Richard Grenell, một người bạn thân thiết của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, đã thu hút được sự chú ý đáng kể của giới truyền thông và chính trị tại Pakistan vì các bài đăng liên tục trên mạng xã hội của ông ủng hộ việc trả tự do cho cựu Thủ tướng Imran Khan của nước này.
Tình hình leo thang vào ngày 26/11 khi chính phủ Pakistan mở cuộc đàn áp dữ dội ở Islamabad để giải tán những người biểu tình đối lập vốn yêu cầu trả tự do cho ông Khan. Điều này khiến ông Grenell bày tỏ sự ủng hộ của mình trên nền tảng mạng xã hội X, với đăng tải: "Trả tự do cho Imran Khan!"
Mặc dù bài đăng ban đầu của ông không nhận được nhiều sự chú ý, nhưng nó đã được đảng Pakistan Tehreek-e-Insaf, hay PTI, của ông Khan và những người ủng hộ đảng này làm cho được biết tới nhiều vào ngày 15/12, khi ông Trump bổ nhiệm ông Grenell làm đặc phái viên của ông cho các phái bộ toàn cầu trong chính quyền mới.
Kênh Geo News nổi tiếng của Pakistan, thường bị cáo buộc là cơ quan ngôn luận cho giới quân sự của nước này, đã phản ứng trước việc lựa chọn ông Grenell bằng một tiêu đề trên X có nội dung: "Trump bổ nhiệm Richard Grenell đồng tính làm đặc phái viên".
Đáp lại, đặc phái viên Hoa Kỳ được ông Trump chỉ định đã nhắc lại thông điệp của mình bằng cách tuyên bố: "Tôi sẽ nói lại lần nữa. Trả tự do cho Imran Khan", và nhấn mạnh trong một bài đăng sau đó rằng đăng tải trước đó của ông đã thu hút được 10 triệu lượt xem.
Ông Grenell đã giữ một số chức vụ quan trọng, bao gồm đại sứ Hoa Kỳ tại Đức, đặc phái viên tổng thống về các cuộc đàm phán hòa bình giữa Serbia và Kosovo và quyền giám đốc tình báo quốc gia trong chính quyền Trump đầu tiên từ năm 2017 đến năm 2021. Các đăng tải ủng hộ ông Khan của ông đã dẫn đến suy đoán về những tác động tiềm tàng của chúng đối với bối cảnh chính trị của Pakistan.
Các nhà bình luận trong các chương trình trò chuyện trên truyền hình Pakistan đã đề cập đến các đăng tải của ông Grenell. Một số người bác bỏ sự tham gia của ông trên mạng xã hội chỉ là những nỗ lực thu hút sự chú ý trong khi những người khác cảnh báo rằng việc đó cuối cùng có thể ảnh hưởng đến các tương tác của chính quyền mới ở Mỹ với Islamabad.
Một số nhà phê bình ở Pakistan thậm chí còn đặt câu hỏi về tính xác thực của tài khoản X của ông Grenell và ông đã nhanh chóng đáp trả sự hoài nghi bằng đăng tải: "Làm sao tôi chứng minh được mình là người thật?" Ông đã đăng dòng trạng thái ủng hộ ông Khan mới nhất của mình hôm 21/12 để đáp lại những lo ngại mà Đại diện Hoa Kỳ Elissa Slotkin bày tỏ trên X về các cuộc biểu tình phản đối gây chết chóc ở thủ đô Pakistan vào tháng trước.
"Chính quyền Pakistan phải bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền hội họp ôn hòa của công dân, buộc những kẻ vi phạm phải chịu trách nhiệm và duy trì nền dân chủ của Pakistan", bà Slotkin viết.
Ông Khan, người được coi là chính trị gia nổi tiếng nhất của Pakistan, đã bị bỏ tù kể từ tháng 8/2023 với nhiều tội danh khác nhau, bao gồm tham nhũng và phản quốc. Ông cho rằng các thủ tục tố tụng pháp lý chống lại ông là những nỗ lực có động cơ chính trị nhằm ngăn cản ông trở lại nắm quyền do ông chỉ trích gay gắt sự tham gia của quân đội vào chính quyền dân sự.
Chính phủ liên minh do Thủ tướng Shehbaz Sharif lãnh đạo, được cho là có sự hậu thuẫn của quân đội, đã bác bỏ những cáo buộc này và khuyến khích ông Khan chứng minh sự vô tội của mình tại tòa án thay vì đưa ra những cáo buộc mà họ gọi là vô căn cứ.
Ông Khan và các nhà phân tích độc lập khẳng định rằng đảng PTI của ông đáng ra đã giành được đa số phiếu đáng kể trong cuộc bầu cử quốc hội hồi tháng 2/2024 nếu không có cáo buộc gian lận bầu cử do quân đội tạo điều kiện để mở đường cho đảng của ông Sharif thành lập chính phủ.
Các ứng cử viên và người ủng hộ đảng PTI phải đối mặt với các cuộc đàn áp do nhà nước bảo trợ trước thềm cuộc bỏ phiếu, buộc các nhà lãnh đạo và ứng cử viên chủ chốt của đảng phải ẩn náu và bắt giữ hàng trăm người khác, mà những người chỉ trích cho rằng đã thực sự làm suy yếu chiến dịch tranh cử của họ.
Trong nhiệm kỳ từ năm 2018 đến năm 2022, ông Khan và chính phủ của ông đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình giữa chính quyền Trump khi đó và phiến quân Taliban ở Afghanistan, cuối cùng góp phần vào việc rút quân của Hoa Kỳ vào tháng 8/2021.
Ông Khan đã đưa ra một tuyên bố từ trong tù qua tài khoản X của mình sau chiến thắng bầu cử của ông Trump vào tháng trước, trong đó ông bày tỏ lời chúc mừng thay mặt cho bản thân và đảng của ông.
"Tổng thống đắc cử Trump sẽ tốt cho mối quan hệ Pakistan-Hoa Kỳ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau đối với nền dân chủ và nhân quyền. Chúng tôi hy vọng ông ấy sẽ thúc đẩy hòa bình, nhân quyền và dân chủ trên toàn cầu", cựu lãnh đạo Pakistan nói trong đăng tải.
Những người chỉ trích ông Khan, bao gồm cả chính phủ Sharif, đã phê phán ông và đảng của ông vì tìm kiếm sự can thiệp của Hoa Kỳ vào chính trị trong nước, nhắc lại sự phản đối nhất quán của ông đối với bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài vào các vấn đề nội bộ của Pakistan.
Ông Khan bị phế truất chức thủ tướng Pakistan thông qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm của quốc hội đối lập vào tháng 4/2022. Ông đã bác bỏ cuộc bỏ phiếu là bất hợp pháp và nói rằng nó được quân đội Pakistan dàn dựng theo lệnh của Hoa Kỳ. Các quan chức quân đội Pakistan và Washington đã phủ nhận cáo buộc này.