Hôm 27/6, thị trường chứng khoán Việt Nam VN Index rớt giá gần 1,7% ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích Việt Nam gay gắt về vấn đề thương mại, cáo buộc nước này đang lợi dụng cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu sang Mỹ, theo hãng tin Bloomberg.
Vào cuối ngày 27/6/2019, trang Bloomberg loan tin chỉ số VN Index giảm 16.02 điểm, sụt 1,67%.
Bloomberg nói rằng đây là lần sụt giảm đến mức thấp nhất của VN Index kể từ ngày 12/2/2019 cho đến nay.
Trang VNExpress cũng chạy tít là “VN-Index giảm hơn 16 điểm,” nhưng không nói rõ lý do, chỉ nói rằng: “lực bán bất ngờ gia tăng trong khi dòng tiền bắt đáy không đủ sức hấp thụ.”
Trong một cuộc phỏng vấn trực tiếp trên đài Fox Business hôm 26/6, ông Trump nêu nhận định về một loạt vấn đề kinh tế, vài tiếng trước khi ông lên đường sang Nhật Bản dự hội nghị của Nhóm 20 cường quốc kinh tế.
“Rất nhiều công ty đang dời sang Việt Nam, nhưng Việt Nam lợi dụng chúng ta còn tệ hơn cả Trung Quốc,” tổng thống nói, nhắc tới việc thuế quan của ông áp lên hàng hóa Trung Quốc đang khiến các công xưởng sản xuất dời đi các nơi khác để tránh chi phí gia tăng.
Khi được hỏi ông có muốn đánh thuế lên Việt Nam hay không, ông không phủ nhận và cho biết Mỹ “đang thảo luận” với Việt Nam, nhưng không nói rõ là về vấn đề gì, và nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nhấn mạnh: “Việt Nam gần như là kẻ lạm dụng tồi tệ nhất trong số tất cả mọi người.”
Ông Trump thường xuyên than phiền về thâm hụt mậu dịch của Mỹ và đang áp đặt những biện pháp quyết liệt hơn để điều chỉnh điều mà ông xem là sự mất cân bằng thương mại, trong đó có Việt Nam.
Bloomberg cho biết Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức về bình luận này.
Theo quan sát của VOA, truyền thông Việt Nam trong ngày qua cũng không đề cập đến phát biểu chỉ trích Việt Nam của ông Trump.
XEM THÊM: Trump đả kích Việt Nam là 'kẻ lạm dụng' thương mạiCác chuyên gia kinh tế nói với VOA rằng tuyên bố của người đứng đầu Nhà Trắng hôm 26/6 chứng tỏ rằng thương chiến Mỹ - Trung đang tiếp tục căng thẳng và bây giờ đến lượt Việt Nam là mục tiêu trong việc tăng thuế suất tiếp theo dưới chính sách thương mại của ông Trump.
Từ Florida, Tiến sĩ kinh tế Phạm Đỗ Chí nói:
“
Vấn đề như vậy là nghiêm trọng. Việt Nam đừng nên coi thường lời tuyên bố của ông ấy. Như vậy cũng gây bất lợi cho chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư – Chủ tịch nước (Nguyễn Phú Trọng)TS Phạm Đỗ Chí
. Qúa bất lợi! Tôi không ngờ ông ấy lại lôi Việt Nam ra mà nói mạnh như vậy.
“Hoa Kỳ đặt Việt Nam sau Trung Quốc về địch thủ trong chiến tranh thương mại. Phía Mỹ nêu ra vấn đề này thì sẽ cản trở mối quan hệ đối tác toàn diện hiện nay cũng như việc hướng đến quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam.”
Từ California, tiến sĩ Lê Minh Nguyên nhận định:
“Khi ông Trump nói như thế tôi nghĩ rằng ông đặt vấn đề xem Việt Nam có ý lợi dụng hệ thống của Hoa Kỳ để tiếp tay với Trung Quốc.
“Ông Trump là người nói thẳng. Từ lúc lên nắm quyền cho tới nay, anh có tính giơ cao đánh khẽ, nghĩa là bước đầu ông dọa nạt, đánh phủ đầu, sau đó thì tìm một thương ước hay một thỏa thuận để có lợi cho Hoa Kỳ, nhằm gây áp lực với những nước cộng sản như Trung Quốc hay Việt Nam, buộc họ phải thay đổi cấu trúc mới giải quyết được vấn đề, tức là các nền kinh tế phải tương đồng.
