Câu chuyện Vi Quyết Chiến, 13 tuổi, ngụ tại xã Vân Hồ, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La, tự đạp xe, tìm đến Viện Nhi Trung ương (phường Láng Thượng, quận Ba Đình, Hà Nội), cách nơi cậu cư trú… 172 km, làm người ta ấm lòng.
Theo tờ Tuổi Trẻ, trưa 25 tháng 3, đi học về đến nhà, nghe ông nói, đứa em hai tháng tuổi mà cậu chưa gặp mặt vì sau khi ra đời vẫn nằm ở Viện Nhi Trung ương, đang nguy kịch, Chiến đã lấy chiếc xe đạp vẫn dùng hàng ngày để về Hà Nội thăm em.
Cậu bé 13 tuổi này không biết Hà Nội ở đâu nên vừa đi, vừa hỏi…
Tối 25 tháng 3, khi đi ngang huyện Vân Lạc, tỉnh Hòa Bình, tài xế một chiếc xe đò thấy một đứa trẻ đứng bên đường vẫy tay xin đi nhờ. Gặng hỏi, tài xế và hành khách mới biết ý định của Chiến và đưa cậu về Hà Nội rồi nhắn cha cậu ra Bến xe Mỹ Đình đón con.
Người ta ước tính, Chiến đã đạp xe khoảng 103 cây số cho đến khi được xe đò đón. Video clip do một hành khách trên chiếc xe đò vừa kể ghi lại lúc tài xế dừng xe đón Chiến giữa đường và khi cha của Chiến từ Viện Nhi Trung ương ra Bến xe Mỹ Đình đón con khiến người ta sửng sốt…
Những người rành rẽ hệ thống giao thông khu vực Tây Bắc đều lắc đầu khi biết tin một đứa trẻ 13 tuổi vượt quãng đường dài 103 cây số toàn đèo, dốc bằng một chiếc xe đạp chỉ lớn hơn đồ chơi trẻ con một chút và không có thắng. Chiến đã dùng dép để thắng nên đôi dép của cậu bị biến dạng.
Tờ Tuổi Trẻ kể rằng, khi biết chuyện, bác sĩ điều trị cho em của Chiến đã mua cho cậu một đôi dép mới, tặng cha của Chiến một món tiền để anh đưa Chiến về nhà (1). Khi câu chuyện được đưa lên báo, có thêm hàng chục người tìm vào bệnh viện, tìm đến nhà, giúp cha mẹ Chiến tiền chữa bệnh cho em của cậu (sinh non, viêm phổi, ứ mật)…
Cậu bé 13 tuổi được công chúng chú ý vì tình thương cậu dành cho đứa em bé bỏng, không may mắc nhiều bệnh đã khiến cậu làm được một chuyện hết sức hy hữu, mà có lẽ phần lớn người lớn sẽ lắc đầu vì cho rằng bất khả. Sự tử tế không ngừng ở Chiến, nó được mở rộng hơn khi bác sĩ và nhiều người lạ mặt xúm vào giúp gia đình Chiến.
Phóng viên của tờ Tuổi Trẻ đã tìm gặp người tài xế dừng lại cho Chiến quá giang. Ông ta từ chối cho biết họ tên vì “đó là điều bình thường, không đáng để kể”. Video clip do hành khách Lê Công Huy ghi lại lúc tài xế xe đò dừng xe, hỏi chuyện, rồi quyết định đón Chiến cho thấy, ông rõ ràng là một anh hùng!
***
Tháng trước, vào ngày 21, Tòa án tỉnh Đắk Lắk, vừa tặng công chúng thêm một cái tát nữa khi tuyên bố tài xế Nguyễn Ngọc Dũng phạm tội “giữ người trái pháp luật”. Hổi đồng xét xử phúc thẩm của Tòa án tỉnh Đắk Lắk chỉ giảm cho Dũng 9 tháng tù so với hình phạt 24 tháng tù mà Tòa án thị xã Buôn Hồ từng tuyên vào tháng 11 năm ngoái...
