Phản ứng lẫn lộn của người dân Việt Nam về kết quả bầu cử tổng thống Mỹ

Nhiều người dân Việt Nam tỏ ra buồn và thất vọng về việc Tổng thống Donald Trump không tái đắc cử sau khi truyền thông Mỹ xác định ông Joe Biden là tổng thống đắc cử trước khi việc kiểm phiếu trên toàn quốc kết thúc trong khi một số người dân khác vui mừng khi ông Biden chiến thắng trong cuộc bầu cử đã làm nhiều người dân Việt Nam bị chia rẽ và gây căng thẳng trong các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp.

Dựa trên dữ liệu kết quả chưa hoàn tất của các tiểu bang, các hãng tin lớn của Mỹ hôm 7/11 dự đoán rằng ông Biden, ứng cử viên đại diện đảng Dân chủ ra tranh chức tổng thống với ông Trump, chiến thắng trong khi tổng thống đương nhiệm không công nhận kết quả và đang bước vào một cuộc chiến pháp lý khi ông Trump cho rằng mình là người chiến thắng.

Việc này đã khiến nhiều người dân Mỹ ủng hộ ông Trump xuống đường biểu tình ở một số thành phố của Mỹ trong khi những người ủng hộ ông Biden tụ tập ăn mừng sau khi ông được công bố là tổng thống mới đắc cử của đất nước.

“Cũng như ở Mỹ, người Việt trong nước cũng chia làm hai nhóm ý kiến rõ rệt,” ông Lê Quang Huy, một người dân Hà Nội, cho VOA biết. “Những người ủng hộ ông Donald Trump (ở Việt Nam) vẫn hy vọng một kết quả đảo ngược sau khi kiểm phiếu lại ở các bang chiến trường.”

Trong khi việc kiểm phiếu vẫn tiếp tục ở North Carolina, Arizona, Georgia và Alaska, ông Biden đã giành được 279 phiếu cử tri đoàn, vượt qua ngưỡng 270 phiếu cần thiết, để được coi là chiến thắng trước tổng thống đương nhiệm Trump – hiện có 214 phiếu.

Cũng như cộng đồng người Mỹ gốc Việt, người dân Việt Nam trong nước phần đông ủng hộ ông Trump khi họ cho rằng chính sách “chống Trung Quốc” của ông có lợi cho Việt Nam trong khi Bắc Kinh ngày càng “bành trướng” sức mạnh trong khu vực và “bắt nạt” Việt Nam trên Biển Đông.

“Người dân Việt Nam rất buồn, buồn ở chỗ là không có người áp đảo được người bạn láng giềng xấu tính vì người Việt không thích chính quyền của Trung Quốc – họ bành trướng và muốn xâm chiếm lãnh thổ,” Trần Lâm Bình, một nghệ sỹ người Huế từng vẽ tranh về Tổng thống Trump, nói với VOA và cho biết phần đông người Việt Nam ủng hộ ông Trump, người từng đến Việt Nam 2 lần trong 4 năm làm tổng thống Mỹ.

Chính quyền ông Trump đã tiến hành cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc kể từ năm 2018 và với việc Mỹ đánh thuế lên hàng hoá Trung Quốc cũng như đưa chuỗi cung ứng toàn cầu ra khỏi quốc gia này, nhiều công ty của Mỹ và nước ngoài đã dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam. Nhiều người Việt Nam ủng hộ ông Trump còn bày tỏ lòng ngưỡng mộ ông như là một doanh nhân thành đạt và có một gia đình hạnh phúc.

Chị Vũ Thuỷ, một cư cư dân Hà Nội, cho biết rằng “nhiều người Việt Nam hụt hẫng” khi biết tin ông Trump thua cuộc nhưng chị cũng nói rằng “dù sao cũng chúc mừng tân Tổng thống thứ 46 của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ” trong khi vẫn lo ngại rằng “nếu không có ông Trump, chỉ sợ ông anh hàng xóm (Trung Quốc) lại làm Biển Đông dậy sóng.”

