Sở Tài nguyên – Môi trường (Sở TNMT) tỉnh Khánh Hòa vừa phát hành thông cáo báo chí về việc xử lý các công trình thương mại, dịch vụ được xây dựng trên “đất quốc phòng”. Theo thông cáo thì UBND tỉnh Khánh Hòa chưa thể... thông báo quyết định của chính quyền tỉnh này về các “dự án xây dựng sai quy hoạch trên đất quốc phòng tọa lạc tại thành phố Nha Trang do còn phải chờ kết quả điều chỉnh quy hoạch” (1).
Thành phố Nha Trang thuộc tỉnh Khánh Hòa vốn là một trong những “địa chỉ vàng” về du lịch, đất có giá rất cao. Giống như tất cả các địa phương khác trên toàn quốc, Nha Trang cũng có quy hoạch chi tiết. Nha Trang chỉ khác nhiều địa phương khác trên toàn quốc ở chỗ, nhiều khu vực trong thành phố này nằm trong tay Bộ Quốc phòng. Trước giờ, đất nằm trong tay Bộ Quốc phòng được gọi là “đất quốc phòng”.
Về lý thuyết “đất quốc phòng” phải được dùng vào các kế hoạch liên quan đến quốc phòng nhằm bảo đảm có thể thực hiện mục tiêu quốc phòng nhưng đó chỉ là lý thuyết. Trên thực tế, “đất quốc phòng” là một loại tài sản mà nhiều sĩ quan, đơn vị của Bộ Quốc phòng thi đua hoán đổi để lấy tiền bỏ túi hoặc chia chác với nhau. Đô đốc Nguyễn Văn Hiến, Thứ trưởng Quốc phòng bị phạt 3,5 năm tù hồi tháng 12/2020 là một ví dụ (2).
Cũng vì vậy, tuy Khánh Hòa có quy hoạch chi tiết, quy hoạch này đã được chính phủ phê duyệt nhưng với Bộ Quốc phòng, chuyện đó... vô giá trị. Ở Nha Trang có ít nhất tám khu “đất quốc phòng” được mang ra “liên kết đầu tư, hợp tác kinh doanh” và xây dựng đủ loại công trình sai quy hoạch (spa, khách sạn, nhà hàng, quán cà phê, bệnh viện tư, trưng bày xe hơi,...) nhưng hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương im lặng, không làm gì cả. Dẫu xây dựng sai quy hoạch, trái phép nhưng bởi những sai và trái này gắn với “quốc phòng” nên hoàn tất thì toàn quyền tổ chức kinh doanh, thoải mái khai thác. Chuyện chỉ bắt đầu lùm xùm khi quỹ “đất quốc phòng” xẹp lép, dân chúng chỉ trích kịch liệt việc chính quyền không làm gì cả và khi chính quyền phải “làm” thì tất nhiên phải có hàng loạt vụ án liên quan đến “đất quốc phòng”, phải xử lý hàng loạt tướng, tá bằng biện pháp hình sự hay biện pháp hành chính (đảng khiển trách, cảnh cáo, tước bỏ chức vụ từng mang trong đảng,... chính phủ theo đó mà áp dụng những biện pháp tương tự).
Hàng trăm tướng, tá bị kỷ luật do “vì mình quên nhân dân, để nhân dân hy sinh” chứ không phải “vì nhân dân quên mình, vì nhân dân hy sinh” nên đảng đành yêu cầu quốc hội, chính phủ phải tính lại chuyện “đất quốc phòng”. Bất kể “quân đội làm kinh tế” vẫn còn là “chủ trương đúng đắn”, thực trạng nhức nhối về “đất quốc phòng” đã buộc quốc hội phải ban hành nghị quyết, chính phủ phải ban hành nghị định giao cho chính quyền các tỉnh, thành phố ra văn bản hướng dẫn để việc sử dụng “đất quốc phòng, an ninh” phù hợp với quy hoạch của địa phương về sản xuất, xây dựng - phát triển kinh tế đã được chính phủ phê duyệt. Đáng lưu ý là nghị quyết hay nghị định tiếp tục... vô dụng! Bởi việc sử dụng “đất quốc phòng” là chuyện đã rồi, bởi quân đội tiếp tục phải... “làm kinh tế” nên dường như chỉ có một cách và đó là cách Khánh Hòa đang làm: Điều chỉnh qui hoạch đã được duyệt để việc sử dụng “đất quốc phòng” ở Nha Trang là... “đúng qui hoạch mới” chứ không... “sai qui hoạch đã được duyệt” nữa!
