Đinh Yên Thảo
Chiến sự tại Ukraine bước vào tháng thứ nhì và vẫn chưa có dấu hiệu giảm đi sự khốc liệt. Điều lạ thường ở cuộc chiến này là bên cạnh những tin tức chiến sự và thời cuộc liên quan hàng ngày trên các phương tiện truyền thông thế giới, những hình ảnh, những bản tin, các đoạn phim nhỏ đầy nghệ sĩ tính đã được người dân Ukraine đưa lên các trang mạng xã hội, tạo ra vô vàn cảm xúc và niềm hứng khởi cho người dân khắp thế giới và từ đó phong trào ủng hộ người dân Ukraine ngày càng mạnh mẽ hơn.
Trong những ngày đầu cuộc chiến Ukraine, nhiều người đã được xem một thước phim ngắn hay đọc mẩu tin truyền trên internet, ghi lại đoạn đối thoại của một cụ bà Ukraine can đảm đối chất thẳng cùng một người lính Nga mang đầy súng ống. Bà đưa anh ta nắm hạt hướng dương và bảo hãy bỏ vào túi mình để nếu có tử trận, hoa hướng dương sẽ mọc lên từ thân xác của tất cả những quân chiếm đóng, quân phát-xít sẽ nằm xuống trên mảnh đất của bà.
Hoa hướng dương vốn quen thuộc với nhiều người và được trồng tại nhiều quốc gia nhưng trước khi Nga xâm lấn Ukraine, không nhiều người biết đến loại hoa này là quốc hoa của Ukraine và cũng là quốc gia trồng và cung cấp dầu hạt hướng dương nhiều nhất nhì thế giới. Những người Slav từ các thế kỷ trước đã xem hoa hướng dương là biểu tượng dân gian về sự ấm áp và quyền năng của mặt trời. Nó thể hiện năng lượng, sự sống và cả sự hợp nhất, chống lại ma quỷ, điềm dữ và bệnh tật. Ðó là lý do trẻ em tại các vùng này thường mặc những áo quần có thêu hay đội các vòng hoa kết từ hướng dương trong những dịp lễ hội.
Và khi cuộc chiến xảy ra, cùng với màu cờ xanh-vàng của quốc kỳ Ukraine, hoa hướng dương trở thành một biểu tượng của sự kháng cự anh dũng và can đảm của người dân Ukraine, xuất hiện trong các hình ảnh, những cuộc tuần hành ủng hộ Ukraine, làm hình nền trên mạng xã hội của nhiều người như một biểu tượng đoàn kết và thể hiện khát vọng hòa bình, cũng như để phản đối chiến tranh. Những người phản chiến đã gắn đầy hoa hướng dương bên hàng rào các đại sứ quán của Nga tại một số quốc gia trên thế giới.
Màu cờ và hoa hướng dương là biểu tượng vật thể, tạo sự chú ý và mối quan tâm của thế giới đến cuộc chiến tự vệ không cân sức của Ukraine hiện nay. Ðiều quan trọng và đáng chú ý hơn là hầu như mọi giai tầng người dân Ukraine, từ vị tổng thống trẻ tuổi và đầy tư chất lãnh đạo, giới chính khách Ukraine cho đến những ca sĩ, hoa hậu và cả những người dân, em bé bình thường của dân tộc này cũng tạo ra những hiệu ứng cảm xúc cho thế giới qua những phát biểu, các tấm hình, thước phim cho thấy họ đang chống trả lại chiến tranh như thế nào.
Những phát biểu của Tổng Thống Volodymyr Zelensky trước các nghị viện quốc hội Châu Âu, Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh tạo được những cảm xúc lẫn hiệu quả to lớn. Các phát biểu của ông được giới chuyên gia đánh giá là xuất sắc cả trong ngôn từ sử dụng, kỹ thuật trình bày lẫn nội dung truyền tải, tạo thêm được sự ủng hộ đáng kể cho quốc gia mình cả về mặt chính trị, quân sự lẫn tinh thần. Những cam kết viện trợ vũ khí hay tài chánh gia tăng sau các phát biểu của ông, những lệnh chế tài, cấm vận Nga càng mạnh mẽ hơn, cho thấy dấu hiệu khối đồng minh hết lòng ủng hộ cá nhân ông và cả Ukraine.
Trên các trang mạng xã hội, những hoa hậu, người mẫu đăng hình cầm súng bảo vệ quốc gia. Những nhà vô địch thể thao lên tiếng phản đối hay tham gia vào quân đội. Hình ảnh những bà cụ đang nấu ăn, làm bánh mì hay thậm chí cầm súng đã lan tràn khắp nơi. Cho dù những điều này có thể mang yếu tố tâm lý nhưng chúng tạo ra hiệu quả khá cao khi các tấm ảnh, bản tin đầy cảm hứng như vậy được chia sẻ lại tràn ngập trên mạng xã hội, thu hút các bình luận, lưu tâm và sự ủng hộ dành cho họ nói riêng và cả đất nước Ukraine nói chung.
Ðoạn YouTube ghi cảnh cô bé Amelia Anisovych hát bản nhạc “Let it go” trong phim Disney dưới hầm trú bom tại Ukraine được nhiều cơ quan truyền thông lớn của thế giới đưa tin và trích lại, có hàng triệu người vào xem. Hồi tuần qua, tên của em lại ngập tràn trên các phương tiện truyền thông khi cô bé đang tị nạn tại Ba Lan lại xuất hiện trong một chương trình ca nhạc gây quỹ giúp người tị nạn và hát quốc ca Ukraine. Quốc ca Ukraine trong bối cảnh này chưa bao giờ ý nghĩa hơn vậy, khi tựa của bài hát là “Ukraine vẫn chưa diệt vong”. Giọng ca, khuôn mặt của Amelia một lần nữa lay động hàng triệu con tim đang hướng về Ukraine.
Cũng vậy, khi ca sĩ Bon Jovi tình cờ xem được mẩu video thu cảnh người dân tại thành phố Odessa đang gom cát chuẩn bị tuyến phòng ngự chống lại sự tấn công của quân Nga trong lúc đang nghe nhạc của ban nhạc này, anh chia sẻ lại trên tài khoản twitter của mình và có thêm hàng triệu người khác bày tỏ sự ủng hộ và thán phục.
Những clip phim ngắn các nghệ sĩ Ukraine chơi hồ cầm, vĩ cầm hay dương cầm giữa những đổ nát, điêu tàn của bom đạn Nga, clip phim nghe nhạc Bon Jovi khi đang dựng tuyến phòng thủ không chỉ làm xúc động người xem mà còn cho thấy nghệ sĩ tính cùng niềm hy vọng, lạc quan và tự tại của người dân Ukraine trước cuộc chiến tranh đầy chết chóc này.
Người ta tin rằng cuộc chiến phi nhân của Nga rồi sẽ thất bại và người dân Ukraine sẽ chiến thắng, cho dù phải trả một cái giá rất đắt với những đổ nát, điêu tàn và hàng ngàn người dân thiệt mạng. Bất luận thế nào, dân tộc Ukraine đã mang lại niềm cảm hứng cho nhiều dân tộc khác về tinh thần quả cảm, yêu nước thật sự là như thế nào.
Hoa hướng dương vẫn nở rộ trên đất nước Ukraine. Xin thanh bình sớm quay lại với dân tộc nghệ sĩ và đầy kiêu hùng này.