GENEVA — Để đánh dấu Ngày Thế giới Không Thuốc lá, Tổ chức Y tế Thế giới WHO kêu gọi các chính phủ tăng thuế thuốc lá. WHO nói đây là phương cách hữu hiệu nhất để giảm hút thuốc và ngăn ngừa hàng triệu người chết sớm.
Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây nên tử vong có thể ngăn ngừa được trên thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết thuốc lá giết chết gần 8 triệu người mỗi năm. Trong đó có hơn 600.000 người không hút thuốc đang chết dần vì hít phải khói thuốc của người khác.
WHO cảnh báo thuốc lá sẽ làm cho khoảng một tỉ người thiệt mạng vào cuối thế kỷ này nếu không có hành động nào cả. Tổ chức Y tế Thế giới nói 80% trường hợp tử vong xảy ra tại các nước có lợi tức thấp và trung bình.
Cơ quan Y tế Liên Hiệp Quốc cho biết hầu hết những trường hợp chết yểu có thể được ngăn ngừa qua các biện pháp làm nản lòng người muốn hút thuốc và khuyến khích những người hút thuốc bỏ thuốc. Tổ chức Y tế Thế giới nói phương cách hữu hiệu nhất là áp đặt thuế suất cao lên một gói thuốc lá hay những sản phẩm thuốc lá khác.
Bà Ayda Yureki, điều phối viên của Đơn vị Kinh tế Kiểm soát Thuốc lá thuộc WHO nói bằng chứng cho thấy tăng thuế không những chỉ cứu nhiều sinh mạng nhưng cũng tạo nên thu nhập đáng kể cho chính phủ.
“Do đó đây là những chính sách có lợi cho cả y tế công cộng lẫn nền kinh tế. Theo WHO, tăng 50% thuế thuốc lá trên toàn cầu sẽ giảm bớt 49 triệu người hút thuốc lá và cứu được 11 triệu sinh mạng," bà Yureki nói. "Một trong những ưu tiên cao nhất của WHO trong việc kiểm soát thuốc lá là ngăn ngừa giới trẻ bắt đầu hút thuốc lá. Và việc tăng thuế như vậy có thể ngăn ngừa 11 triệu người trẻ trở thành những người hút thuốc lá.”
Bà Yureki nói việc này đặc biệt quan trọng đối với những nước đang phát triển với số người trẻ đông đảo và ngày càng tăng. Bà nói những nước nghèo đặc biệt cần đến những người trẻ khỏe mạnh để đẩy mạnh việc phát triển. Những nước này cũng có thể sử dụng tiền thu được do tăng thuế thuốc lá để cải thiện nền kinh tế.
Tổ chức Y tế Thế giới tính rằng các chính phủ trên toàn thế giới có thể thu được thêm 101 tỉ đô la nếu tất cả các nước tăng thuế thuốc lá thêm 50% mỗi gói.
Trường hợp của Nam Phi cho thấy việc tăng thuế thành công như thế nào. Nam Phi đã tăng thuế thuốc lá từ 32% lên 52% từ năm 1993 cho đến năm 2009. Trong giai đoạn này, WHO ghi nhận là việc bán thuốc lá giảm 30% và thu nhập của chính phủ tăng từ gần 1 tỉ đô la lên đến hơn 8 tỉ đô la.
Dù tăng thuế có thể tốt đối với công chúng và chính phủ, đó lại là tin xấu đối với ngành thuốc lá. Quản lý Chương trình của Cơ quan Ngăn ngừa những Chứng bệnh không lây lan tại WHO, ông Armando Peruga nói với VOA rằng công nghiệp thuốc lá lo ngại việc tăng thuế sẽ đưa đến kết quả là mức bán giảm sút.
“Để tránh việc này, công nghiệp thuốc lá dùng những chiến thuật khác nhau, chẳng hạn như cố gắng thúc ép một ý niệm sai lầm lên chính phủ là công nghiệp thuốc lá sẽ phải rời khỏi nước, làm cho nước sở tại mất lợi tức," ông nói. "Và họ nói sẽ sa thải công nhân và cũng sẽ sử dụng những chiến thuật không hợp pháp để nỗ lực thuyết phục các nhà lập pháp bỏ phiếu chống lại việc tăng thuế.”
Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng tăng thuế là biện pháp hữu hiệu nhất trong số các biện pháp kiểm soát thuốc lá. Những biện pháp khác gồm có thiết lập những môi trường không hút thuốc, cảnh báo về sức khỏe trên những bao thuốc lá, và cấm tất cả mọi hình thức quảng cáo, quảng bá và bảo trợ những sản phẩm thuốc lá.
Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây nên tử vong có thể ngăn ngừa được trên thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết thuốc lá giết chết gần 8 triệu người mỗi năm. Trong đó có hơn 600.000 người không hút thuốc đang chết dần vì hít phải khói thuốc của người khác.
WHO cảnh báo thuốc lá sẽ làm cho khoảng một tỉ người thiệt mạng vào cuối thế kỷ này nếu không có hành động nào cả. Tổ chức Y tế Thế giới nói 80% trường hợp tử vong xảy ra tại các nước có lợi tức thấp và trung bình.
Cơ quan Y tế Liên Hiệp Quốc cho biết hầu hết những trường hợp chết yểu có thể được ngăn ngừa qua các biện pháp làm nản lòng người muốn hút thuốc và khuyến khích những người hút thuốc bỏ thuốc. Tổ chức Y tế Thế giới nói phương cách hữu hiệu nhất là áp đặt thuế suất cao lên một gói thuốc lá hay những sản phẩm thuốc lá khác.
Bà Ayda Yureki, điều phối viên của Đơn vị Kinh tế Kiểm soát Thuốc lá thuộc WHO nói bằng chứng cho thấy tăng thuế không những chỉ cứu nhiều sinh mạng nhưng cũng tạo nên thu nhập đáng kể cho chính phủ.
“Do đó đây là những chính sách có lợi cho cả y tế công cộng lẫn nền kinh tế. Theo WHO, tăng 50% thuế thuốc lá trên toàn cầu sẽ giảm bớt 49 triệu người hút thuốc lá và cứu được 11 triệu sinh mạng," bà Yureki nói. "Một trong những ưu tiên cao nhất của WHO trong việc kiểm soát thuốc lá là ngăn ngừa giới trẻ bắt đầu hút thuốc lá. Và việc tăng thuế như vậy có thể ngăn ngừa 11 triệu người trẻ trở thành những người hút thuốc lá.”
Bà Yureki nói việc này đặc biệt quan trọng đối với những nước đang phát triển với số người trẻ đông đảo và ngày càng tăng. Bà nói những nước nghèo đặc biệt cần đến những người trẻ khỏe mạnh để đẩy mạnh việc phát triển. Những nước này cũng có thể sử dụng tiền thu được do tăng thuế thuốc lá để cải thiện nền kinh tế.
Tổ chức Y tế Thế giới tính rằng các chính phủ trên toàn thế giới có thể thu được thêm 101 tỉ đô la nếu tất cả các nước tăng thuế thuốc lá thêm 50% mỗi gói.
Trường hợp của Nam Phi cho thấy việc tăng thuế thành công như thế nào. Nam Phi đã tăng thuế thuốc lá từ 32% lên 52% từ năm 1993 cho đến năm 2009. Trong giai đoạn này, WHO ghi nhận là việc bán thuốc lá giảm 30% và thu nhập của chính phủ tăng từ gần 1 tỉ đô la lên đến hơn 8 tỉ đô la.
Dù tăng thuế có thể tốt đối với công chúng và chính phủ, đó lại là tin xấu đối với ngành thuốc lá. Quản lý Chương trình của Cơ quan Ngăn ngừa những Chứng bệnh không lây lan tại WHO, ông Armando Peruga nói với VOA rằng công nghiệp thuốc lá lo ngại việc tăng thuế sẽ đưa đến kết quả là mức bán giảm sút.
“Để tránh việc này, công nghiệp thuốc lá dùng những chiến thuật khác nhau, chẳng hạn như cố gắng thúc ép một ý niệm sai lầm lên chính phủ là công nghiệp thuốc lá sẽ phải rời khỏi nước, làm cho nước sở tại mất lợi tức," ông nói. "Và họ nói sẽ sa thải công nhân và cũng sẽ sử dụng những chiến thuật không hợp pháp để nỗ lực thuyết phục các nhà lập pháp bỏ phiếu chống lại việc tăng thuế.”
Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng tăng thuế là biện pháp hữu hiệu nhất trong số các biện pháp kiểm soát thuốc lá. Những biện pháp khác gồm có thiết lập những môi trường không hút thuốc, cảnh báo về sức khỏe trên những bao thuốc lá, và cấm tất cả mọi hình thức quảng cáo, quảng bá và bảo trợ những sản phẩm thuốc lá.