Cứ như giải thích của Sở TNMT Khánh Hòa thì việc “điều chỉnh qui hoạch” chưa có “kết quả”, phải “chờ” vì phía vi phạm quy họach của tỉnh Khánh Hòa như Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 chưa... “cho ý kiến”. Thuộc Bộ Quốc phòng thì có Công ty Xuất nhập khẩu Vạn Xuân, Ngân hàng Quân đội. Thuộc Bộ Tư lệnh Quân khu 5 thì có Cục Chính trị Quân khu 5, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Khánh Hòa, Sư đoàn 305 Bộ binh... Dường như Bộ Quốc phòng cũng như Bộ Tư lệnh Quân khu 5 chưa... “tiện”... “cho ý kiến” ngay bởi còn đang suy tính, thậm chí... đàm phán! Các đơn vị trực thuộc đều là bên đem “đất quốc phòng” ra “góp” vào hàng loạt hợp đồng “liên kết đầu tư, hợp tác kinh doanh” (3). Tích cực phối hợp với UBND tỉnh Khánh Hòa để “thực hiện nghiêm chỉnh” nghị quyết của quốc hội, nghị định của chính phủ như lẽ ra phải thế, chắc chắn sẽ gây ra hàng loạt vụ kiện đòi bồi thường hợp đồng. Nguy hại hơn, trong quá trình đòi bồi thường, những doanh nghiệp “liên kết đầu tư, hợp tác kinh doanh” với các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 có thể để lộ ra là họ đã chi riêng cho những ai, có thể vì thế mà lại có thêm hàng loạt tướng, tá của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5... “hy sinh” cho chủ trương cũng như sự nghiệp... “quân đội làm kinh tế”.
Cần lưu ý, trong tám khu “đất quốc phòng” ở Nha Trang được các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 mang ra “góp” để thực hiện các “liên kết đầu tư, hợp tác kinh doanh” có một đang bị phong tỏa do dính tới vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của Công ty Bạch Việt (Bavico). Vụ án khởi phát từ việc Bộ Tư lệnh Quân khu 5 giao “đất quốc phòng” thuộc quyền quản lý – sử dụng của chính mình cho Bavico xây khách sạn để thu “tô” (840 triệu đồng/năm). Sau đó Bavico xin chuyển khách sạn thành căn hộ cao cấp, mang 238 căn hộ bán cho 171 người rồi vì những căn hộ ấy nằm trên “đất quốc phòng” mà “đất quốc phòng” đang trong giai đoạn nhạy cảm nên bị cáo buộc là lừa đảo chiếm đoạt hơn 300 tỉ. Dính với Bavico không chỉ có Bộ Tư lệnh Quân khu 5 mà còn có Bộ Tư lệnh Quân khu 7 (Bộ Tư lệnh Quân khu 7 ủy quyền cho Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Lâm Đồng đứng ra giao “đất quốc phòng” cho giám đốc Bavico khai thác nhưng không thu được “tô”). Do ngờ nghệch mà tập thể Bộ Tư lệnh Quân khu 5, tập thể Bộ Tư lệnh Quân khu 7 “liên kết đầu tư, hợp tác kinh doanh” với một doanh nghiệp mà người đứng đầu là cá nhân đã từng có tiền án “làm giả con dấu, tài liệu” và “chứa mại dâm” hay vì Giám đốc Bavico rất... “biết điều” với cá nhân các tướng, tá từ trên xuống dưới (4)?
Giống như “đất quốc phòng” ở khắp nơi trên lãnh thổ Cộng hòa XHCN Việt Nam, “đất quốc phòng” ở Nha Trang còn lắm chuyện “trời ơi, đất hỡi” khác. Ví dụ sau khi quốc hội ban hành nghị quyết, chính phủ ban hành nghị định yêu cầu xem lại việc sử dụng “đất quốc phòng”, bảo đảm việc sử dụng “đất quốc phòng” phải phù hợp với qui hoạch của địa phương đã được chính phủ phê duyệt, lãnh đạo Trường Sĩ quan Không quân tố cáo có hai doanh nghiệp đang “chiếm giữ trái phép” hai thửa “đất quốc phòng” ở phía Đông sân bay Nha Trang cũ do trường quản lý - vị trí mà thiên hạ cho rằng phải gọi là “đất kim cương” mới phản ánh đúng giá trị - và theo kế hoạch phải giao lại cho chính quyền tỉnh Khánh Hòa. Cuối cùng, sau khi thanh tra, hóa ra không phải hai doanh nghiệp bị cáo buộc “chiếm giữ trái phép” hai thửa “đất quốc phòng” làm càn. Sở dĩ cả hai dám đầu tư xây dựng công trình và khai thác hai thửa “đất kim cương” bởi có hợp đồng với Trung đoàn Không quân 920 (6). Vì Trung đoàn Không quân 920 là một trong bốn trung đoàn thuộc Khối huấn luyện bay của... Trường Sĩ quan Không quân nên buộc phải thắc mắc: Trường Sĩ quan Không quân định lừa ai: Doanh nghiệp là đối tác của Trung đoàn Không quân 920 hay lừa cả chính quyền lẫn dân chúng?
***
Chưa thể xác định qui hoạch mới của chính quyền tỉnh Khánh Hòa về thành phố Nha Trang để gửi chính phủ... duyệt lại có điều chỉnh để công nhận những công trình xây dựng sai qui hoạch, trái phép trên “đất quốc phòng” hay không nhưng dù có hay không thì nếu thực thi đúng tiêu chí “sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật”, từ Tổng Bí thư trở xuống sẽ phải tiếp tục bày tỏ sự... “đau xót” do phải loại thêm một lô tướng, tá nữa.
Chú thích
(5) https://tuoitre.vn/thanh-tra-vu-chiem-giu-dat-quoc-phong-tai-san-bay-nha-trang-20220711200152856.htm
(6) https://taichinhvietnam.net.vn/thanh-tra-21-ha-dat-kim-cuong-tai-san-bay-nha-trang-cu-d11375.html