Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 17/11 phủ nhận chuyện Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chỉ trích Thủ tướng Canada Justin Trudeau sau khi người ta thấy ông Tập đối đầu với ông Trudeau tại hội nghị thượng đỉnh G20 mà qua đó ông Tập phàn nàn về việc ông Trudeau làm rò rỉ thông tin từ một cuộc họp không chính thức giữa hai người hôm 15/11.
Bắc Kinh ủng hộ các cuộc trao đổi thẳng thắn miễn là được tổ chức trên cơ sở bình đẳng, và Trung Quốc hy vọng Canada sẽ hành động để cải thiện quan hệ song phương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói trong một cuộc họp báo thường kỳ.
“Đoạn video mà bạn đề cập thực sự là một cuộc trò chuyện ngắn của cả hai nhà lãnh đạo trong hội nghị thượng đỉnh G20. Điều này rất bình thường. Tôi không nghĩ nó nên được hiểu là Chủ tịch Tập chỉ trích hay buộc tội bất kỳ ai”, bà Mao nói.
Trong đoạn video do các đài truyền hình Canada công bố ngày 16/11, có thể nghe thấy một người phiên dịch cho ông Tập trong đoạn video nói với ông Trudeau rằng “mọi thứ chúng ta thảo luận đã bị rò rỉ ra (các) tờ báo, điều đó là không phù hợp.”
Người ta có thể nghe thấy chính ông Tập nói bằng tiếng Quan Thoại rằng “điều đó không phù hợp, và chúng ta không làm theo cách đó.”
Sau đó, ông Tập tiếp tục nói “nếu có sự chân thành, chúng ta có thể giao tiếp tốt với sự tôn trọng lẫn nhau, nếu không thì kết quả sẽ không dễ nói trước.” Bà Mao cho biết đây không phải là một lời đe dọa, vì cả hai nhà lãnh đạo lúc đó đang trao đổi “bình thường” và chỉ “bày tỏ quan điểm của mình”.
Bà Mao đã không trả lời câu hỏi của Reuters về lý do tại sao có cuộc gặp hôm 16/11 và ông Tập có ý gì khi nói “điều đó là không phù hợp, và chúng ta không làm theo cách đó.”
Đoạn video đã ghi lại khoảnh khắc thật hiếm thấy của ông Tập, người mà hình ảnh lúc nào cũng được truyền thông nhà nước Trung Quốc đánh bóng cẩn thận.
Sự không hài lòng của ông Tập có thể là do các bản tin, trích dẫn một nguồn tin chính phủ, nói rằng ông Trudeau đã nêu lên “những quan ngại nghiêm trọng” về cáo buộc gián điệp và “sự can thiệp” của Trung Quốc vào các cuộc bầu cử ở Canada khi gặp ông Tập vào ngày 15/11, cuộc hội đàm đầu tiên của ông Trudeau với nhà lãnh đạo Trung Quốc trong hơn ba năm.
Ông Trudeau đã xác nhận cuộc trò chuyện với ông Tập, và những gì nguồn tin Canada đã nói là chủ đề thảo luận, tại một cuộc họp báo vào cuối thượng đỉnh G20, sau khi ông Tập đối đầu với ông.
“Canada tin tưởng trao cho công dân của mình thông tin về các cuộc đối thoại mà chúng tôi có dưới danh nghĩa chính phủ của họ,” Thủ tướng Trudeau nói, theo bản ghi của cuộc họp báo.
Cuộc trao đổi thẳng thắn giữa ông Tập và ông Trudeau diễn ra sau nhiều năm căng thẳng ngoại giao giữa Trung Quốc và Canada, bắt nguồn từ vụ Canada bắt giữ giám đốc điều hành Huawei, bà Mạnh Vãn Châu, thay mặt cho Hoa Kỳ vào năm 2018, và việc Bắc Kinh sau đó bắt giữ hai người Canada với cáo buộc gián điệp.
Việc đối đầu này đã kết thúc vào năm ngoái, nhưng giờ đây Canada đã sẵn sàng công bố một chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tương tự như chiến lược do Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đưa ra vào đầu năm nay để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Chiến lược của Canada phần lớn song song với Hoa Kỳ bằng cách sử dụng thương mại, hỗ trợ kinh tế, ngoại giao và tài sản quân sự để củng cố quan hệ đối tác trong khu vực, đồng thời giao tiếp với Trung Quốc về các vấn đề như biến đổi khí hậu.
Hơn nữa, các bộ trưởng tài chính và công nghiệp của ông Trudeau gần đây đã có những bài phát biểu quan trọng tại Washington, nơi họ quảng bá Canada là nhà cung cấp thay thế các sản phẩm chính trong tương lai, như khoáng sản quan trọng và vật liệu pin, là những thị trường hiện do Trung Quốc thống trị.