Trong lúc lực lượng Nga rút khỏi khu vực thủ đô của Ukraine, binh sĩ nước này đang gây ra tình cảnh “thảm khốc” cho thường dân bằng việc để lại mìn xung quanh nhà ở, thiết bị bị bỏ lại và “thậm chí cả thi thể của những người thiệt mạng,” Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cảnh báo ngày thứ Bảy.
Ukraine và các đồng minh phương Tây báo cáo nhiều bằng chứng cho thấy Nga đang triệt thoái lực lượng khỏi khu vực xung quanh Kyiv và xây dựng binh lực ở miền đông Ukraine. Các quan chức cho biết binh sĩ Ukraine đã chiếm lại một số khu vực gần thủ đô sau khi đánh bật quân Nga hoặc di chuyển vào sau khi họ rút đi.
Sự thay đổi nhìn thấy được này không có nghĩa là Ukraine có thể ngơi nghỉ sau hơn năm tuần chiến tranh hoặc là hơn 4 triệu người tị nạn đã rời khỏi Ukraine sẽ sớm quay trở lại. Ông Zelenskyy nói ông dự liệu các thành thị mà quân Nga đã rút đi khỏi sẽ hứng chịu các cuộc tấn công bằng phi đạn và tên lửa từ xa và trận chiến ở miền đông sẽ trở nên khốc liệt.
“Vẫn chưa thể quay trở lại cuộc sống bình thường như trước đây được, ngay cả tại những vùng lãnh thổ mà chúng ta đang chiếm lại sau giao tranh. Chúng ta phải đợi cho đến khi lãnh thổ của chúng tôi được gỡ mìn, đợi cho đến khi chúng tôi có thể bảo đảm với các bạn rằng sẽ không có pháo kích mới,” tổng thống nói trong phát biểu qua video hàng đêm của ông, dù tuyên bố của ông về mìn của Nga chưa thể được xác minh một cách độc lập.
Việc Moscow chú trọng vào miền đông Ukraine cũng khiến thành phố Mariupol đang bị bao vây ở phía nam nằm trong tầm ngắm. Thành phố cảng bên Biển Azoz này nằm ở vùng Donbas chủ yếu nói tiếng Nga, nơi phe ly khai do Nga hậu thuẫn đã chiến đấu với quân đội Ukraine tám năm qua. Các nhà phân tích quân sự cho rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin quyết tâm chiếm được khu vực này sau khi lực lượng của ông không chiếm được Kyiv và các thành phố lớn khác, theo AP.
Ủy ban Chữ Thập đỏ Quốc tế định sẽ cố gắng vào Mariupol trong ngày thứ Bảy để di tản thường dân. Hội Chữ thập đỏ cho biết họ không thể thực hiện hoạt động này hôm thứ Sáu vì không nhận được sự bảo đảm rằng tuyến đường an toàn. Chính quyền thành phố nói quân Nga đã chặn đường vào thành phố.
Một chiếc xe buýt chở những người di tản từ Mariupol và Berdiansk đến một trung tâm tị nạn ở Zaporizhia, Ukraine, ngày 1 tháng 4 năm 2022.
Cư dân địa phương Valentina Popyi, 75 tuổi, đang tìm kiếm nơi trú ẩn trong một ngôi nhà trẻ em bị hư hại, nói chuyện với những người hàng xóm ở thành phố cảng phía nam Mariupol, Ukraine ngày 1 tháng 4 năm 2022.
Tổ chức nhân đạo này nói một đội ngũ với ba xe và chín nhân viên của Hội Chữ thập đỏ đã đến Mariupol vào ngày thứ Bảy để giúp tạo điều kiện cho việc di tản thường dân an toàn. Họ nói đội ngũ của họ dự định đi cùng một đoàn xe thường dân từ Mariupol đến một thành phố khác để nhắc nhở các bên tham chiến về hoạt động nhân đạo của họ.
Hội đồng thành phố Mariupol ngày thứ Bảy nói 10 chiếc xe buýt trống đang chạy đến Berdyansk, một thành phố cách Mariupol 84 km về phía tây, để đón những người tự mình đến đó. Khoảng 2.000 người đã rời khỏi Mariupol vào ngày thứ Sáu, một số đi xe buýt và một số đi xe riêng, các quan chức thành phố cho biết.
Mariupol, nơi bị quân Nga vây hãm cách đây một tháng, đã hứng chịu những cuộc tấn công tàn khốc nhất trong cuộc chiến, bao gồm nhắm vào bệnh viện phụ sản và nhà hát nơi thường dân trú ẩn. Khoảng 100.000 người được cho là vẫn còn ở lại trong thành phố, giảm so với dân số trước chiến tranh là 430.000 người, và họ đang đối mặt với tình trạng thiếu nước, thức ăn, nhiên liệu và thuốc men trầm trọng.
Ở ngoại ô thủ đô Kyiv, những dấu hiệu của chiến sự ác liệt hiển hiện khắp nơi sau khi quân Nga rút đi, AP cho biết. Những chiếc xe thiết giáp bị phá hủy của cả hai quân đội nằm trên đường phố và các cánh đồng, và quân trang la liệt trên mặt đất bên cạnh một chiếc xe tăng Nga bị bỏ lại.
Các lực lượng Ukraine đã tái chiếm thành phố Brovary, cách thủ đô 20 km về phía đông, Thị trưởng Ihor Sapozhko cho biết trong một phát biểu trên truyền hình tối ngày thứ Sáu. Các cửa hàng đang mở cửa trở lại và cư dân đang quay về nhưng "vẫn sẵn sàng bảo vệ" thành phố của họ, ông nói thêm.
Mariya Ol'hovs'ka, 33 tuổi, khóc thương cha cô Valerii Ol'hovs'kyi, 72 tuổi, chết khi phi đạn của Nga bắn vào gần nhà họ vào ngày 30 tháng 3, ở ngoại ô Kyiv, Ukraine, ngày 1 tháng 4 năm 2022
Ở những nơi khác, ít nhất ba phi đạn đạn đạo của Nga được bắn vào cuối ngày thứ Sáu tại khu vực thành phố Odesa bên Biển Đen, thống đốc khu vực Maksim Marchenko cho biết. Quân đội Ukraine nói phi đạn Iskander đã không đánh trúng cơ sở hạ tầng hệ trọng mà chúng nhắm mục tiêu ở Odesa, cảng lớn nhất của Ukraine và là trụ sở chính của hải quân nước này.
Cơ quan hạt nhân nhà nước Ukraine ngày thứ Bảy báo cáo một loạt vụ nổ khiến bốn người bị thương ở Enerhodar, một thành phố ở đông nam Ukraine nằm dưới sự kiểm soát của Nga kể từ đầu tháng 3 cùng với Nhà máy Điện Hạt nhân Zaporizhzhia gần đó.
Các quan chức Ukraine cũng báo cáo số người chết do một vụ tấn công bằng tên lửa của Nga hôm thứ Ba bắn vào một tòa nhà chính quyền ở Mykolaiv, một thành phố cảng phía đông Odesa, tăng lên 33 người, với 34 người khác bị thương. Số người chết được xác nhận đã tăng đều đặn khi hoạt động tìm kiếm và cứu hộ tiếp tục.