Phiến quân, chính phủ Ukraine đổ lỗi nhau về tử vong của thường dân

Binh sĩ Ukraina chuẩn bị phóng tên lửa Grad trong cuộc giao chiến với phe ly khai thân Nga gần Luhansk, miền đông Ukraine, ngày 18/8/2014. Ukraine cáo buộc các phiến quân thân Nga phóng rocket và bắn đạn pháo vào đoàn xe chở thường dân rời đi để tránh các cuộc giao tranh ở miền đông nước này

Các phần tử đòi ly khai thân Nga và các giới chức chính phủ Ukraine đang tố cáo nhau về việc ai là thủ phạm một vụ tấn công bằng hỏa tiễn vào một đoàn xe của thường dân khi đoàn xe này rời khỏi thành phố Luhansk miền đông. Từ Kyiv, thông tín viên Jamie Dettmer gửi về bài tường thuật sau đây.

Lại một ngày nữa trong cuộc giao tranh giữa tại khu vực cực đông Ukraine giữa các phần tử đòi ly khai thân Moscow và lực lượng chính phủ Ukraine và lại có thêm những lời tố cáo lẫn nhau về một sự cố khác có liên quan đến những vụ tử vong của thường dân. Tình huống vẫn còn rất mù mờ và những lời cáo buộc do các chiến binh đưa ra không thể kiểm chứng một cách độc lập.

Tại một cuộc họp báo khuya hôm qua, phát ngôn viên an ninh của Ukraine, Ðại tá Andriy Lysenko loan báo rằng các phần tử ly khai đã bắn tên lửa Grad và đại bác vào một đoàn xe của thường dân đang chạy tróng khỏi thành phố Luhansk bị vây hãm, và cáo buộc các phần tử này là dùng vũ khí do Nga cung cấp.

Ðại tá Lysenko nói trong số người thiệt mạng có phụ nữ và trẻ em nhưng không thể nói rõ bao nhiêu người đã chết trong vụ tấn công. Các giới chức khác của Ukraine thì nói một số người thiệt mạng đã bị thiêu sống trong xe của mình.

Các phần tử ly khai bác bỏ lời cáo buộc đó, mặc dù các thủ lãnh nổi dậy không chối bỏ là đã xảy ra một cuộc tấn công bằng rocket hôm qua dẫn tới số tử vong thường dân. Nhưng họ tố cáo lực lượng chính phủ Ukraine là thủ phạm vụ tấn công gây chết chóc này. Họ nói lực lượng Ukriane oanh kích các đường sá.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lên án vụ “pháo kích và bắn hỏa tiễn” vào đoàn xe nhưng nói rằng bộ không thể xác nhận ai là thủ phạm.

Kể từ hồi tháng 4, khi quân đội Ukraine được yểm trợ bởi các binh đoàn tự nguyện, mở một cuộc hành quân chống nổi dậy, tìm cách chiếm lại các thành phố và thị trấn lọt vào tay các phần tử đòi ly khai ở các vùng Donetsk và Luhansk, số tử vong đã từ từ tăng lên.

Tuần trước, Liên Hiệp Quốc đã tăng gần gấp trong ước tính số người thiệt mạng trong vụ xung đột ở đông Ukraien lên tới 2 ngàn 086 người tính đến ngày 10 tháng 8. Các giới chức nói với đài VOA rằng có phần chắc phân nửa số này là thường dân. Số này bao gồm 298 người chết trong vụ vụ rớt một chiếc máy bay phản lực thương mại của Malaysia hồi tháng trước, bị phi đạn bắn hạ, mà các chính phủ Tây phương cho là do hỏa lực của phiến quân và do Nga cung cấp. Liên Hiệp Quốc quy trách cho phe ly khai đã gây ra đa số các tử vong về phía thường dân.

Một số thường dân ở Donetsk và Luhansk – chưa rõ là bao nhiêu – đã chết khi hỏa tiễn Grad rớt trúng nhà họ. Mỗi ngày, người ta nghe thấy tiếng ì ầm của hỏa tiễn và đại bác bắn qua lại ở cả hai thành phố và thỉnh thoảng lại xảy ra những vụ dội bom, thông thường nhất vào ban đêm hay khoảng rạng sáng.

Cư dân lo sợ, và nhiều người đổ lỗi cho lực lượng chính phủ về những vụ tấn công.

Ông Artyom, một công nhân mỏ đã về hưu, nói khu phố nhỏ bé của ông thuộc một quận nội thành của Donetsk tuần trước đã bị trúng một vụ tấn công bằng hỏa tiễn Grad vào khoảng nửa đêm. Nhiều căn nhà đã bị hư hại và ông nhấn mạnh rằng vụ tấn công rất chính xác với hỏa tiễn Grad đánh trúng đích.

Các giới chức Ukraine nói họ chỉ đang chiến đấu trong một cuộc chiến trên bộ và không bắn đại bác vào các khu vực dân cư. Họ nói phe nổi dậy chính là thủ phạm, và thực hiện việc đó vì mục đích tuyên truyền để quy trách nhiệm cho Kyiv.

Một lần nữa rất khó mà kiểm chứng được lời tuyên bố của mỗi bên. Nhưng phóng viên đài VOA đã nghe tiếng hỏa tiễn Grad được phóng đi từ sau các tuyến của chính phủ và đã nghe binh sĩ Ukraine nói rằng đại bác và hỏa tiễn của phe nổi dậy được đáp lại bằng hỏa lực của chính họ. Cũng thế, mặc dù phóng viên VOA đã đi dọc các con đường bên trong và ngoài Donetsk, nơi bị trúng đạn súng cối từ vị trí của phe nổi dậy.

Các chiến binh của cả hai bên đang hoạt động ở các khu dân cư, trà trộn với thường dân, và vũ khí được sử dụng rất cũ kỹ và không mấy chính xác.