Chiều 18 tháng 3 năm 2018, khi đang điều khiển chiếc xe chở khách loại 16 chỗ di chuyển trên đường Hồ Chí Minh, đoạn chạy ngang phường Thiện An, thị xã Buôn Hồ, Dũng thấy một đứa trẻ hai tuổi chạy giữa đường. Dũng dừng xe, bảo người phụ xe bế đứa vào lề đường. Bởi cả Dũng và người phụ xe đã hỏi những người quanh đó xem cha mẹ đứa trẻ là ai nhưng không ai biết, sợ đứa trẻ lại chạy ra giữa đường, Dũng quyết định mang nó lên xe và bảo với hơn chục hành khách hiện diện trên xe là sẽ giao đứa trẻ hoặc cho công an, hoặc cho chùa…
Khi cha mẹ đứa trẻ tìm đến nơi Dũng dừng xe và sau đó mang đứa trẻ lên xe, một vài người sống ở khu vực này đã cho họ số xe của Dũng. Họ báo cho Công an thị xã Buôn Hồ, Công an thị xã Buôn Hồ báo cho cảnh sát giao thông (CSGT). Dũng và những hành khách trên xe của anh khẳng định, lúc nhìn thấy CSGT của Trạm CSGT Krông Búk trên đường Hồ Chí Minh, đoạn chạy ngang xã Ea Đrơng, huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk, Dũng chủ động cho xe tấp vào lề nhưng những CSGT này thì khăng khăng bảo là họ “phát hiện và chủ động chặn xe của Dũng”…
Dũng bị bắt, bị khởi tố vì “giữ người trái phép”, bị truy tố rồi bị đưa ra xử. Chuyện truy cứu trách nhiệm hình sự của Dũng tuy làm dư luận dậy lên thành bão nhưng hệ thống tư pháp không thèm xem xét. Nhiều người thuộc nhiều giới cảnh báo, kết án Dũng là thúc đẩy mọi người sống ích kỷ, vô cảm vì sẽ gặp phiền hà, thậm chí vướng vòng lao lý nếu giúp đỡ người khác… Cha mẹ đứa trẻ xin cho Dũng miễn trách nhiệm hình sự, nhấn mạnh, chính Dũng đã cứu đứa trẻ khỏi tình trạng nguy hiểm và họ hoàn toàn không muốn Dũng vào tù chỉ vì đã hành động như thế… song Dũng vẫn bị kết án, bị phạt tù (2).
Một số luật sư cho biết, tuy án phúc thẩm là chung thẩm nhưng họ sẽ giúp gia đình Dũng xin xét lại bản án theo hình thức giám đốc thẩm. Sự “độc lập” của hệ thống tư pháp Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam làm người ta ngỡ ngàng! Lời khai của hàng chục hành khách, sự khẩn khoản của cha mẹ “bị hại”, những khuyến cáo của công chúng về việc nuôi dưỡng nhân ái, tinh thần tương trợ, không thể lay chuyển quan điểm của các Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, Hội thẩm. Thậm chí, hệ thống tư pháp còn cảnh cáo hành khách làm chứng rằng họ “câu kết” với Dũng để… “bắt cóc trẻ em” (3).
Cho tới giờ, công chúng vẫn không sao hiểu được tại sao hệ thống tư pháp ở tỉnh Đắk Lắk lại tống Dũng vào tù (?). Nếu lượm toàn bộ những thông tin liên quan đến vụ án Nguyễn Ngọc Dũng “giữ người trái phép” và đặt chúng bên cạnh nhau, có thể dễ dàng nhận ra, sáng 19 tháng 3, Công an thị xã Buôn Hồ đã liên lạc với hệ thống truyền thông chính thức, cung cấp thành tích mới nhất của họ: Vừa chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng, giải cứu một đứa trẻ hai tuổi “đang chơi ngoài đường” bị người lạ bắt đưa lên xe đò vào tối 18 tháng 3 (4).
Không may cho Công an thị xã Buôn Hồ và Trạm CSGT Krông Búk là trên xe của Dũng có hơn chục hành khách, dẫu thành tích điều tra – khám phá một vụ “bắt cóc trẻ em” ấn tượng hơn nhưng vì không thể gạt bỏ các nhân chứng nên sau đó, phải thay đổi cáo buộc thành “bắt người trái phép”. Đâu phải tự nhiên mà Công an thị xã Buôn Hồ đưa nhận định Dũng và hành khách trên xe “câu kết” để “bắt cóc trẻ em” vào Kết luận điều tra. May cho “pháp chế xã hội chủ nghĩa” là Viện Kiểm sát, Tòa án cả hai cấp (huyện, tỉnh) bỏ qua nhận định này, tha tất cả hành khách!
***
Video clip mà hành khách Lê Công Huy cung cấp cho tờ Tuổi Trẻ dài 6 phút 57 giây (5). Từ giây 46 đến hết phút đầu tiên, khi Chiến xin đi nhờ, một số hành khách lưu ý đến khả năng tài xế xe đò có thể bị công an bắt, phạt tù như Nguyễn Ngọc Dũng. Tuy sự bạo ngược của hệ thống tư pháp còn “tươi”, vết hằn trong nhận thức công chúng còn đậm nhưng người tài xế chiếc xe đò không đủ nhẫn tâm bỏ lại một đứa trẻ phờ phạc, lẻ loi trên quốc lộ vắng ngắt giữa đêm.
Bạo ngược đã không đuổi được nhân ái, sự tử tế ra khỏi con người. Nếu hệ thống tư pháp làm tròn vai trò “răn đe, giáo dục” thông qua các bản án như bản án dành cho tài xế Nguyễn Ngọc Dũng hồi cuối tháng trước, bạo ngược chiến thắng, đứa trẻ 13 tuổi vừa đói khát, vừa kiệt sức ấy sẽ phải tiếp tục đi tới. Ai dám khẳng định Vi Quyết Chiến sẽ an toàn cho đến khi gặp được cha mẹ, em ở Viện Nhi Trung ương mà không gặp bất kỳ rủi ro nào? Trong bạo ngược, nhân ái và sự tử tế vẫn lấp lánh!
Chú thích