Mỹ coi nhẹ loan báo của Iran về tiến bộ hạt nhân

  • Scott Stearns

Đài truyền hình nhà nước Iran chiếu hình ảnh Tổng thống Mahmoud Ahmedinejad ngắm nhìn những vật mà được đài này thuyết minh là các thanh nhiên liệu uranium làm giàu mức 20%

Chính quyền của Tổng thống Obama đang hạ giảm tầm quan trọng của các thông báo Iran đã đưa ra ngày hôm qua về các máy ly tâm thế hệ mới có thể tăng nhanh tốc độ tinh chế uranium và về việc nước này đang sản xuất thanh nhiên liệu hạt nhân. Iran nói rằng chương trình hạt nhân của họ nhằm mục đích hòa bình và dân sự. Hoa Kỳ nói rằng Tehran đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân. Từ Bộ Ngoại giao, thông tín viên Scott Stearns của đài VOA có bài tường trình sau đây.

Đài truyền hình nhà nước Iran chiếu hình ảnh Tổng thống Mahmoud Ahmedinejad ngắm nhìn những vật mà được đài này thuyết minh là các thanh nhiên liệu uranium làm giàu ở mức 20% được nạp vào một lò phản ứng cũ sản xuất các chất đồng vị hạt nhân.

Iran nói rằng các thanh nhiên liệu và các máy ly tâm mới bằng sợi carbon được sản xuất trong nước là những tiến bộ quan trọng trong việc điều khiển quy trình nhiên liệu hạt nhân, bất chấp các lệnh trừng phạt của Liên hiệp quốc nhằm ngăn chận quy trình này.

Người phát ngôn Victoria Nuland của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói rằng các thanh nhiên liệu hình như đúng theo dự liệu được dành cho Lò phản ứng Nghiên cứu của Tehran, nơi vẫn còn được đặt dưới sự theo dõi của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế, tức IAEA. Bà Nuland nói rằng những loan báo hôm thứ Tư tại Tehran “không có gì là nổi bật.”

Ông Nuland nói: "Đó không phải chuyện gì đáng ầm ĩ. Thực ra hình như nó được cường điệu hóa. Từ nhiều tháng nay, phía Iran đã đề ra các lịch trình thành tích. Và dựa vào chính các lịch trình đó, thì họ đã bị chậm trễ nhiều, rất nhiều tháng. Loan báo này cho chúng ta cảm tưởng là được điều chỉnh phần lớn để dành cho một cử tọa trong nước.”

Hoa Kỳ và Liên hiệp châu Âu đang tìm cách đóng cửa thị trường đối với dầu hỏa của Iran để chặn nguồn thu nhập của nước này. Bà Nuland nói rằng trong tình hình đồng tiền Iran đang mất giá, các nhà lãnh đạo ở Tehran có lẽ đang tìm cách nhấn mạnh đến các thành quả không đáng kể gì để động viên công luận trong nước đối với chính phủ.

Ông Nuland nói tiếp: "Iran rõ ràng đang cảm nhận được áp lực của quốc tế và sự cô lập về ngoại giao, của sức ép kinh tế ngày càng tăng, và những lệnh trừng phạt chưa từng có đang tăng dần."

Được hỏi liệu Washington có giảm nhẹ tầm quan trọng của các diễn biến này để xoa dịu những lo ngại của Israel về chương trình hạt nhân của Iran hay không, bà Nuland nói rằng “những nước theo dõi sát chương trình hạt nhân của Iran biết chính xác sự kiện này có ý nghĩa như thế nào”.

Các giới chức Liên hiệp châu Âu hôm qua cho hay họ nhận được phúc đáp từ Iran về một lá thư được gởi đi cách đây 4 tháng đề nghị mở lại đàm phán về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran với các nước Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh, Hoa Kỳ và Đức. Bà Nuland cho hay các nước này đang xem xét phúc đáp của Iran. Bà Nuland không cho biết nội dung của thư này.