Đến hẹn lại lên, Hội nghị Trung ương 8 (TƯ8) giữa hai kỳ Đại hội ĐCSVN sẽ diễn ra từ ngày 2/10 (hôm nay) cho đến ngày 8/10/2023. Về thời điểm, Hội nghị này diễn ra cũng đúng vào ngày 2/10 cách đây 5 năm (2018). Hồi bấy giờ, xã hội Việt Nam từng háo hức “ngóng” một luồng gió “sáp nhập” từ thượng tầng quyền lực để kích hoạt một chuyển động dân chủ từ dưới lên (bottom-up). Nhưng rồi “cái lồng quyền lực” từ bấy đến nay vẫn bất động (1). TƯ8 chưa công bố nghị trình, nhưng dư luận đã râm ran về một số điểm nổi bật, và đấy cũng có thể là một trong những nội dung chính: Thứ nhất là “trảm tướng”; Thứ hai là chuẩn bị nhân sự cho Đại hội 14; và thứ ba là bỏ phiếu tín nhiệm. Trung ương sẽ lấy phiếu tín nhiệm đối với một số vị lãnh đạo, gồm 44 chức danh, trong đó có Phạm Minh Chính, Vương Đình Huệ và thêm những vị nào đến tuổi hưu. Riêng Võ Văn Thưởng có thể được miễn bị lấy phiếu vì mới nhậm chức. Ai mà số phiếu tín nhiệm không được cho là đủ cao thì sẽ phải chuẩn bị “về vườn”, không hy vọng sẽ được tham gia nhiệm kỳ tiếp.
Về các vụ “trảm tướng” lần này có khá nhiều “củi gộc”. Ba vụ tày đình nhất là Trịnh Văn Chiến, Lê Đức Thọ và Nguyễn Văn Đọc. Chiến nguyên là Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa. Cùng với Chiến, gần như toàn bộ Ban lãnh đạo tỉnh đều “dính chàm”. Tội của Chiến là do vi phạm về đạo đức, lối sống và dính tham nhũng hàng trăm tỷ từ Tập đoàn FLC (Chủ tich Tập đoàn hiện trong tù) (2). Lê Đức Thọ là đương kim Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre cùng với một số tay chân bị lên “thớt”. Ông Bí thư này bị tố có khối tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng (3). Điều khôi hài là Lê Đức Thọ thanh minh với Bộ Chính trị rằng, tài sản của ông còn thua xa khối tài sản của Chánh văn phong Lê Minh Hưng, cựu Chủ tịch Ngân hàng Nhà nước và là đương kim Chánh Văn phòng Trung ương ĐCSVN (4). Nguyễn Văn Đọc nguyên Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ninh, cùng nhiều cán bộ tỉnh bị đề nghị kỷ luật do các sai phạm liên quan đến Công ty AIC và Tập đoàn FLC (5).
Hội nghị TƯ8 được cho sẽ phê chuẩn danh sách quy hoạch nhân sự Ban Chấp hành Trung ương (BCHTƯ) khoá 14, theo đề cử của các cấp. Đây là “đầu vào” mới cho Đại hội vào năm 2026. Diện được quy hoạch gồm các bí thư tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy khối trực thuộc trung ương, Bộ trưởng và tương đương là các phó bí thư, Chủ tịch UBND, HĐND, trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành, thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, cấp phó ban, bộ ngành, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị xã hội, cơ quan đơn vị trung ương, tư lệnh, chính ủy cấp quân khu. Hội nghị 8 cũng sẽ bầu các Trưởng Tiểu ban phục vụ cho Đại hội 14 (6). Kết thúc Hội nghị TƯ8 khoá 13, các đại biểu sẽ nghỉ ngơi ít ngày để rồi sẽ “diễn kịch” tiếp tại Quốc hội. Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá 15 sẽ khai mạc vào ngày 23/10 và dự kiến bế mạc vào ngày 29/11/2023. Kỳ họp chia làm 2 đợt, đợt 1 từ ngày 23/10 đến ngày 10/11; đợt 2 từ ngày 20/11 đến ngày 29/11/2023.
