Muốn giữ hòa bình cần có khả năng phòng vệ mạnh mẽ, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn nói hôm 23/8, khi bà có chuyến thăm hiếm hoi đến hòn đảo tiền tiêu nằm ngay cạnh Trung Quốc để đánh dấu kỷ niệm cuộc đụng độ quân sự quan trọng với quân đội Trung Quốc trên hòn đảo này.
Bà Thái đã đặt vòng hoa và kính cẩn nghiêng mình tại công viên tưởng niệm trên đảo Kim Môn, nằm cách lãnh thổ do Trung Quốc kiểm soát chưa đầy 2 km, nhân kỷ niệm 65 năm khủng hoảng eo biển Đài Loan lần thứ hai.
“Lập trường của chúng ta về duy trì hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan là rất kiên định”, bà Thái phát biểu trước các cựu chiến binh tại một bữa ăn trưa và nói thêm rằng Đài Loan sẽ không có ngày nay nếu họ không thắng trong cuộc khủng hoảng hồi năm 1958.
Cuộc khủng hoảng đó là lần cuối quân Đài Loan chiến đấu với Trung Quốc trên quy mô lớn.
“Tuy nhiên, để duy trì hòa bình, trước tiên chúng ta phải nâng cao sức mạnh của mình”, bà Thái nói thêm.
“Do đó, chúng ta phải tiếp tục cải cách quốc phòng, thúc đẩy đảm bảo tự lực quốc phòng, không ngừng nâng cao sức chiến đấu và khả năng chống chịu của quốc phòng”.
Vào tháng 8/1958, quân Trung Quốc bắt đầu hơn một tháng bắn phá Kim Môn, cùng với quần đảo Mã Tổ do Đài Loan kiểm soát nằm xa hơn, trong đó có các trận hải chiến và không chiến, nhằm buộc Đài Loan phải khuất phục.
Vào lúc đó Đài Loan đã đánh trả với sự hỗ trợ của Mỹ, nước đã chuyển đến các khí tài như tên lửa phòng không Sidewinder tiên tiến, vốn đem đến cho Đài Loan ưu thế về công nghệ.
Cuộc khủng hoảng kết thúc bất phân thắng bại và Đài Loan đã kỷ niệm ngày 23/8 hàng năm là ngày họ đẩy lùi cuộc tấn công của Trung Quốc.
Đây mới chỉ là chuyến thăm thứ ba của bà Thái tới Kim Môn trên cương vị tổng thống để đánh dấu ngày kỷ niệm, sau chuyến đi vào năm 2020 mà khi đó đi cùng bà còn có cả nhà ngoại giao Mỹ có tư cách như một vị đại sứ ở Đài Bắc trên thực tế.
Từng được gọi là Quemoy trong tiếng Anh, đảo Kim Môn ngày nay là một điểm du lịch nổi tiếng, mặc dù vẫn còn dấu tích của các trận giao tranh trước đây như boongke dưới lòng đất nằm rải rác, và Đài Loan duy trì sự hiện diện quân sự đáng kể trên hòn đảo.
Đài Loan đã kiểm soát các đảo Kim Môn và Mã Tổ kể từ khi chính phủ Trung Hoa Dân Quốc bại trận bỏ chạy sang Đài Bắc hồi năm 1949 sau khi họ thua trong cuộc nội chiến với phe cộng sản của Chủ tịch Mao Trạch Đông.