Một tàu tuần tra của hải quân Canada đã tới Havana vào sáng sớm ngày 14/6, chỉ vài giờ sau khi Hoa Kỳ thông báo một tàu ngầm tấn công nhanh đã cập cảng căn cứ hải quân Guantanamo của Mỹ ở Cuba – cả hai tàu đều theo sau các tàu chiến Nga đã đến hòn đảo hồi đầu tuần này.
Sự tập hợp của các tàu Nga, Canada và Mỹ ở Cuba – một quốc đảo do Cộng sản cai trị chỉ cách Florida 160km – gợi nhớ lại những căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh và mối quan hệ căng thẳng hiện nay giữa Nga và các quốc gia phương Tây về cuộc chiến ở Ukraine.
Tuy nhiên, cả Mỹ và Cuba đều khẳng định các tàu chiến Nga không gây ra mối đe dọa nào cho khu vực. Nga cũng coi việc các tàu chiến của họ đến nước đồng minh Cuba là chuyện thường lệ.
Tàu khu trục Đô đốc Gorshkov và tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Kazan đã nổi lên mặt nước với các thủy thủ đứng trên boong, và tiến vào cảng Havana hôm 12/6 sau cuộc huấn luyện "tên lửa có độ chính xác cao" ở Đại Tây Dương.
Tàu tuần tra Margaret Brooke của Canada di chuyển vào sáng sớm ngày 14/6 để vào cảng Havana, một phần trong hoạt động mà Bộ Tư lệnh Tác chiến Canada gọi là “chuyến thăm cảng…để ghi nhận mối quan hệ song phương lâu dài giữa Canada và Cuba”.
Vài giờ trước đó, Bộ Tư lệnh miền Nam Hoa Kỳ cho biết tàu ngầm tấn công nhanh Helena đã có chuyến thăm cảng thường kỳ ở Vịnh Guantanamo, một căn cứ hải quân của Mỹ ở mũi phía đông nam của hòn đảo cách Havana khoảng 850km.
“Vị trí và việc quá cảnh của tàu đã được lên kế hoạch trước đó”, Bộ Tư lệnh miền Nam cho biết trên X.
Một nhà ngoại giao Canada mô tả việc tàu Margaret Brooke đến đây là "thường lệ và là một phần của sự hợp tác lâu dài giữa hai nước chúng tôi", đồng thời nói thêm rằng việc này "không liên quan đến sự hiện diện của các tàu Nga".
Nga và Cuba là những đồng minh thân cận dưới thời Liên Xô cũ và căng thẳng với Washington về Chủ nghĩa Cộng sản ở "sân sau" của Mỹ. Căng thẳng lên đến đỉnh điểm với Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962. Moscow, vốn vẫn duy trì quan hệ với Havana, đã đặt câu hỏi về sự lo lắng rõ ràng của phương Tây đối với sự hiện diện của các tàu chiến của họ trong tuần này.
Khi được hỏi Moscow đang gửi tín hiệu gì, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm 13/6 cho biết phương Tây dường như chưa bao giờ chú ý đến việc Nga gửi tín hiệu qua các kênh ngoại giao.
“Ngay khi nói đến các cuộc tập trận hoặc các chuyến hải hành, chúng tôi lập tức nghe thấy những câu hỏi và mong muốn được biết những thông điệp đó là gì,” bà Zakharova nói. "Tại sao chỉ có những tín hiệu liên quan đến quân đội và hải quân của chúng tôi mới truyền tới phương Tây?"
Các tàu chiến Nga dự kiến sẽ ở lại cảng Havana cho đến ngày 17/6.