Bắc Kinh đã công khai lên tiếng cảm tạ Phnom Penh vì đã ủng hộ quan điểm của Trung Quốc về biển Đông, gây mâu thuẫn tại cuộc họp của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ở Vientiane, Lào, cuối tuần qua.
Hôm nay, 25/7, các nước ASEAN đã phá vỡ thế bế tắc kéo dài nhiều ngày, sau khi Philippines từ bỏ yêu cầu phải đề cập tới phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế vào tuyên bố chung của hội nghị của khối.
Phán quyết hôm 12/7 đã trao phần thắng cho Philippines trong vụ kiện ‘đường lưỡi bò’ của Trung Quốc ở biển Đông.
Không chỉ có Manila mà Việt Nam cũng muốn đưa quyết định của Tòa ở La Haye, Hà Lan, cũng như lời kêu gọi tôn trọng luật biển quốc tế, vào tuyên bố chung.
Theo các nhà ngoại giao, Campuchia đã phản đối việc đưa phán quyết vào tuyên bố, đồng thời bày tỏ hậu thuẫn với Trung Quốc về đàm phán song phương đối với vấn đề biển Đông.
Hãng tin Reuters dẫn lời một nhà ngoại giao ASEAN hôm nay cho biết rằng Manila đã đồng ý từ bỏ yêu cầu phải đưa phán quyết vào tuyên bố chung, nhằm ngăn chặn việc khối 10 quốc gia Đông Nam Á không thể ra tuyên bố chung sau cuộc họp ở Lào.
Thay vào đó, tuyên bố bày tỏ “quan ngại thực sự về các diễn biến” ở biển Đông, và nhấn mạnh tới việc cần tìm ra các giải pháp hòa bình theo luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, tuyên bố này không nhắc tới cụ thể tên Trung Quốc.
Theo giới quan sát, Bắc Kinh có thể nói đã thắng thế sau khi không vấp phải chỉ trích của ASEAN về các hành động bồi đắp quy mô lớn nhằm khẳng định chủ quyền ở biển Đông.
Your browser doesn’t support HTML5
Trung Quốc sử dụng 'quyền lực mềm' để khẳng định quyền ở Biển Đông
Tháng trước, Thủ tướng Campuchia Hun Sen bác bỏ chỉ trích cho rằng nước ông là nguồn cơn khiến ASEAN phải rút tuyên bố bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về các hoạt động bồi đắp ở biển Đông trong một cuộc họp khác của khối.
Dù các nước ASEAN chưa nêu lý do cho hành động của mình, nhiều hãng thông tấn dẫn lời các nguồn tin ngoại giao nói rằng Campuchia, Lào và Myanmar, các quốc gia đồng minh của Trung Quốc ở Đông Nam Á, đã khiến hiệp hội gồm 10 nước thành viên phải rút lại tuyên bố về vùng biển tranh chấp.
Tuy nhiên, Thủ tướng Hun Sen gọi các cáo buộc đó là “không thể chấp nhận được”.
Người đứng đầu chính quyền Phnom Penh nói rằng “đó là điều thực sự bất công đối với Campuchia”, đồng thời cáo buộc một số quốc gia mà ông không nêu tên đã “sử dụng Campuchia để chống lại Trung Quốc”.
Theo Reuters, AFP, AP, Channel NewsAsia.