Các chuyên gia về luật của quân đội nói rằng có nhiều phần chắc viên trung sĩ bị cáo buộc thực hiện vụ nổ súng bừa bãi ở nam bộ Afghanistan gây thiệt mạng cho 16 thường dân sẽ bị đưa ra tòa án binh. Từ Washington, thông tín viên VOA Meredith Buel ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Các giới chức Hoa Kỳ và Afghanistan cho hay binh sĩ đã rời khỏi căn cứ và đi tấn công dân làng, nhiều người là phụ nữ và trẻ em.
Dân làng nói anh ta còn nổi lửa đốt một số xác người.
Các chuyên gia về luật quân đội Hoa Kỳ nói rằng nếu một loạt các cuộc điều tra tìm ra đủ bằng chứng pháp lý, thì viên trung sĩ quân đội này sẽ bị truy tố và phải ra tòa án binh.
Ông Eugene Fidell dậy về môn công lý quân đội tại trường Luật Yale.
Ông Fidell nói: “Sẽ có các luật sư đại diện cho cả hai bên. Sẽ có một vị thẩm phán của quân đội. Sẽ có một bồi thẩm đoàn gồm ít nhất 5 người và ít nhất 12 người, nếu các cáo trạng được đề nghị xét xử về tội cố sát và quyết định liệu có bị án tử hình hay không.”
Quốc hội Afganistan đã lên án vụ giết hại người và kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ đưa những người chịu trách nhiệm ra trước một tòa án công khai và trừng trị họ.
Ông Fidell nói có phần chắc quân đội Hoa Kỳ sẽ tiếp tục câu lưu nghi can.
Ông Fidell nói tiếp: “Không có cơ may cá nhân này sẽ được giao cho hệ thống tòa án Afghanistan. Nhưng cần phải nhớ rằng một phiên tòa án binh được tổ chức công khai. Phiên tòa được mở cho công chúng, kể cả công chúng Afghanistan và các cơ quan truyền thông Afghanistan.”
Vụ tàn sát này là vụ mới nhất trong một loạt các hành động của binh sĩ quốc tế đã gây phẫn nộ tại Afghanistan, kể cả vụ đốt kinh Quran tại một căn cứ không quân Hoa Kỳ. Các hành động này có thể gây phương hại đến các cuộc thương nghị quan trọng về một thỏa thuận sách lược có liên quan đến vai trò của Hoa Kỳ tại Afghanistan sau khi các binh sĩ tác chiến rời khỏi nước này vào năm 2014.
Ông Richard Weitz là một chuyên gia phân tích chính trị cấp cao tại Viện Hudson.
Ông Weitz nói: “Hậu quả ngắn hạn là sẽ vấp phải nhiều khó khăn hơn trong việc đi đến thỏa thuận về tình trạng của lực lượng. Ta đã thấy vấn đề này tại Iraq. Đó cũng là lý do chính xác vì sao phía Iraq không chịu dành cho lực lượng Hoa Kỳ quyền miễn tố pháp lý dựa vào sự kiện một số quân nhân Hoa Kỳ có hành vi sai trái trong thời gian chiếm đóng. Và mối lo ngại là điều này có thể có một ảnh hưởng tương tự tại Afghanistan.”
Các giới chức nói binh sĩ này đã tự nộp mình sau vụ nổ súng bừa bãi và hiện đang bị câu lưu.
Ông Eugene Fidell của trường Luật Yale nói viên trung sĩ có thể bị giam giữ ở ngoài Afghanistan.
Ông Fidell nói tiếp: “Ta không thể loại trừ khả năng anh ta sẽ bị chuyển đi nơi khác. Chúng ta có nghĩa vụ phải bảo về những người đang bị giam giữ trước bạo lực của đám đông và tôi sẽ không lấy làm lạ nếu như có các mưu toan ám hại, trừ phi chúng ta có các biện pháp mạnh để ngăn tránh việc đó.
Cả Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama lẫn Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đều đã gửi lời phân ưu và hứa sẽ mở các cuộc điều tra tường tận.