Nhận định rằng vi phạm tự do tôn giáo vẫn tiếp diễn ở Việt Nam, Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế (USCIRF) của Hoa Kỳ thúc giục chính quyền của Tổng thống Joe Biden đưa Việt Nam trở lại danh sách “Các nước cần quan tâm đặc biệt” về tự do tôn giáo.
Trong một báo cáo ngày 7/2/2022, USCIRF cập nhật tình hình tự do tôn giáo tại Việt Nam năm 2021. Theo đó, Uỷ hội nêu ra các bằng chứng để kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách các nước “cần quan tâm đặc biệt” (CPC).
Sự đàn áp của chính quyền tiếp tục là một thực tế khắc nghiệt đối mặt với các nhóm tôn giáo độc lập chưa đăng ký, với nhiều người trong số họ bị coi là “tôn giáo lạ, tà đạo hay tà giáo”.Phúc trình của USCIRF ngày 7/2/2022.
“Sự đàn áp của chính quyền tiếp tục là một thực tế khắc nghiệt đối mặt với các nhóm tôn giáo độc lập chưa đăng ký, với nhiều người trong số họ bị coi là “tôn giáo lạ, tà đạo hay tà giáo”. Và như vậy, nhà chức trách tiếp tục bắt bớ các tín đồ và những người ủng hộ tự do tôn giáo phải ngồi tù dài hạn, trong đó một số người cho biết sức khỏe ngày càng xấu đi do liên tục bị sách nhiễu và ngược đãi trong tù”, phúc trình cho biết.
USCIRF tập hợp các báo cáo ghi nhận rằng nhà chức trách yêu cầu một số tín đồ từ bỏ hoặc rời bỏ hội nhóm của họ và thay vào đó phải tham gia vào các tổ chức tôn giáo được nhà nước công nhận.
Trong một trường hợp, công an địa phương đã thẩm vấn và đe dọa một thành viên của một nhóm Tin lành độc lập với án tù dài hạn, theo yêu cầu của hội thánh của họ phải đăng ký các hoạt động dưới tên của nhóm tôn giáo được chính phủ chấp thuận, theo phúc trình của USCIRF.
“Chính quyền Việt Nam đã tiếp tục tích cực sách nhiễu, hoặc ngược đãi, đàn áp các cộng đồng tôn giáo độc lập chưa đăng ký, bao gồm người dân tộc Hmong và người Thượng theo đạo Tin lành, Phật giáo Hòa Hảo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, tín đồ Cao Đài, Công giáo, cũng như các tín đồ khác của các phong trào tôn giáo mới như nhóm tôn giáo Hà Mòn, Pháp Luân Công, Dương Văn Mình, Hội thánh Truyền giáo Thế giới của Đức Chúa Trời, và những nhóm khác” phúc trình viết.
Chính phủ Việt Nam đã liệt nhiều nhóm tôn giáo độc lập này là nhóm “tôn giáo lạ”, “tà giáo”, hay “tà đạo”. Tính đến tháng 4/2021, Ban Tôn giáo Chính phủ đã liệt 85 nhóm là “tôn giáo lạ”. Nhà chức trách thường xuyên làm gián đoạn các buổi lễ tôn giáo, các buổi dạy giáo lý, hay sách nhiễu, đe dọa, giam giữ và bỏ tù các tín đồ và nhà hoạt động tôn giáo thuộc các nhóm này, theo báo cáo của USCIRF.
“USCIRF tiếp tục quan ngại về tình trạng cộng đồng đạo Tin lành dân tộc thiểu số ở khu vực miền trung xa xôi và Tây Nguyên. Vào năm 2021, chính quyền địa phương được biết là đã sách nhiễu, giam giữ các tín đồ Tin lành người Thượng thuộc nhóm chưa đăng ký, bao gồm cả việc buộc họ từ bỏ niềm tin của họ trước công chúng”.
Từ xã Ea Lâm, huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên, ông Y Coan Nie, 51 tuổi, thầy truyền đạo cho khoảng 60 tín hữu Tin lành Đấng Christ, một hội nhóm độc lập không được chính quyền công nhận, cho VOA biết rằng ông đồng tình với phúc trình của USCIRF và đề xuất của cơ quan này.
Your browser doesn’t support HTML5
Ông cho biết thêm về tình hình hội nhóm của người Thượng:
“Cả khu vực Phú Yên, Đak Lak, Gia Lai chúng tôi mong muốn được tự do hội họp, tự do thờ phượng, hát thánh ca.
“Chứ họ cũng không có hát thánh ca. Noel vừa rồi người ta thu hết banner mà tôi in ở thị trấn Tân Lập. Người ta thu trắng trợn luôn, rồi “mời” tôi “làm việc” ba ngày. Trong điểm nhóm của tôi họ cũng đi phá rối. 60 tín đồ của tôi cũng bị phá rối.
“Chúng tôi yêu cầu quốc tế lên tiếng để chúng tôi được tự do nhóm họp, thờ phượng”.
XEM THÊM: USCIRF quan ngại việc chính quyền Phú Yên sách nhiễu tín hữu Tin lành Đấng ChristPhúc trình USCIRF nhắc lại các trường hợp các nhà hoạt động tự do tôn giáo đang bị chính quyền Việt Nam giam cầm, bao gồm tín đồ Phật giáo Hòa Hảo Nguyễn Bắc Truyển (án 11 năm tù); mục sư người Thượng theo đạo Tin lành Y Yich (bị kết án 12 năm tù); người sáng lập Ân đàn Đại đạo Phan Văn Thu (án tù chung thân); và nhiều những người khác được cho là đã bị sách nhiễu hoặc bị ngược đãi trong tù và tình trạng sức khỏe của họ đang bị xấu đi.
Theo USCIRF, chính phủ Mỹ đưa Việt Nam ra khỏi danh sách CPC vào năm 2006 để nước này có thể gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), nhưng ngay sau đó, Hà Nội lại gia tăng đàn áp tôn giáo cũng như bỏ tù những ai hoạt động cho tự do tôn giáo và nhân quyền. Dù vậy, đến nay chính phủ Mỹ vẫn chưa đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, dù USCIRF hàng năm vẫn hối thúc.
Chính quyền Việt Nam chưa phản hồi về cáo báo cập nhật tình hình tự do tôn giáo 2021 của USCIRF. Trước đó, vào tháng 4/2021, phản hồi về phúc trình thường niên tình hình tự do tôn giáo 2021 của USCIRF đối với Việt Nam, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho rằng báo cáo của USCIRF “vẫn còn một số nội dung, đánh giá thiếu khách quan, không công bằng dựa trên những thông tin không chính xác về tình hình tại Việt Nam”.
Bộ này cho biết rằng “tại Việt Nam, các hành vi lợi dụng quyền tự do tôn giáo, tín ngưỡng để vi phạm pháp luật đều bị xử lý theo pháp luật”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam thường xuyên nói rằng chính sách “nhất quán” của nước này là “bảo vệ và thúc đẩy các quyền con người, tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhân dân.”