Việc tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với 44 chức danh lãnh đạo khá đụng chạm. Trong này có Phạm Minh Chính, Vương Đình Huệ và một số vị khác đang ở danh sách chờ về hưu. 44 chức danh này là những vị từng được Quốc hội bầu và phê chuẩn (7). Có thể sẽ có ngoại trừ đối với các nhân sự mới nhậm chức như Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, hai Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Trần Lưu Quang, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh và Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Lê Quang Mạnh. Một Ban chấp hành Trung ương trước đây từng được ca tụng là “đội ngũ ưu tú”, là “tinh hoa của đảng”, nay đang tả tơi như “áo vũ cơ hàn” mà không thấy ai đứng ra nhận trách nhiệm (8). Rất nhiều Trung ương Ủy viên không đăng đàn, nhưng ngầm hướng chỉ trích, quy “trách nhiệm người đứng đầu” thuộc về Nguyễn Phú Trọng, bởi ông là Tổng bí thư Đảng Cộng sản và là Trưởng Tiểu ban nhân sự của hai khoá 12 và 13.
Ba đảng viên “tinh hoa” Chiến – Thọ – Đọc cùng với các lâu la của họ lần này đang gây cho TBT và BCHTƯ rất nhiều phiền não. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là lãnh tụ tối cao của Đảng, luôn kêu gọi phải khách quan, đặc biệt là phải rất tỉnh táo, tinh tường trong lựa chọn nhân sự cho khoá 13 và nay sẽ là khóa 14. TBT còn thuyết giảng, “đừng nhìn gà hoá cuốc”, “đừng thấy đỏ tưởng chín”, “đừng chỉ thấy cái mã bên ngoài, nó che đậy mất cái sơ sài bên trong”… Nhưng như thực tế đã phơi bày, TBT đã lựa chọn đội ngũ của Đảng “quá xuất sắc” như thế, để đến hôm nay đảng viên và người dân trong nước có thể nhìn thấy rõ bộ mặt nhân sự “tinh tú” chủ chốt từ địa phương đến cung đình, đều là các ê-kíp tham lam vô độ, ăn cắp thậm chí là ăn cướp trắng trợn… Tính đến thời điểm hiện nay, BCHTƯ khoá 13 mới đi được gần nửa đoạn đường. Nhưng từ 180 Uỷ viên chính thức, hiện chỉ còn 167 ủy viên. Đã có 13 ủy viên “đứt gánh” nửa đường, trong đó có 2 Uỷ viên Bộ Chính trị. Qua các cuộc chiến tranh ác liệt trước đây cũng chưa bao giờ Đảng từng bị tổn thất cán bộ lãnh đạo nặng nề như thế.
TU8 lần này đặc biệt “nóng” đối với cả Tổng bí thư lẫn Thủ tướng. Vượt lên sự phân hóa trong nội bộ Đảng để nâng bang giao với Mỹ lên “Đối tác Chiến lược Toàn diện” (CSP), TBT Nguyễn Phú Trọng có thể tự hào vì đã ghi được mốc son trong lịch sử. Nhưng ông Tổng cũng đang bị tai tiếng về cái gọi là “đội ngũ tinh hoa” do đích thân ông lựa chọn từ các Đại hội 11, 12 và 13. Phạm Minh Chính tuy tỏ ra năng động và xốc vác nhưng thành tích lãnh đạo kinh tế của TTg khá bết bát, cộng thêm cái xì-căng-đan về vụ madam Nhàn AIC khiến ông cũng xấc bấc xang bang. Sau TƯ8, nếu TBT Trọng không “tái cấu trúc” được một Bộ tứ như ý thì vẫn chưa an tâm “rời lưng hổ”. TƯ8 có thể xử hàng loạt các “đồng chí đã bị lộ” để rồi, sau khi tước hết mọi cương vị, TBT sẽ chất họ “vào lò bát quái”.
(1) https://www.bbc.com/vietnamese/forum-45711003
(2) https://vtc.vn/bo-chinh-tri-de-nghi-ky-luat-nguyen-bi-thu-thanh-hoa-trinh-van-chien-ar809082.html
(4) https://www.youtube.com/watch?v=ugxC0JUxtrg
(8) https://baotiengdan.com/2023/09/29/hoi-nghi-trung-uong-8-cua-dang-csvn-va-nhung-bat-ngo/