Tin tổng hợp truyền thông trong và ngoài Việt Nam cho hay vào lúc 7 giờ tối giờ địa phương ngày 5-4-2018, một tòa án ở Hà Nội đã tuyên các bản án nặng nề cho sáu nhà hoạt động của Hội Anh Em Dân chủ, trong đó có Luật sư Nguyễn Văn Đài lãnh án nặng nhất là 15 năm tù, tổng cộng lên tới 66 năm tù về tội danh “âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 79 của Bộ luật Hình sự Việt Nam. Các bản án đã gây bất bình và phẫn nộ của công luận quốc tế cũng như người Việt Nam trong và ngoài nước.
Mặc dầu trước ngày diễn ra phiên xử, Liên Hiệp Quốc và các tổ chức Theo dõi Nhân quyền, Ân xá Quốc tế, đã bày tỏ sự quan ngại, lên tiếng mạnh mẽ cảnh báo và kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam hủy bỏ mọi cáo buộc đối với các nhà vận động nhân quyền Nguyễn Văn Đài, Lê Thu Hà, Nguyễn Bắc Truyển, Nguyễn Trung Tôn, Nguyễn Văn Đài, Phạm Văn Trội và Trương Minh Đức, đồng thời phóng thích họ ngay lập tức, vô điều kiện.
Bởi vì, trong một thông cáo, ông Brad Adams, Giám đốc Ban Á châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) viết rõ: “Tội duy nhất mà những nhà hoạt động nói trên phạm phải là đã vận động không mệt mỏi cho một nền dân chủ và bảo vệ các nạn nhân bị vi phạm nhân quyền. Chính quyền Việt Nam đáng lẽ cần cảm ơn họ vì những nỗ lực cải thiện tình hình đất nước, thay vì bắt giữ và đem họ ra xử…”.
Thế nhưng kết quả thực tế cho thấy, với bản án nặng nề nhất là 15 năm tù và 5 năm quản chế đối với luật sư Nguyễn Văn Đài, một trong những nhà sáng lập Tổ chức Anh Em Dân Chủ; bản án thấp nhất cũng lên đế 7 năm tù dành cho Kỹ sư Phạm Văn Trội… Sự thể này cho thấy nhà cầm quyền Việt Nam đã bất chấp tất cả, thách thức công luận quốc tế khi tiếp tục đưa ra những bản án nặng nề đối với các nhà bất đồng chính kiến, với các hoạt động đấu tranh ôn hòa, thể hiện các quyền dân chủ, dân sinh, nhân quyền. Việc làm này không chỉ là vi phạm chính Hiến pháp chế độ đương quyền đã ghi nhận. Đồng thời, các bản án nặng nề cũng đã vi phạm luật pháp quốc tế, với các công ước qui định về các quyền chính trị và dân sự mà nhà cầm quyền Việt Nam đã ký kết và phải có nghĩa vụ thực thi….
Đứng trước thực tế trên cho thấy, nhà cầm quyền Việt Nam đã coi thường luật pháp quốc tế, áp dụng tùy tiện luật pháp quốc nội, coi luật pháp chỉ là công cụ của nhà cầm quyền để trấn áp bất cứ người dân nào giám có lời nói hay hành động xúc phạm hay trái với ý muốn của họ; dù những lời nói và hành động ấy thực sự không “lật đổ” được vị thế thống trị độc tôn trong chế độ độc tài toàn trị hiện nay tại Việt Nam.
Thật vậy, theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, các thành viên của “Hội Anh Em Dân Chủ”, trong đó có 6 người vừa bị kết án tù nặng nề, đã tổ chức các khóa tập huấn không chính thức về xã hội dân sự, nhân quyền và dân chủ, các kỹ năng như an toàn và an ninh mạng Internet. Đồng thời, các thành viên Hội Anh em Dân chủ còn tham gia các cuộc biểu tình chống Trung Quốc xâm lược và bảo vệ môi trường, và các hoạt động nhân đạo như giúp đỡ các nạn nhân bị thiên tai hay thương phế binh. Hội trợ giúp về pháp lý cho một số nhà hoạt động bị bắt và truy tố về các hoạt động dân chủ, và cùng ký các kiến nghị kêu gọi dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam. Họ đi thăm các gia đình tù nhân và can phạm chính trị để bày tỏ tình đoàn kết.Cả sáu nhà hoạt động đã tham gia nhiều công việc liên quan tới nhân quyền, như vận động cho các nạn nhân, giảng bài về tiêu chuẩn nhân quyền, vận động cho tự do tôn giáo, và hỗ trợ các tù nhân chính trị và gia đình họ…
Với tôn chỉ, mục đích và các hoạt động của 6 thành viên “Hội Anh Em Dân chủ” như thế mà lại qui vào “Tội hoạt động nhằm lật độ chính quyền nhân dân” theo điều 79 Bộ Luật Hình sự Việt Nam được sao? Không lẽ với các lực lượng quân đội, công an hùng hậu bảo vệ cái gọi là “Nền chuyên chính vô sản (cuội)” mà nhà cầm quyền lại sợ các hoạt động đấu tranh ôn hòa cho các quyền hợp pháp, chính đáng của người dân đến độ phải dùng thêm nhà tù, pháp trường để trấn áp? Và vì thế, phải chăng như chưa đủ cường độ trấn áp, nên nhà cầm quyền đã phải ra lệnh cho Tòa án chuyển đổi điều luật truy tố các nhà dân chủ từ Điều 88 “Tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” qua Điều 79 “Tội hoạt động nhằm lật độ chính quyền nhân dân” để có khung hình phạt cao hơn, nặng nề hơn?
Vậy thì, trước sự lộng hành, ngày càng tỏ ra coi thường và thách thức công luận quốc tế qua các bản án nặng nề dành cho các nhà đồng chính kiến đấu tranh ôn hòa cho dân chủ bao lâu nay của nhà cầm quyền trong chế độ độ độc tài đảng trị hay toàn trị tại Việt Nam, không lẽ quốc tế đành bó tay? Không lẽ Liên Hiệp Quốc, các tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế chỉ biết đưa ra những sự quan ngại, tố cáo, lên án, đòi hỏi suông đối với nhà đương quyền Việt Nam mà không đưa ra được một biện pháp chế tài hữu hiệu nào được sao?
Chúng tôi đề nghị, quốc tế nói chung, các chính phủ và nhân dân các nước dân chủ, Liên Hiệp quốc, các tổ chức theo dõi và bảo vệ nhân quyền nói riêng, cần đồng loạt lên tiếng, thông qua một ngị quyết đặt nhà cầm quyền Việt Nam ra ngoài vòng pháp luật,với các biện pháp ứng xử phù hợp, có hiệu quả nhiều mặt, nhất là kinh tế, chính trị, ngoại giao song phương cũng như đa phương, trên bình diện quốc gia; và những biện pháp chế tài gây thiệt hại nhãn tiền đối với cá nhân những kẻ cầm quyền vi phạm các quyền dân chủ, dân sinh, nhân quyền, để buộc được nhà đương quyền Việt Nam phải nghiêm chỉnh chấp hành luật pháp quốc tế, nếu không sẽ bị loại ra khỏi sân chơi quốc tế trên mọi lãnh vực và bị cô lập hoàn toàn trên trường quốc tế.
Thiện Ý
Houston, ngày 6-4-2018