Đảng đương quyền ở Đài Loan, có lập trường hoà dịu với cựu thù Trung Quốc, đang tụt hậu trong các cuộc thăm dò ý kiến trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng giêng. Giờ đây, ứng viên của đảng này lại đối mặt với một mối đe dọa mới vì một ứng cử viên thứ ba, là người cũng muốn có những mối quan hệ thân thiện với Bắc Kinh, sẽ làm cho phiếu của phe thân Trung Quốc bị phân tán. Thông tín viên đài VOA Peter Jennings gởi về bài tường trình từ Đài Bắc.
Khi Quốc Dân Đảng đề cử bà Hồng Tú Trụ làm ứng viên tổng thống, bà đã bị tụt hậu trong các cuộc thăm dò ý kiến công chúng. Đảng của bà đã bị mất bớt sự ủng hộ của dân chúng hồi năm ngoái, là lúc các tổ chức thanh niên công khai chống đối những mối liên hệ kinh tế của chính phủ với Trung Quốc, nơi mà các quan chức Cộng Sản tiếp tục tuyên bố có chủ quyền đối với Đài Loan, bất chấp sự kiện là đảo quốc này đã tự trị hơn nửa thế kỷ.
Giờ đây, ứng cử viên thứ ba, ông Tống Sở Du, dự kiến sẽ làm cho mức ủng hộ của bà Hồng bị sút giảm thêm nữa.
Ông Tống Sở Du, 73 tuổi, từng giữ chức Tỉnh trưởng Tỉnh Đài Loan và Cục trưởng Cục Báo chí trước năm 2000. Ông ra tranh cử Tổng thống hai lần vào năm 2000 và 2012. Cũng giống như bà Hồng, ông hô hào cho việc thắt chặt quan hệ với Trung Quốc.
Ông Lại Di Trung, Phó tổng giám đốc tổ chức nghiên cứu Taiwan Think Tank ở Đài Bắc, cho biết Quốc Dân Đảng e rằng ông Tống Sở Du sẽ làm cho họ bị mất phiếu.
Quốc Dân Đảng đương quyền chọn bà Hồng Tú Trụ, Phó chủ tịch Viện lập pháp, làm ứng viên tổng thống của đảng.
"Hiện giờ Quốc Dân Đảng đang tìm đủ mọi cách để những người ủng hộ họ tin rằng ông Tống Sở Du không phải là số hai mà là số ba. Quốc Dân Đảng làm như vậy để tránh xảy ra tình trạng là những người ủng hộ việc hoà giải với Trung Quốc không bỏ phiếu cho bà Hồng Tú Trụ mà bỏ phiếu cho ông Tống Sở Du. Chỉ việc này không thôi cũng đủ để cho chúng ta thấy là Quốc Dân Đảng sợ ông Tống Sở Du tới mức nào."
Ông Tống Sở Du đã chia phiếu của ứng cử viên Liên Chiến của Quốc Dân Đảng vào năm 2000 khi ông ra tranh cử và về hạng nhì. Việc chia phiếu đó giúp cho ông Trần Thuỷ Biển của Đảng Dân Tiến thuộc phe đối lập giành được ghế tổng thống. Trong 8 năm sau đó, ông Trần Thuỷ Biển không ngừng cổ suý cho việc Đài Loan tách khỏi Trung Quốc để độc lập, làm cho Bắc Kinh phẫn nộ và Washington cảm thấy bực tức. Bà Thái Anh Văn, ứng viên tổng thống của Đảng dân Tiến và là chủ tịch của đảng này, cho biết bà sẵn sàng đối thoại với Trung Quốc với điều kiện đôi bên không được xem là một nước duy nhất.
Ông Ngô Chiêu Nhiếp, Tổng thư ký Đảng Dân Tiến, nói rằng ứng cử viên thứ ba chỉ làm cho Quốc Dân Đảng bị thiệt hại.
"Sự ủng hộ dành cho Tiến sĩ Thái vẫn tiếp tục vững mạnh. Chúng tôi dẫn trước khá xa trong các cuộc thăm dò công luận. Sự ủng hộ dành cho bà Hồng Tú Trụ vốn dĩ đã ở mức rất thấp, cho nên số phiếu mà bà ấy bị mất đi sẽ càng làm cho bà ấy khó lòng được đắc cử."
Sự thất bại của Quốc Dân Đảng sẽ làm cho căng thẳng giữa Đài Loan và Trung Quốc gia tăng trở lại. Từ năm 2008 tới nay, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Mã Anh Cửu ở Đài Loan, đôi bên đã gác qua một bên những sự bất đồng về chính trị để mở ra cuộc đối thoại cấp cao đầu tiên, dẫn tới một loạt các hiệp định kinh tế. Ông Mã Anh Cửu cho rằng Đài Loan cần sự giúp đỡ của nền kinh tế khổng lồ của Trung Quốc để bảo đảm cho sự thịnh vượng của mình.
Trung Quốc tuyên bố có chủ quyền đối với Đài Loan và đòi hỏi đôi bên phải tái thống nhất. Các cuộc thăm dò cho thấy người dân Đài Loan muốn duy trì mức độ tự chủ và quyền tự trị hiện nay. Một số người e rằng Trung Quốc sẽ lợi dụng các mối liên hệ kinh tế để ép Đài Loan thống nhất.
Bà Thái Anh Văn, ứng cử viên của đảng Dân Tiến.
Các nhà quan sát chính trị cho rằng ông Tống Sở Du ra tranh cử chỉ để thu hút sự chú ý đối với đảng Thân Dân của ông và bảo đảm là đảng này giữ được một số ghế ít ỏi tại Viện Lập pháp.
Ông Lưu Quảng Hoa, giáo sư môn ngoại giao của Đại học Minh Truyền ở Đài Loan, nói rằng một số cử tri lớn tuổi xem ông Tống Sở Du là một nhà lãnh đạo có khả năng dựa trên thành tích của ông trước năm 2000. Bà Hồng Tú Trụ là một nhà lập pháp lâu năm nhưng chưa giữ chức vụ nào trong chính phủ. Giáo sư Lưu cho rằng việc ông Tống Sở Du ra tranh cử và hô hào cho việc siết chặt quan hệ với Trung Quốc làm mất đi cơ hội để bà Hồng giành phiếu từ tay phe đối lập.
"Ảnh hưởng của ông Tống sẽ gây thiệt hại cho phe của bà Hồng. Bà ấy chưa chứng tỏ khả năng làm được việc gì. Từ trước tới nay bà ấy chỉ làm dân biểu, chưa có cơ hội nào để điều hành bất kỳ tổ chức nào chớ chưa nói tới việc điều hành chính phủ."
Các cuộc thăm dò cho thấy ông Tống Sở Du sẽ chiếm được ít nhất 10% phiếu trong cuộc bầu cử ngày 16 tháng giêng. Trước khi ông Tống loan báo ý định tranh cử, các cuộc thăm dò cho thấy bà Hồng Tú Trụ thua bà Thái Anh Văn khoảng 20%.