Ở kỳ trước, kẻ viết bài này đã đề cập đến nhận thức, cung cách cách quản trị - điều hành quốc gia khiến tiến trình phát triển trở thành lệch lạc, tài nguyên cạn kiệt, kinh tế - xã hội lụn bại, nội lực thất tán và Tân Hiệp Phát – một doanh nghiệp sừng sỏ trong lĩnh vực sản xuất nước giải khát cũng tham gia đầu tư vào lĩnh vực bất động sản - là ví dụ mới nhất, rõ nhất. Trong kỳ này xin đề cập đến một khía cạnh khác cũng liên quan đến nhận thức, cung cách quản trị - điều hành quốc gia và xin tiếp tục dùng Tân Hiệp Phát làm ví dụ...
***
Hồi đầu tháng này, hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam đồng loạt loan báo, lãnh đạo Công an tỉnh Đồng Nai đã quyết định tạm đình chỉ công tác của ông Phạm Thanh Xuân, Trung tá, Phó Công an xã Sông Nhạn, huyện Cẩm Mỹ để tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc điều tra về sai phạm của ông Xuân (1). Thiên hạ hẳn sẽ ngơ ngác không hiểu tại sao lực lượng bảo vệ - thực thi pháp luật lại phải mở hẳn một cuộc điều tra để làm rõ thực – hư về... sai phạm liên quan đến... “số” loại... “siêu đẹp”?!
Theo báo giới Việt Nam, Trung tá Xuân là người phụ trách thủ tục đăng ký, bấm chọn số cho biển kiểm soát xe hai bánh gắn máy tại xã Sông Nhạn và viên trung tá này có dấu hiện cố tình làm sai... “quy trình”. Sáng 29/3/2023, có một cặp vợ chống đã nhận được bốn biển kiểm soát xe hai bánh gắn máy với các con số được cho là... “siêu đẹp” (60B6-888.89, 60B6-888.86, 60B6-888.88, 60B6-888.68) từ hoạt động “bấm số” tại Công an xã Xuân Nhạn.
Bởi bốn biển đăng ký xe hai bánh gắn máy quá... “đẹp” nên công chúng thắc mắc,... Công an tỉnh Đồng Nai phải cấp tốc niêm phong hồ sơ, máy móc ở trụ sở Công an xã Sông Nhạn rồi thông báo cho hai cục thuộc Bộ Công an (Cục Cảnh sát giao thông, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao) cử nhân sự... phối hợp điều tra. Bước đầu, cặp vợ chồng “may mắn” đến đáng ngờ cho biết họ không trực tiếp “bấm số” mà nhờ một cửa hàng chuyên kinh doanh xe hai bánh gắn máy bấm giùm.
Có một điểm đáng lưu ý, tổng số tiền cặp vợ chồng vừa đề cập bỏ ra mua cả bốn chiếc xe hai bánh gắn máy cả mới lẫn đã sử dụng để tham gia “bấm số” chỉ có 1,2 tỉ đồng nhưng sau khi trúng được số... “siêu đẹp”, họ chỉ mới bán chiếc có biển kiểm soát là 60B6-888.88 đã thu về số tiền là... 1,5 tỉ đồng (gấp bốn đến năm lần giá trị thật của xe trên thị trường – giá thị trường chỉ dao động trong khoảng từ 300 triệu đến 400 triệu/chiếc tùy loại và đã sử dụng hay chưa)...
***
Vì nhiều lý do, càng ngày càng nhiều người Việt mơ sẽ nhờ... may mắn mà... “phát” đủ thứ: Phát tài, phát lộc, thăng quan – tiến chức... Tuy thường nhắc nhau “thoát Trung” nhưng không hiểu tại sao rất nhiều người Việt lại tin “8” là con số may mắn chỉ vì phát âm số tám bằng... Hoa ngữ giống như... “phát”. Tám trở thành... số đẹp và nếu đó là một dãy số thì càng nhiều số “8” dãy số ấy càng đẹp, thậm chí... “siêu đẹp”. Ngược với số “8” là một số con số mà nếu phát âm bằng... Hoa ngữ thì đồng nghĩa với chết chóc, rủi ro.
Đáng ngạc nhiên là niềm tin có tính chất... dân gian, vốn thiếu cơ sở khoa học và rất khác với phần lớn nhân loại ấy lại được hệ thống chính trị, hệ thống công quyền nâng lên thành một thứ... “tiêu chuẩn” không chỉ xác định... “đẳng cấp công dân” mà còn giống như chính thừa thừa nhận sẽ được các thế lực siêu hình... phò trợ. Cách nay hai năm, Thủ tướng ban hành một văn bản lập quy xác định phải tổ chức đấu giá các số điện thoại đẹp theo quan niệm... dân gian (2).
Đến cuối năm vừa rồi, tại kỳ họp thứ tư, các đại biểu của Quốc hội khóa 15 đã dành ra vài ngày chỉ để thảo luận về “Nghị quyết Thí điểm đấu giá biển số ô tô” nhằm “bảo đảm thuận lợi, minh bạch, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước” (3)! Chẳng lẽ về nội trị và ngoại giao Việt Nam đã đạt đến mức các đại biểu Quốc hội không còn cần phải bận tâm tới “quốc thái, dân an”, thành ra có thể dồn tâm lực, trí lực vào việc tranh luận nhằm xác định thế nào là... “số đẹp” và tổ chức bán ra sao (3)?
***
Không chỉ có nhiều cá nhân mơ sẽ nhờ... may mắn mà... “phát”. Nhiều doanh nhân cũng mơ như vậy. Đâu phải tự nhiên mà tên của nhiều doanh nghiệp có chữ “phát”. Chỉ mơ “phát” hoặc thủ đắc những con số mà khi phát âm theo... Hoa ngữ sẽ gần giống như... “phát” liệu có đủ để... “phát”? Sau Vạn Thịnh Phát giờ là Tân Hiệp Phát (hậu thân của Nhà máy nước giải khát Bến Thành). Cứ ngẫm ắt sẽ thấy làm sao có thể “phát” kể cả khi được hỗ trợ bằng Quyết định của Thủ tướng hay Nghị quyết của Quốc hội!
Chú thích
(1) https://vnexpress.net/trung-ta-lien-quan-vu-bien-so-sieu-dep-bi-dinh-chi-cong-tac-4588307.html
(2) https://tuoitre.vn/con-lo-la-dau-gia-sim-so-dep-20211219085342474.htm