“Tôi cho rằng vi phạm của Việt Nam là nghiêm trọng, và những vi phạm này cũng dễ thấy, không cần tin tình báo cũng biết được: đó là nhiều công ty Trung Quốc sang Việt Nam và dùng Made in Vietnam để đưa hàng sang Hoa Kỳ. Ông Trump nhận xét như vậy là quá đúng, nhưng để giải quyết vấn đề này thì rất phức tạp.”
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí cho biết thêm:
“Việc hàng Trung Quốc sang và gắn mác hàng Việt Nam là điều mà người Mỹ lo ngại nhất.”
XEM THÊM: WSJ: Hàng tỉ đôla hàng hóa TQ né thuế quan Mỹ nhờ xuất khẩu từ VNChính quyền Trump đã tăng áp lực để Việt Nam điều chỉnh cán cân thương mại bằng cách áp thuế lên một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam trong khi cân nhắc đưa Việt Nam vào danh sách các nước thao túng tiền tệ.
Thâm hụt mậu dịch hàng hóa của Mỹ với Việt Nam tiếp tục gia tăng kể từ khi ông Trump lên nắm quyền vào năm 2017, lên tới mức 39,5 tỉ đôla trong năm 2018 theo thống kê về ngoại thương của Cục Khảo sát Dân số Hoa Kỳ.
Dữ liệu về ngoại thương do Cục Khảo sát Dân số Hoa Kỳ công bố vào đầu tháng 6 cho thấy thuế quan của Mỹ đang khiến một số công xưởng sản xuất rời khỏi Trung Quốc và Việt Nam là một trong những nước đang được hưởng lợi lớn từ chiến tranh thương mại của ông Trump.
Theo CNN, hàng nhập khẩu Mỹ từ Việt Nam tăng 38% trong 4 tháng đầu năm 2019 so với cùng kì năm ngoái, trong khi đó Tổng Cục Hải Quan Việt Nam cho biết trong 5 tháng đầu năm 2019, Việt Nam chi tới gần 30 tỷ đôla để nhập hàng hóa từ Trung Quốc, tăng12,3% so với cùng kỳ năm trước.
Từ California, nhà nghiên cứu kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa nói với VOA rằng thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ có bao gồm hàng hóa xuất xứ từ Trung Quốc là ‘điều đã quá rõ ràng’.
Ông Nghĩa nói rằng mặc dù Tổng thống Donald Trump hay tuyên bố lung tung, nhưng việc ông nói đến tên Việt Nam trong một chương trình chuyên về kinh tế như vậy có nghĩa là ông đã được cấp dưới thông báo và cập nhật về tình hình giao thương của Việt Nam với Mỹ.
“Ông ấy muốn răn đe Việt Nam là ông ấy đang nghĩ đến việc đó,” ông Nghĩa nói và cho biết phía Mỹ ‘đã bỏ qua việc Việt Nam là nước thao túng tiền tệ rồi’ nên trong vấn đề này nếu Việt Nam không giải quyết cho rõ ‘thì sẽ bị thiệt hại rất nặng’.
“Trong 11 tháng chiến tranh thương mại vừa rồi, nhiều người Việt Nam nghĩ rằng có thể lợi dụng được tình hình,” ông giải thích. “Họ dán nhãn ‘Made in Vietnam’ lên hàng Trung Quốc để bán sang Hoa Kỳ.”
“Số lượng nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ gia tăng dữ dội trong vòng 5, 6 tháng đầu năm. Họ (người Mỹ) biết hết. Họ khui ra hết. Việt Nam nếu không giải quyết chuyện này thì nghĩa là lợi bất cập hại,” ông nói thêm.
Theo ông Nghĩa thì mặc dù Chính phủ Việt Nam không có chủ trương như vậy nhưng lại không kiểm soát để các cơ sở kinh doanh có hành vi thương mại như thế.
Khi được hỏi lời phàn nàn của ông Trump như vậy là nhắm vào thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ hay nhắm vào việc Việt Nam là cửa ngõ để Trung Quốc lách thuế của Mỹ, ông Nghĩa nói: “Thặng dư thì còn có thể thảo luận được. Nhưng nếu trong thặng dư đó có một phần lớn là thặng dư của Trung Quốc ngụy trang thành hàng Việt Nam thì tức là toa rập với Trung Quốc để lừa nước Mỹ thì sẽ rất có hại cho Việt Nam.”
(còn tiếp)
Your browser doesn’t support HTML5