Giằng co đảng phái gây bế tắc tại Washington

Chỉ còn vài ngày trước khi Hoa Kỳ đứng trước một tình trạng mà Tổng thống Obama gọi là một “tận cùng tài chính”, con đường lập pháp nhằm ngăn tránh một cuộc khủng hoảng nợ nần dường như vẫn còn ảm đạm hơn bao giờ hết.

Trưởng khối đa số tại Thượng viện, thượng nghị sĩ Harry Reid của đảng Dân chủ đã bác bỏ một đề nghị được Chủ tịch Hạ viện John Boehner của đảng Cộng hòa đưa ra ngày hôm trước theo đó thâm hụt ngân sách được cắt giảm và mức trần nợ được nâng lên trong hai giai đoạn.

Ông Reid nói: “Đây là một sự chấn chỉnh ngắn hạn mà phía Cộng hòa biết là sẽ không được sự ủng hộ của phía Dân chủ tại Tòa Bạch Ốc và Quốc hội. Họ biết rằng kế hoạch của phía Cộng hòa sẽ không được Thượng viện Hoa Kỳ thông qua.”

Ngay sau đó, thành viên hàng đầu của đảng Cộng hòa tại Thượng viện, trưởng khối thiểu số Mitch McConnell, đã đả kích một kế hoạch do thượng nghị sĩ Reid đề xuất, cũng cắt giảm chi tiêu nhưng cho phép tăng quyền vay mượn của liên bang ở quy mô lớn.

Ông McConnell nói: “Chúng tôi sẽ chống lại bất cứ kế hoạch nào tưởng như giải quyết được vấn đề, nhưng thực sự là không. Vị trưởng khối đa số đã đề nghị một kế hoạch hồi hôm qua chẳng hơn gì một cố gắng che mắt đánh lừa dân chúng Mỹ.”

Mặc dầu thuộc phe thiểu số, các đảng viên Cộng hòa có đủ số để ngăn chận một cuộc bỏ phiếu chung quyết về kế hoạch của ông Reid. Kế hoạch này bị coi như thất bại ngay từ đầu tại Hạ viện, cũng như số phận kế hoạch của ông Boehner tại Thượng viện.

Thực ra, việc thông qua kế hoạch của ông Boehner tại Hạ viện cũng không có gì là bảo đảm. Các đảng viên Dân chủ thuộc phe thiểu số ở viện này chống đối đề nghị của phía Cộng hòa, và một số thành viên của phe thuộc phong trào Tea Party trong tiểu ban Cộng hòa cũng nhất quyết bỏ phiếu chống lại bất kỳ sự gia tăng mức trần nợ nào trên cơ sở lý thuyết.

Sớm hôm qua, có tin Trưởng khối đa số Hạ viện, dân biểu Eric Cantor đã hối thúc các thành viên trong đảng của mình gạt qua một bên những bất đồng nội bộ và tập trung ủng hộ cho kế hoạch của ông Boehner.

Thượng nghị sĩ Reid lập luận rằng đề nghị của ông thỏa mãn các yêu sách của phía Cộng hòa: đó là những cắt giảm đáng kể trong mức dự chi và không tăng thuế.

Ông Reid nói: “Nếu phía Cộng hòa tiếp tục chống đối một đề nghị hợp lý mà tôi đưa ra thảo luận đêm qua, và chúng tôi sẽ biểu quyết tại Thượng viện nay mai, thì điều rõ mồn một là phía Cộng hòa không quan tâm gì đến việc chúng ta không trả được nợ. Đây là điều thật đáng buồn nhưng lại là sự thực.”

Trong khi đó, thượng nghị sĩ McConnell đả kích cách thức Tổng thống Obama xử lý các cuộc thương nghị đã kéo dài hàng tháng mà không đi tới một thỏa thuận nào.

Ông McConnell nói: “Tổng thống có thể khẳng định sự quan tâm về vụ khủng hoảng sắp xảy ra này. Nhưng một câu hỏi vẫn còn tiếp tục được nêu ra tại mọi cuộc họp báo mà ông triệu tập và trong mỗi bài diễn văn mà ông đã đọc: đó là kế hoạch để giải quyết của ông ở đâu? Phía Cộng hòa đã đề xuất nhiều kế hoạch.”

Tổng thống Obama đã đưa ra các thông số của một thỏa thuận mà ông muốn thấy, nhưng đã để cho các cuộc thượng nghị của hai đảng tìm cách triển khai một thỏa thuận chi tiết.

Chính quyền của ông Obama nói rằng ngày 2 tháng 8 là kỳ hạn chót để nâng mức trần nợ quốc gia. Qua ngày đó, các giới chức Bộ Tài chính cho biết chính phủ liên bang sẽ phải dựa vào thu nhập thuế không thôi để tài trợ cho các hoạt động của chính phủ. Các thu nhập đó không đủ để trang trải các chi tiêu trong và ngoài nước, trong khi còn phải thanh toán khối nợ quốc gia 14,3 ngàn tỷ đôla.