nhiên, cựu bộ trưởng tài chính Sunak đã được đưa vào văn phòng cấp cao nhất của Anh sau khi chức thủ tướng của bà Truss bị sụp đổ sau một thời gian ngắn kỷ lục vì một kế hoạch kinh tế thảm hại làm chao đảo thị trường.
Sự sụp đổ của bà Truss mang lại cho ông Sunak một cơ hội ở chức vụ hàng đầu, nhưng các đối thủ muốn làm nổi bật sự giàu có của ông, một vấn đề đã khiến ông gặp khó khăn chính trị trong quá khứ, đặc biệt là khi ông cảnh báo rằng những thách thức lớn đang ở phía trước đối với đất nước.
“Những lời nói của ông Rishi Sunak sẽ không làm được gì để trấn an những người đang gặp khó khăn đang lo lắng về mùa đông sắp tới”, lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do ủng hộ EU, ông Ed Davey, nói.
Từ ngân hàng Goldman cho đến tình trạng thuế “không cư trú”
Ông Sunak được đào tạo tại trường tư ưu tú Winchester College trước khi vào Đại học Oxford, nơi ông học Chính trị, Triết học và Kinh tế, cũng như các thủ tướng Đảng Bảo thủ trước đó là bà Truss và ông David Cameron.
Cha của ông là một bác sĩ và mẹ ông là một dược sĩ.
Sau khi tốt nghiệp, ông làm việc với tư cách là nhà phân tích tại Goldman Sachs và tại một quỹ đầu tư trước khi tham gia chính trường.
Nhưng phần lớn tài sản của gia đình ông đến từ vợ ông, bà Akshata Murthy.
Trong một cuộc thăm dò được công bố vào ngày 24/10, Savanta ComRes yêu cầu cử tri mô tả ông Sunak bằng một từ. Kết quả cho thấy câu trả lời phổ biến nhất là “Giàu”.
Bố vợ của ông được Forbes định giá có tài sản 4,5 tỷ đô la. Hôm 25/10, bố vợ ông tuyên bố “tin rằng ông (Sunak) sẽ làm hết sức mình vì người dân Vương quốc Anh.”
Vợ của ông Sunak là một công dân Ấn Độ, với 0,93% cổ phần trong Infosys trị giá khoảng 721 triệu đô la, và khối tài sản của cặp vợ chồng này là một vấn đề gây chia rẽ đối với công chúng Anh.
Họ phải đối mặt với những lời chỉ trích và sự tức giận của công chúng vào tháng 4 về tình trạng thuế “không cư trú” của bà Murthy, có nghĩa là bà không nộp thuế ở Anh đối với thu nhập của mình ở nước ngoài. Sau đó, bà từ bỏ tình trạng này và nói rằng bà sẽ trả thuế Anh trên thu nhập toàn cầu của mình.
Vào thời điểm đó, ông Sunak nói những thắc mắc về sự giàu có của bố vợ và vấn đề thuế của vợ ông là những nỗ lực có động cơ chính trị nhằm gây thiệt hại cho ông.
Nhưng với việc ông Sunak lên nắm quyền, Đảng Lao động đối lập đã tập trung làm sao để xóa bỏ hoàn toàn “tình trạng thuế không cư trú”, đồng thời chỉ trích thành tích của ông Sunak về việc xử lý tài chính công lẫn tài chính cá nhân của ông.
“Đây cũng chính là ông Rishi Sunak, người với tư cách là Bộ trưởng Tài chánh đã thất bại trong việc phát triển nền kinh tế, không kiềm chế được lạm phát và không giúp được các gia đình đang gặp khủng hoảng về chi phí đời sống của Đảng Bảo thủ”, Phó lãnh đạo đảng Lao động Angela Rayner nói ngày 24/10.
“Và đó cũng là ông Rishi Sunak, người mà gia đình đã tránh nộp thuế ở đất nước này trước khi ông đánh thuế lên những người khác.”