Người Mỹ được tiếng là lo xa, họ lo lúc sống chưa kể, còn lo cho lúc gần chết hay lúc chết nữa, chả thế mà ở xứ này có đủ mọi thứ bảo hiểm, từ bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm xe cộ, bảo xe nằm đường cần có xe đến câu, bảo hiểm cháy nhà, bảo hiểm bão lụt, bảo hiểm nhân thọ, tức là loại bảo hiểm dành cho vợ chồng, con cái, sau khi khách hàng đóng bảo hiểm đã... đi chầu ông bà! Ôi thôi kể ra không biết bao nhiêu thứ. Nhưng mới chừng 20 năm trở lại đây, dân kinh doanh ở tại xứ sở lắm sáng kiến này đã đưa ra thị trường thêm một loại bảo hiểm nữa để lo cho khách hàng vào những ngày tháng trước khi họ... qui tiên.
Các công ty đưa ra rất nhiều lý lẽ để thuyết phục khách hàng.
Này nhé, giả tỉ như bạn bị bệnh AIDS hay một chứng bệnh trầm kha và biết chắc sẽ giã từ cõi đời phiền muộn này mà bạn lại không có đủ tiền trả cho bệnh viện hay bác sỹ. Hoặc bạn thất nghiệp và không có đủ tiền để mua bảo hiểm y tế. Làm sao mà sống một cách tươm tất trong những ngày cuối đông của cuộc đời?
Một số khách hàng có bảo hiểm nhân thọ đã thỏa thuận giàn xếp với công ty bảo hiểm theo một phương cách khá lạ lùng. Cách giàn xếp này gọi là bảo hiểm viatical, bảo hiểm bánh thánh trước khi chết! Tên này bắt nguồn từ tiếng Latin viaticum, bánh thánh ban cho người hấp hối.
Loại bảo hiểm này không có tí gì liên hệ đến nghi thức tôn giáo. Những người biết chắc sẽ chết vì chưa hay không có thuốc gì có thể chữa khỏi sẽ nhận được một số tiền lớn từ công ty bảo hiểm bánh thánh để sống và trả chi phí hàng tháng, và còn bao gồm cả chi phí ma chay.
Tiền này ở đâu ra? Xin thưa nó đến từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, để khách hàng lấy tiền trước khi chết, thay vì loại bảo hiểm nhân thọ bình thường chỉ trả cho thân nhân sau khi chết.
Lấy ví dụ, một bà đóng tiền bảo hiểm nhân thọ để khi bà chết người thân sẽ được lãnh 100 ngàn đô la. Công ty bảo hiểm bánh thánh sẽ trả cho bà 65 ngàn đô la chẳng hạn, nếu bà chịu thỏa thuận làm giấy tờ cho công ty bảo hiểm bánh thánh lãnh nốt 35 ngàn đô la còn lại sau khi bà về nước chúa.
Một số người chỉ trích cho rằng lề lối kinh doanh này khá bệnh hoạn. Một số bang đã cấm các công ty bảo hiểm bánh thánh hành nghề vì họ đã giành giựt với nhau tranh khách hàng để thủ lợi từ những người bệnh hoạn hay u uất, sầu muộn (do sẽ không tránh khỏi cái chết đang rình rập) và để họ bán lại hợp đồng bảo hiểm cho người khác như một cách để đầu tư.
Nhưng một số người già cả ốm đau không có ai thân thích để hưởng bảo hiểm nhân thọ của họ thì không thấy có gì sai trái khi họ dùng tiền bảo hiểm nhân thọ lúc còn sống hơn là đợi lúc chết thì chẳng còn nghĩa lý gì nữa. Số tiền đó giúp họ có được một cuộc sống tươm tất trong khoảng thời gian ngắn ngủi còn lại trong đời trước khi về chầu trời.
Nhưng dĩ nhiên nếu họ sống lâu hơn là dự kiến và đã tiêu sạch số tiền bảo hiểm bánh thánh thì sẽ chẳng còn đồng xu nào cho họ hay cho bất cứ thân nhân nào trong gia đình nữa.