Ukraine kêu gọi IAEA giúp đỡ về các nhà máy hạt nhân bị Nga chiếm giữ

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi tại trụ sở của cơ quan ở Vienna, Áo, 7/3/2022.

Người đứng đầu công ty hạt nhân nhà nước Ukraine hôm thứ Năm 31/3 thúc giục cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hiệp Quốc giúp đảm bảo là các quan chức hạt nhân Nga không can thiệp vào hoạt động của các nhà máy điện hạt nhân hiện đang bị lực lượng Nga chiếm giữ.

Kể từ khi xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, quân đội Nga đã chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu tại Zaporizhzhia và nhà máy không còn hoạt động ở Chernobyl, nơi xảy ra vụ tai nạn hạt nhân tồi tệ nhất thế giới năm 1986.

Giám đốc điều hành hãng Energoatom của Ukraine, Petro Kotin, hồi đầu tháng này cho biết công ty hạt nhân quốc doanh Rosatom của Nga đã cử các quan chức đến nhà máy Zaporizhzhia để cố kiểm soát nó. Rosatom cho biết "có một số lượng nhỏ" các quan chức của họ đã ở đó nhưng phủ nhận chuyện họ đã kiểm soát hoạt động.

Kêu gọi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hãy ngăn chặn điều mà Ukraine coi là sự can thiệp của các quan chức hạt nhân Nga, ông Kotin nói: "(IAEA) có thể gây ảnh hưởng đến điều này và họ phải tác động đến điều này, và vấn đề này sẽ được thảo luận".

Ông Kotin phát biểu như vậy sau cuộc họp ở Ukraine hôm 30/3 với Giám đốc IAEA Rafael Grossi đang thăm Ukraine.

Theo ông Kostin, IAEA đã đồng ý lập các nhóm giám sát qua mạng để theo dõi hai nhà máy ở Chernobyl và Zaporizhzhia.

Ông Grossi đến Ukraine hôm 29/3 để bắt đầu mang lại sự trợ giúp, bao gồm các chuyên gia và thiết bị nhằm mục đích giữ cho các cơ sở hạt nhân ở đó an toàn.

Kể từ khi Nga xâm lược, ông Grossi đã kêu gọi cả hai nước khẩn trương đồng ý về một khuôn khổ để đảm bảo các cơ sở hạt nhân được an toàn và có an ninh.

Ukraine đã nhiều lần bày tỏ lo ngại về vấn đề an toàn đối với Chernobyl và yêu cầu các lực lượng Nga đang chiếm giữ nhà máy hãy rút khỏi khu vực này.

Quân đội Nga cho biết sau khi chiếm được nhà máy rằng mức độ phóng xạ vẫn nằm trong mức bình thường và các hành động của họ đã ngăn chặn được các "hành động khiêu khích hạt nhân" có thể xảy ra của những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine. Nga đã bác bỏ thông tin rằng các lực lượng của họ đã đặt các cơ sở hạt nhân bên trong đất nước Ukraine vào tình thế nguy hiểm.

(Reuters)