Đảng Pheu Thai của Thái Lan hôm 2/8 cho biết họ sẽ đề cử một ông trùm bất động sản làm thủ tướng khi đảng này dẫn đầu nỗ lực thành lập chính phủ sau khi đảng cấp tiến chiến thắng cuộc bầu cử hồi tháng 5 bị gạt ra ngoài.
Nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á đã rơi vào tình trạng bế tắc chính trị kể từ cuộc bầu cử ngày 14/5, trong đó đảng Move Forward (Tiến lên) đã chiến thắng với sự ủng hộ của các cử tri trẻ bất mãn với các chính phủ thân quân đội. Đảng dân túy Pheu Thai về nhì trong cuộc bầu cử đó.
Đảng Pheu Thai, do cựu trùm viễn thông Thaksin Shinawatra thành lập, cho biết họ sẽ đề cử ông Srettha Thavisin cho cuộc bỏ phiếu bầu thủ tướng tại quốc hội vào ngày 4/8.
Pheu Thai cho biết đảng Move Forward không còn tham gia liên minh này nữa. Mặc dù giành được nhiều ghế nhất trong cuộc bầu cử, nhưng đảng Move Forward vấp phải sự phản đối không ngừng từ các đảng ủng hộ quân đội và các thành viên của Thượng viện do quân đội chỉ định, phần nhiều bởi chương trình cải cách mà đảng này nhắm tới.
“Pheu Thai đã hỗ trợ Move Forward hết khả năng của mình,” lãnh đạo đảng Pheu Thai Chonlanan Srikaew nói với các phóng viên khi giải thích về quyết định của đảng ông rời bỏ đồng minh và đi đầu trong việc thành lập chính phủ.
Theo hiến pháp Thái Lan do quân đội soạn thảo, một phiên họp chung của hai viện quốc hội sẽ bầu ra thủ tướng, người sau đó sẽ thành lập chính phủ.
Những người bảo thủ đã hai lần ngăn chặn các nỗ lực của Move Forward đề cử lãnh đạo của đảng, ông Pita Limjaroenrat, làm thủ tướng.
Rangsiman Rome, một nhà lập pháp của đảng Move Forward, nói với các phóng viên rằng ông bị sốc trước quyết định từ bỏ liên minh của Pheu Thai.
"Tôi nghĩ chúng tôi đã ‘kết hôn’. Hôm nay... nó giống như một cuộc ly hôn", ông Rangsiman nói với hơn 100 người tụ tập gần trụ sở của Pheu Thai để phản đối việc Move Forward bị gạt ra ngoài lề.
“Các người đã phản bội nhân dân,” một số người biểu tình hét lên, ám chỉ đảng Pheu Thai.
Ứng cử viên thủ tướng của Pheu Thai, ông Srettha, là người có rất ít kinh nghiệm chính trị. Ông đồng sáng lập công ty Sansiri SIRI.BK được niêm yết tại Bangkok, một trong những tập đoàn kinh doanh bất động sản lớn nhất Thái Lan.
Lãnh đạo Pheu Thai, ông Chonlanan, cho biết các thành viên của một liên minh mới sẽ tìm cách thành lập chính phủ kế tiếp, dự kiến được công bố vào 3/8.
Nỗ lực thành lập chính phủ của Pheu Thai diễn ra khi cựu Thủ tướng Thaksin dự định trở về Thái Lan sau gần 15 năm sống lưu vong.
Ông Thaksin, 74 tuổi, người đã bị lật đổ khỏi chức vụ thủ tướng trong cuộc đảo chính năm 2006, dự kiến sẽ về lại Thái Lan vào tuần tới, theo con gái ông, cũng là một nhà lãnh đạo Pheu Thai, cho biết hồi gần đây. Ông Thaksin đang phải đối mặt với án tù 10 năm vì tội hối lộ và lạm dụng quyền lực, những cáo buộc mà ông phủ nhận và nói là có động cơ chính trị.
Đảng Move Forward nổi lên với sự ủng hộ của các cử tri trẻ tuổi, trong đó có nhiều người trong nhiều tháng đã phản đối chính phủ do quân đội hậu thuẫn vào năm 2020.
Sự phản đối của phe bảo thủ đối với đảng Move Forward bắt nguồn từ một chương trình nghị sự cấp tiến bị phe bảo hoàng thân quân sự coi là mối đe dọa đối với họ, đặc biệt là mục tiêu sửa đổi luật khi quân.
Những người chỉ trích nói luật này từ lâu đã được những người bảo thủ sử dụng để bóp nghẹt những tiếng nói bất đồng chính kiến.
Tổng thư ký của đảng Move Forward, Chaithawat Tulathon, cho biết sự phản đối đề xuất sửa đổi luật của đảng ông là một cái cớ được dùng để ngăn chặn đảng ông lên nắm quyền.
Phó lãnh đạo Pheu Thai Phumtham Wechayachai cho biết chính phủ do đảng của ông lãnh đạo sẽ không ủng hộ việc sửa đổi điều 112, tức luật khi quân, mà sẽ tập trung giải quyết các vấn đề kinh tế và chính trị.