Mỹ-Thái Lan tái khẳng định quan hệ quân sự

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta (trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Sukampol Suwannathat bắt tay sau khi ký thỏa thuận, 15/11/12

Hoa Kỳ và Thái Lan tái khẳng định các quan hệ quân sự lâu năm với nhau bằng một thỏa thuận ký tại Bangkok trong chặng dừng chân của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta trong chuyến công du Châu Á của ông. Thỏa thuận mới có mục đích tăng cường vai trò của quân đội Thái Lan trong nền an ninh khu vực và an ninh hàng hải.

Hàng quân danh dự nghênh đón Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta hôm thứ Năm tới Bộ Quốc phòng Thái Lan, giữa lúc 2 nước tái khẳng định một thỏa thuận quân sự đã ký 50 năm về trước, từ thời chiến tranh Việt Nam.

Nói chuyện với các nhà báo, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Sukampol Suwannathat nói rằng tuyên bố chung mà hai bên đã thỏa thuận là một sự tái khẳng định các quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác quân sự Thái-Mỹ. Ông Sukampol nói thỏa thuận không đưa ra bất kỳ sáng kiến mới hoặc thêm bất cứ đặc quyền nào giữa hai nước.

Tại một cuộc họp báo, Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Leon Panetta nói rằng thỏa thuận đó nhằm mục đích đối phó với những thách thức do các thảm họa thiên nhiên hay nhân tạo gây ra, cũng như các mối đe dọa xuyên quốc gia, và có liên quan tới các vấn đề an ninh hàng hải mà thế giới đã chứng kiến trong những năm gần đây. Bộ trưởng Leon Panetta phát biểu:

"Hôm nay Bộ trưởng Sukampol và tôi đã đưa liên minh song phương đi vào thế kỷ 21 bằng cách cổ vũ một viễn kiến chung sẽ giúp lót đường cho các quan hệ quân sự chặt chẽ hơn nữa giữa lúc chúng ta phải thích nghi với các mối đe dọa và thách thức chung, mà chúng ta sẽ cùng nhau đối phó trong khu vực này và trong tương lai."

Thỏa thuận bao gồm các lĩnh vực an ninh tại Đông Nam Á, hỗ trợ sự ổn định của khu vực Châu Á Thái Bình Dương, củng cố tư thế sẵn sàng của các chiến dịch quân sự phối hợp, đồng thời tăng cường các quan hệ quốc phòng song phương.

Ông Panetta cho biết là thỏa thuận này cũng nhằm mục đích tăng cường vai trò của quân đội Thái Lan trong việc duy trì an ninh khu vực. Bộ trưởng Leon Panetta nói:

"Khi chúng tôi tập trung vào các lĩnh vực hợp tác, tôi muốn chuyển đi một thông điệp, rằng Hoa Kỳ vẫn cam kết sẽ giúp quân đội Thái Lan phát triển hơn nữa các khả năng vốn đã gây nhiều ấn tượng, để lực lượng này có thể nhận lãnh nhiều trách nhiệm lớn hơn nữa về an ninh trong khu vực này, đặc biệt liên quan tới an ninh hàng hải và cứu trợ nhân đạo cũng như trong các hoạt động gìn giữ hòa bình."

Thỏa thuận quân sự năm 1962 đã được soạn thảo khi xảy ra chiến tranh và bất ổn chính trị ở Đông Nam Á, và được coi là để cản trở sự lớn mạnh của chủ nghĩa cộng sản. Thái Lan đã đóng một vai trò thiết yếu trong những năm chiến tranh Việt Nam, nhiều căn cứ không quân Thái Lan đã được sử dụng để phát động các cuộc không kích của Mỹ.

Hai nước tái khẳng định liên minh quân sự giữa lúc Hoa Kỳ một lần nữa lại hướng sự tập trung về châu Á trong bối cảnh ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong các quan hệ kinh doanh và quân sự với Thái Lan.

Ông Panitan Wattanayagorn, một nhà khoa học chính trị thuộc Đại học Chulalongkorn của Thái Lan, nói rằng giữ một thế cân bằng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ là một thách thức đối với Thái Lan. Ông Panitan giải thích:

"Đây là một thách thức khá khó khăn đối với Thái Lan, làm thế nào bảo đảm nước này không ngả quá sâu vào quỹ đạo của Mỹ, trong khi cùng lúc tiếp tục dự phần trong nhiều hoạt động hơn với Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực an ninh, trong nhiều năm sắp tới. Thái Lan vẫn phải duy trì những hoạt động đó hầu bảo đảm Trung Quốc không cảm thấy bị bỏ rơi. "

Ông Panitan nói nhìn tổng quát, thì hiệp ước đổi mới quan hệ với Hoa Kỳ khá "tích cực" đối với Thái Lan. Trung Quốc cũng được mời để cùng các lực lượng Hoa Kỳ và Thái Lan, tham gia các cuộc diễn tập quân sự thường niên được đặt tên là Cobra Gold tại Thái Lan.

Các nhà phân tích nói việc tái khẳng định hiệp ước Mỹ-Thái Lan cũng phản ánh những thực tế và thách thức mà Thái Lan có phần chắc sẽ phải đối mặt trong ngắn hạn, với một nền kinh tế công nghiệp hóa và đô thị cao độ, khác xa với xã hội nông nghiệp của nửa thế kỷ trước.