Quyết định dừng các phiên tòa quân sự đối với hầu hết tội phạm dân sự của chính quyền quân nhân Thái Lan vừa được tán dương vừa gây hoài nghi trong giới hoạt động và luật sư nhân quyền. Những người này nói các bước tiếp theo là cần thiết, trong đó bao gồm cho phép tự do hội họp trở lại.
Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha đã ra lệnh chấm dứt thẩm quyền của tòa án quân sự đối với tội phạm liên quan đến an ninh nội bộ, nổi loạn và xúc phạm Hoàng gia Thái Lan.
Kiểm soát quân sự
Ngay sau khi lên nắm quyền vào tháng 5 năm 2014, quân đội đầu tiên đã áp đặt thiết quân luật. Nhưng chính quyền quân sự, còn được gọi là Ủy ban quốc gia vì hòa bình và trật tự (NCPO), sau đó đã tăng cường quyền lực bằng cách ban hành một hiến pháp tạm thời cho phép các tòa án quân sự quyền xét xử.
Kể từ đó, các tòa án quân sự đã xét xử hơn 1.500 vụ liên quan đến hơn 1.800 người trong cả nước, hầu hết là về các tội liên quan đến vũ khí.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Thái Prawit Wonsuwan nói lệnh mới phản ánh sự tự tin của chính phủ trong việc kiểm soát đất nước. Nhưng trong những ý kiến phát biểu trước báo giới Thái Lan, ông cảnh báo rằng lệnh trên sẽ được thu hồi nếu tình hình trong nước thay đổi.
Các nhóm nhân quyền: Tự do hội họp phải được phục hồi
Ông Angkhana Neelapaichit, thành viên của Ủy ban Nhân quyền Thái Lan, nói trong khi hoan nghênh động thái trên, tổ chức này kêu gọi chính phủ thực hiện thêm các biện pháp thúc đẩy nhân quyền.
Ông Angkhana nói:
“Các vụ án sẽ giao cho toà án dân sự, tôi nghĩ điều này rất tốt. Với tôi, tôi nghĩ rằng điều đó giống như chính phủ đã dần tôn trọng các quyền của người dân hơn, nhưng chúng tôi sẽ cố gắng nhiều hơn nữa thuyết phục chính phủ chấp nhận các quyền tự do ngôn luận và quyền tụ họp ôn hòa. Đây có thể là bước tiếp theo”.
Vụ Đông Nam Á của Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR) cũng hoan nghênh quyết định của chính phủ Thái, nhưng kêu gọi chính sách thay đổi này phải được hồi tố.
Tuy nhiên, Thủ tướng Prayut đã bác bỏ việc chuyển giao bất kỳ vụ án nào liên quan đến an ninh hiện đang trong thời gian chờ xét xử tại các tòa án quân sự.