Trong một cuộc phỏng vấn với đài VOA một năm trước đây, giám đốc Văn phòng Hàng hải Quốc tế tại London, ông Pottengal Mukundun, đã bày tỏ mối lo ngại về hải tặc mạo hiểm ra xa khỏi bờ biển Somalia đến hàng trăm kilomét và đe dọa các tài bè di chuyển trong khu vực quần đảo Seychelles và Comoros.
Ông Mukundun cho biết năm nay hải tặc còn nới rộng tầm hoạt động, đến mức đe dọa bất cứ tàu bè nào đi lại trên khắp nửa phía bắc của Ấn Độ Dương. Ông nói:
“Theo tôi thì toàn thể khu vực Ấn Độ Dương, phía bắc của Mauritius và Madagascar là một khu vực mà tàu bè tiếp tục phải luôn đặt trong tình trạng cảnh giác.
Vụ tấn công mới đây diễn ra ở tọa độ 66 là vụ đầu tiên xảy ra mãi tít tận phía đông như thế. Có ít nhất một tàu mẹ của hải tặc ở đó. Vì vậy chúng có thể hoạt động trong khu vực và bắt giữ ngay con tàu đầu tiên mà chúng tấn công.
Vào lúc bị hải tặc cướp hôm 22 tháng Ba, tàu chở hàng trương cờ Malta do công ty Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu với thủy thủ đoàn 21 người đang ở cách bờ biển Somalia 5 ngàn kilomét, gần với Ấn Độ.
Hải quân Hoa Kỳ cho hay một tàu mẹ khác của hải tặc vừa bị phát hiện trong vùng eo biển Mozambique, một thủy lộ giữa Mozambique và đảo quốc Madagascar.
Các tàu mẹ thường là những tàu bè bị đánh cướp, được bọn hải tặc dùng để chở chúng ra xa mãi tận ngoài khơi. Từ những tàu mẹ này, hải tặc tung ra những tàu tấn công nhỏ, nhanh để bám sát một tàu chúng dự tính đánh cướp, chạy dọc theo bên thành tàu rồi tìm cách leo sang.
Văn phòng Hàng hải Quốc tế từ lâu đã đòi hải quân quốc tế tuần tiễu vùng duyên hải Somalia để nhắm ngay vào những tàu mẹ thay vì cố tìm cách can thiệp trong khi tàu bị hải tặc tấn công.
Ông Mukundun cho biết ông vẫn tin là bám sát những tàu mẹ là phương cách duy nhất để chống lại mối đe dọa ngày càng tăng của quân cướp biển, nhất là trong vùng Ấn Độ Dương. Ông giải thích:
“Theo tôi đây là phương cách duy nhất để đối phó trong vùng Ấn Độ Dương. Đây là một khu vực rộng bao la. Bọn hải tặc đã phải chịu những thất bại trong 4, 5 tuần lễ qua vì lực lượng hải quân Pháp, Hà Lan, và các nước khác đã thực sự phát hiện được các tàu mẹ,bám sát chúng và đánh chìm một số tàu mẹ nhỏ. Vì vậy đây là tất cả những dấu hiệu tốt."
Kể từ đầu năm 2009, các lực lượng hải quân nước ngoài vẫn tuần tiễu và hộ tống các thương thuyền, hầu hết là trong vịnh Aden đầy rẫy hải tặc, một thủy lộ huyết mạch giữa Somalia và Yemen. Nhưng các lực lượng đã bị trải mỏng và không thể ứng phó ngay khi nhận được tín hiệu kêu cứu.
Chừng 16 con tàu, gồm 8 thuyền buồm có gắn động cơ gọi là dhows do người Ấn Độ sở hữu, đã bị hải tặc chiếm giữ tại Ấn Độ Dương và vùng vịnh Aden kể từ đầu tháng Ba. Tiền chuộc mà hải tặc đòi hỏi đã tăng lên đến 3 triệu đô la trung bình, thay vì 1 triệu như cách nay một năm.
Một số thương thuyền đã thuê lực lượng an ninh vũ trang tư nhân để răn đe hải tặc. Trong một vụ đầu tiên thuộc loại này được ghi nhận, một nhân viên bảo vệ an ninh tư đã bắn chết một tên hải tặc trong một vụ tấn công trong tuần qua.
Việc sử dụng nhân viên canh gác có vũ trang là chuyện gây tranh cãi giữa lúc có những lo sợ trong ngành hàng hải rằng có vũ khí trên tàu có thể đưa tới bạo động, đẩy thủy thủ đoàn vào tình huống hiểm nguy.
Trong những tuần lễ gần đây biển lặng sóng êm là cơ hội tốt cho bọn hải tặc căn cứ tại Somalia tấn công và cướp nhiều tàu đi lại trên vùng biển Ấn Độ Dương. Năm nay hải tặc đã mở rộng tầm hoạt động của chúng xuống tới tận eo biển Mozambique và xa tới tận phía đông Ấn Độ.