Chỉ vài ngày sau khi nhậm chức, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bị một cơ quan giám sát về đạo đức chuẩn bị nộp đơn kiện ông đã vi phạm một điều khoản trong Hiến pháp.
Nhóm Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức (CREW) ở Washington cho biết họ có ý định nộp đơn kiện vào ngày thứ Hai tại tòa án liên bang ở Manhattan.
Điều khoản Hiến pháp cấm các cường quốc nước ngoài, bao gồm cả các chính phủ, tặng tiền hoặc quà cáp cho tổng thống mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.
Theo The New York Times, tờ báo đầu tiên tường thuật việc này hôm Chủ nhật, vụ kiện không nhằm đòi tiền bồi thường thiệt hại, mà thay vào đó yêu cầu tòa án ngăn tổng thống nhận tiền từ “các thực thể” nước ngoài.
Nhóm CREW nói vì ông Trump đã từ chối rút hoàn toàn khỏi doanh nghiệp riêng, nên “bây giờ ông đang nhận tiền mặt và các ưu đãi từ các chính phủ nước ngoài, thông qua các vị khách và các sự kiện tại khách sạn của ông, và thông qua các hoạt động cho thuê các tòa nhà và các giao dịch bất động sản có giá trị ở nước ngoài”.
Bà Sherri Dillon, một trong những luật sư của ông Trump, hồi đầu tháng này nói: “Khi Hiến pháp được viết ra, không ai có thể nghĩ rằng việc trả tiền hóa đơn khách sạn lại là một khoản thù lao”.
Trong một tuyên bố, Giám đốc điều hành CREW Noah Bookbinder cho biết: “Chúng tôi không muốn mọi chuyện đi đến mức này. Chúng tôi chỉ hy vọng Tổng thống Trump sẽ thực hiện các bước cần thiết để tránh vi phạm Hiến pháp trước khi ông nhận nhiệm sở”.
Ông Eric Trump, con trai ông Trump, nói với tờ New York Times rằng vụ kiện của CREW là “sự quấy rối hoàn toàn vì lợi ích chính trị”, và nói động thái này là “rất, rất đáng buồn”.
Gần đây, Tổng thống Trump cho biết ông đang lập ra một quỹ tín thác và hai con trai Donald Trump Jr. và Eric, cùng với một trong những giám đốc điều hành của Tổ chức Trump, sẽ điều hành các khoản phúc lợi kinh doanh toàn cầu của ông.
CREW nói khi Tổng thống Trump ngồi xuống để đàm phán các thỏa thuận thương mại với các quốc gia khác nhau, “người dân Mỹ sẽ không có cách nào để biết liệu ông có suy nghĩ về lợi nhuận của doanh nhân Trump hay không”.
“Tổng thống Trump đã đưa ra khẩu hiệu ‘Nước Mỹ hàng đầu”, ông Bookbinder nói. “Do đó bạn sẽ nghĩ rằng ông ấy muốn tuân thủ chặt chẽ điều khoản của Hiến pháp về thù lao, vì nó được viết ra để đảm bảo rằng các giới chức chính phủ của chúng ta nghĩ đến người dân Mỹ đầu tiên, chứ không phải các chính phủ nước ngoài”.
Ông Norm Eisen, một luật sư về những vấn đề đạo đức của chính quyền Obama, là một thành viên của nhóm pháp lý CREW. Ông nói với tờ Times rằng vụ kiện chính là cách để có được các bản sao khai thuế liên bang của ông Trump nhằm đánh giá đúng các giao dịch kinh doanh của tổng thống với các chính phủ các nước như Trung Quốc và Nga, và ông đang nợ họ bao nhiêu.