Tổng thống Yemen đề nghị cải tổ để xoa dịu tình hình

  • Edward Yeranian

Các người biểu tình hô to khẩu hiệu và trưng bảng đòi ông Saleh từ chức

Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh đang bày tỏ quyết tâm cải tổ chính trị và hiến pháp, trong một nỗ lực nhắm xoa dịu những người biểu tình phản đối đang làm rung chuyển quốc gia này từ hơn 10 ngày nay.

Trong lúc dân chúng đòi ông từ chức, hôm Thứ hai Tổng thống Saleh một mực nói rằng ông sẽ không bỏ cuộc, trừ phi cử tri quyết định từ bỏ ông bằng lá phiếu. Ông cũng nói lên quyết tâm đưa ra những cải tổ chính trị quan trọng và khuyến nghị người dân hãy sử dụng tiến trình bầu cử để thực hiện thay đổi.

Ông nói ông ủng hộ cải tổ chính trị, cải tổ luật pháp và hiến pháp. Ông cho biết là ông chống đối bạo động và bất ổn. Ông đoan quyết rằng những ai muốn thay đổi nên chấp nhận điều mà ông gọi là thái độ văn minh và tư cách và tham gia vào các cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội.

Mặc dù ông Saleh đã đưa ra những lời cam kết cải tổ, hàng trăm người trẻ Yemen dường như đã dựng lều trại bên ngoài đại học Sanaa, hô to khẩu hiệu và trưng bảng đòi ông từ chức.

Chuyên gia về Yemen Stephen Steinbeiser thuộc Học Viện Hoa Kỳ Nghiên Cứu về Yemen tại Sana'a nói rằng ông từng dự kiến là lời hứa cải tổ do tổng thống đưa ra sẽ xoa dịu giới trẻ và các chính đảng đối lập, nhưng giới sinh viên dường như không muốn chấp nhận đề nghị của ông.

Chuyên gia Stephen Steinbeiser nói: "Dường như rất nhiều người trẻ thực sự muốn thực hiện ý nghĩ cách mạng hoặc thay đổi thật nhiều, và rất nhiều người trong giới trẻ lạc quan tin rằng điều căn bản là cuộc cách mạng đang diễn ra ngay bây giờ. Tôi không biết là có đúng như thế hay không, và chắc chắn là tôi không thể hình dung ra được là thay đổi thực sự sẽ diễn ra trong một tương lai thật gần. Nhưng đối với tôi dường như người ta đang giữ vững lập trường và tôi không chắc là chỉ có đối thoại không thôi sẽ có đem đến được khác biệt gì hay không."

Chuyên gia Steinbeiser lý luận rằng từ lâu Yemen đã có những liên hệ lịch sử chặt chẽ với Ai Cập ở gần đó và rằng phần lớn mọi người theo dõi thấy phong trào dân chúng nổi dậy đã lật đổ được cựu Tổng thống Hosni Mubarak và bây giờ thì một số cũng đang muốn hạ bệ Tổng thống Saleh.

Ông giải thích: "Chắc chắn là trong mấy tuần qua, dân chúng Yemen gắn chặt mắt theo dõi những biến cố tại Ai Cập và tình hình ở đó là điều ngạc nhiên thích thú cho tất cả mọi người. Và theo tôi đó là cái ý tưởng chính. Đã từ lâu lắm Ai Cập và Yemen vẫn đi chung dòng lịch sử, và một khi cách mạng thành công tại Ai Cập thì tôi chắc là rồi ra nó cũng giúp cho dân chúng ở Yemen bạo dạn hơn. Cho đến khi đài truyền hình al-Jazeera bị chặn cách đây 2 ngày, dân chúng vẫn thức xem cho đến 4 giờ sáng."

Tin cho hay hôm thứ Hai hàng chục ngàn người biểu tình đã tụ họp trong thành phố Taiz, và trong thành phố cảng Aden ở miền nam, những người chứng kiến tận mắt cho biết các lực lượng an ninh đã nổ súng vào những người trẻ ném đá, gây thương vong.

Một phát ngôn viên của phe đối lập Yemen chỉ trích đề nghị cải tổ của Tổng thống Saleh, gọi đó chỉ là "một mưu toan câu giờ." Ông Saleh đã giữ chức vụ tổng thống từ năm 1978, và nhiệm kỳ hiện nay của ông sẽ chấm dứt vào năm 2013.