Philippines đình chỉ khảo sát ở Biển Đông sau khi bị Trung Quốc 'quấy nhiễu'

Đảo Thitu do Philippines chiếm đóng nhìn từ trên cao, thuộc quần đảo Trường Sa có tranh chấp ở Biển Đông, ngày 9 tháng 3 năm 2023.

Philippines ngày thứ Bảy cho biết họ đã đình chỉ một cuộc khảo sát khoa học ở Biển Đông sau khi hai tàu đánh cá của họ đối mặt với "sự quấy nhiễu" và hành vi hung hăng từ hải cảnh và hải quân Trung Quốc.

Manila và Bắc Kinh đã có một loạt các cuộc đối đầu leo thang ở vùng biển tranh chấp của Biển Đông. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ tuyến đường thủy chiến lược này - nơi 3 ngàn tỉ đôla khối lượng thương mại đi qua hàng năm - chồng lấn các yêu sách chủ quyền của Philippines, Indonesia, Malaysia và Việt Nam.

Hai tàu đánh cá của Philippines, hôm thứ Sáu đang trên đường đi thu thập mẫu cát từ bãi Sandy Cay gần đảo Thị Tứ do Philippines chiếm đóng, đã gặp phải "các thao tác hung hăng" từ ba tàu của lực lượng Hải cảnh Trung Quốc, lực lượng Tuần duyên của Philippines nói trong một phát biểu vào ngày thứ Bảy.

Trong phát biểu của riêng mình, Hải cảnh Trung Quốc nói Trung Quốc có "chủ quyền không thể tranh cãi" đối với quần đảo Trường Sa, bao gồm cả Sandy Cay - mà Trung Quốc gọi là Đá Thiết Tuyến - và rằng họ đã chặn hai tàu của Philippines và đuổi đi theo luật pháp.

Hải cảnh Trung Quốc nói các tàu của Philippines đã xâm nhập vùng biển gần Đá Thiết Tuyến mà không được cho phép và tìm cách đổ bộ lên bãi san hô "bất hợp pháp" để thu thập mẫu cát.

Đại sứ quán Philippines tại Bắc Kinh và đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không phản hồi ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Trung Quốc đã triển khai bốn tàu nhỏ từ các tàu hải cảnh lớn hơn của mình để "quấy nhiễu" hai tàu bơm hơi thân cứng do cục thủy sản triển khai để đưa nhân viên đến Sandy Cay, theo Tuần duyên Philippines, là cơ quan hỗ trợ chuyến khảo sát khoa học này.

Một máy bay trực thăng của hải quân Trung Quốc cũng bay lơ lửng ở "độ cao không an toàn" bên trên tàu Philippines, cơ quan này cho biết.

Các hoạt động khảo sát đã bị đình chỉ "do hành vi quấy nhiễu liên tục này và sự coi thường an toàn của lực lượng hàng hải Trung Quốc," Tuần duyên Philippines cho biết.

Manila và Bắc Kinh đã nhất trí trong một vòng đàm phán vào ngày 16 tháng 1 rằng sẽ tìm kiếm tiếng nói chung và tìm cách hợp tác bất chấp những bất đồng về tuyên bố lãnh thổ ở Biển Đông.

Một tòa án trọng tài quốc tế đã ra phán quyết vào năm 2016 rằng các yêu sách của Trung Quốc, dựa trên các bản đồ lịch sử của nước này, không có cơ sở theo luật pháp quốc tế, một phán quyết mà Bắc Kinh không công nhận.