Tổng thống Mỹ Barack Obama phủ nhận khoản tiền mặt 400 triệu đôla trao cho Iran vào cùng ngày mà những con tin được phóng thích là một "thỏa thuận bất chính." Ông chỉ ra rằng việc chuyển giao này đã được loan báo vào tháng 1, một ngày sau khi thỏa thuận hạt nhân của Mỹ với Iran được thi hành.
"Đó không phải là bí mật. Chúng tôi hoàn toàn không giấu diếm nó." Ông phát biểu như vậy về thông tin mới được báo The Wall Street Journal loan tải hôm thứ Ba cho hay khoản tiền này được chi trả bằng tiền mặt, không phải bằng đồng nội tệ của Mỹ, và được chở đi trong một chiếc máy bay không mang ký hiệu.
Phát biểu tại cuộc họp báo hôm thứ Năm, Tổng thống Obama nói rằng có lý do khoản tiền được chi trả bằng tiền mặt. Ông nói:
"Lý do mà chúng tôi phải trả tiền mặt cho họ chính xác là bởi vì chúng tôi rất nghiêm ngặt trong việc duy trì những chế tài và chúng tôi không có mối quan hệ ngân hàng với Iran, vì thế chúng tôi không thể gửi cho họ một chi phiếu và không thể chuyển tiền liên ngân hàng được."
Trước đó trong ngày thứ Năm, Ngoại trưởng John Kerry nói rằng Mỹ "không trả tiền chuộc" để đáp lại những chỉ trích về khoản tiền được chi trả trong cùng ngày mà Tehran phóng thích 4 con tin người Mỹ.
Giới chức Mỹ hồi tháng 1 nói rằng khoản chi trả này một phần là để giải quyết tranh chấp kéo dài hàng chục năm qua về một thỏa thuận vũ khí đã bị hủy bỏ. Nhưng những người chỉ trích, đặc biệt là những người chống đối thỏa thuận hạt nhân Iran, gọi việc này là trả tiền chuộc.
Thượng nghị sĩ bang Florida Marco Rubio viết trên Twitter rằng thỏa thuận này "thật không thể tưởng tượng nổi."
Thượng nghị sĩ Marco Rubio.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Ed Royce nói trong một thông cáo rằng "việc trả tiền chuộc chỉ gây nguy hiểm cho tính mạng của thêm nhiều người Mỹ. Chúng ta đã biết rằng thỏa thuận hạt nhân Iran là một sai lầm lịch sử. Nó cứ trở nên tồi tệ hơn."
Người giữ kỷ luật đảng của khối Đa số Hạ viện Steve Scalise chỉ ra những bản tin của truyền thông Iran dẫn lời những quan chức quốc phòng cao cấp nói rằng họ coi khoản tiền này là tiền chuộc.
Ông nói trong một thông cáo: "Bằng việc chi trả cho Iran khoản tiền 1,7 tỉ đôla mà những quan chức Iran gọi là tiền chuộc, chính quyền Obama một lần nữa cho chúng ta thấy thỏa thuận hạt nhân của họ tệ hại tới mức nào đối với an ninh quốc gia của Mỹ. Những đồng đôla mà người Mỹ đóng thuế khó nhọc kiếm được lại được không vận ở số lượng hàng trăm triệu để giao cho nước tài trợ khủng bố hàng đầu thế giới. Điều này là một sự sỉ nhục đối với người Mỹ đóng thuế."
Khoản tiền mặt này - bằng đồng euro, franc Thụy Sĩ và những ngoại tệ khác - được chất đầy trong những thùng gỗ chồng lên nhau và được một máy bay chở hàng, không mang ký hiệu chở tới Iran.
Đây là khoản tiền đầu tiên trong khoản thanh toán 1,7 tỉ đôla bắt nguồn từ một thỏa thuận vũ khí bất thành của Mỹ với Iran vào năm 1979 ngay trước khi quốc vương cuối cùng của nước này, Shah Mohammed Reza Pahlavi, bị truất quyền.
Mỹ trả tiền mặt bằng ngoại tệ bởi vì bất kỳ giao dịch nào với Iran bằng đồng đôla đều bất hợp pháp theo luật của Mỹ.