Trong khi đó, những người ủng hộ ông Biden, người cũng từng đến Việt Nam cùng phu nhân khi ông là phó tổng thống dưới thời ông Barack Obama, lại vui mừng trước chiến thắng của ông. Nguyễn Quân, một người dân TPHCM, nói với VOA rằng anh và một nhóm bạn đã ăn mừng chiến thắng của ông Biden ngay sau khi biết tin từ truyền thông Mỹ. Anh cho biết anh ủng hộ ông Biden vì quan điểm của ông về đại dịch COVID cũng như môi trường và thương mại tự do.

Trong các chính sách mà ông Biden cho biết sẽ ưu tiên thực hiện, qua bài phát biểu mừng chiến thắng tối 7/11 ở Delaware, có việc đối phó với đại dịch virus corona, đưa Mỹ trở lại Hiệp định Paris chống biến đổi khí hậu. Ông Biden từng cùng Tổng thống Obama đàm phán với Việt Nam và các quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương để triển khai hiệp định thương mại đối tác toàn diện trong khu vực TPP mà ông Trump đã ngay lập tức rút Mỹ ra khỏi khi lên nhậm chức vào tháng 1/2016.

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đã thu hút sự quan tâm của rất nhiều người Việt trong những tuần qua, từ các cuộc hội thoại ở quán cà phê hay trong công sở, anh Quân cho biết. Nhưng không chỉ đơn thuần là tranh luận, việc ủng hộ các ứng cử viên đại diện hai đảng Cộng hoà và Dân chủ Mỹ của người dân Việt Nam đã dẫn đến những cuộc “tranh cãi nảy lửa” làm nhiều người “cắt đứt quan hệ” với nhau. Anh Quân nói hàng chục người bạn của anh đã “unfriend” (huỷ kết bạn) trên Facebook chỉ vì anh ủng hộ ông Biden.

Còn đối với anh Bình, người hoạ sỹ từng có tranh vẽ chân dung vị tổng thống thứ 45 của Mỹ triển lãm tại Ý vào năm ngoái, cũng “bị hàng trăm người bạn, cả Việt Nam và ở nước ngoài, huỷ kết bạn vì ủng hộ ông Trump” và cho biết anh không giận họ vì tôn trọng ý kiến của những người đó.

Tuy nhiên, cũng có những người không hành xử như anh Bình khi đưa ra những bình luận mang tính “chửi bới” hay “miệt thị” theo như anh Lê Kiên, một người dân trong nước, cho biết trong một đăng tải trên Facebook cá nhân.

“Tôi có vào Facebook một số bạn cuồng Trump, thì thấy rằng, các bạn nhảy dựng lên chửi bới ‘cấm’ tôi chưa được tuyên bố Joe Biden thắng cuộc,” anh Kiên viết và cho biết anh bị nhiều người bày tỏ không hài lòng và “chửi bới, miệt thị” khi anh đưa ra kết quả dự đoán “ông Trump khả năng sẽ nhận kết cục đau khổ và Biden có thể giành 306 phiếu đại cử tri.”

Dù vậy anh Kiên cho biết anh ủng hội những cuộc tranh luận và ý kiến trái triều vì theo anh điều đó mới dẫn tới “dân chủ”.

“Chúng tôi hiểu rằng muốn có dân chủ thì phải tôn trọng những lời nói đúng, cho dù nó có khác với suy nghĩ và mong muốn của mình,” anh Kiên viết.

Còn anh Bình cho biết sau cuộc bầu cử Mỹ lần này, anh thấy được rằng người dân Việt Nam, từ trí thức cho đến lao động, đều quan tâm đến chính trị và muốn được tranh luận cởi mở cũng như mong được làm điều đó đối với các cuộc bầu cử ở Việt Nam.