Tòa án Nhân dân Cấp cao của Việt Nam xét xử phúc thẩm nhà bất đồng chính kiến Trần Đức Thạch hôm 24/3 tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, các báo Công An Nhân Dân, Người Lao Động và Dân Trí cho hay.
Tòa ra phán quyết giữ nguyên bản án sơ thẩm gồm 12 năm tù giam và 3 năm quản chế mà ông Thạch phải thi hành vì phạm tội hình sự “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”, vẫn theo tin của Công An Nhân Dân, Người Lao Động và Dân Trí.
Nhà thơ, cựu chiến binh Quân đội Nhân dân Trần Đức Thạch, năm nay 69 tuổi, bị công an Nghệ An bắt giam tháng 4/2020 và bị đưa ra xử sơ thẩm hồi tháng 12 cùng năm, với kết cục ông phải nhận mức án kể trên.
Từng là hội viên Hội Nhà văn tỉnh Nghệ An, ông Thạch đã viết hàng trăm bài thơ, một tiểu thuyết và nhiều bài báo, đa số lên án nạn tham nhũng, bất công và vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Từ tháng 3/2013 đến tháng 7/2017, ông Trần Đức Thạch cùng với các ông Nguyễn Văn Đài, Phạm Văn Trội, Nguyễn Trung Tôn và Nguyễn Bắc Truyển thành lập tổ chức có tên "Hội anh em dân chủ".
Dưới con mắt của nhà cầm quyền Việt Nam, hội này bị xem là có mục đích hoạt động chống chính quyền.
Nhà chức trách cáo buộc rằng hội có liên kết với các tổ chức bất hợp pháp trong nước và nước ngoài với mục đích khi lực lượng đủ mạnh, vào thời điểm phù hợp sẽ công khai hoạt động, đối đầu chính quyền, thay đổi thể chế chính trị tại Việt Nam, tiến tới lật đổ chính quyền nhân dân.
Cách đây hơn 5 năm, Bộ Công an Việt Nam đã khởi tố bốn ông Đài, Trội, Tôn và Truyển cùng một số người khác về tội "hoạt động lật đổ”.
Riêng ông Thạch bị bắt vào tháng 4/2020 sau khi nhà chức trách cáo buộc rằng từ đầu tháng 5/2019 đến đầu tháng 3/2020, ông soạn và đăng lên Facebook nhiều bài viết “xuyên tạc các sự kiện kinh tế, chính trị xã hội; bôi nhọ, xúc phạm các lãnh đạo” của đảng và nhà nước.
Luật sư Hà Huy Sơn cho VOA biết phiên xét xử phúc thẩm ông Thạch diễn ra chóng vánh từ 8h30 đến 10h15 sáng 24/3/2021. Trong luận cứ bào chữa cho ông Thạch, luật sư Sơn chỉ ra rằng cấp tòa sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng tố tụng.
Cung cấp thêm chi tiết về điều này trên trang Facebook cá nhân, luật sư Sơn viết: “Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018. Nhưng Bản án sơ thẩm lại xét xử cả những hành vi của ông Thạch trước ngày 1/1/2018 liên quan đến Hội anh em dân chủ đã bị bắt từ tháng 12/2015”. Việc này vi phạm một nghị quyết năm 2017 của quốc hội về việc thi hành Bộ luật Hình sự 2015, ông Sơn lập luận.
Vị luật sư bào chữa cũng đưa ra lập luận rằng việc ủng hộ hay xây dựng chế độ “đa nguyên, đa đảng”, “tam quyền phân lập”, “xây dựng nền kinh tế, lấy kinh tế tư nhân làm nền tảng” không phải là điều cấm trong Hiến pháp 2013 hoặc là một tội được quy định trong Bộ luật Hình sự 2015.
Luật sư Sơn còn nêu lên vấn đề là có thể ông Thạch có những phát biểu quá mức, nhưng nếu đảng cộng sản cầm quyền không có những sai phạm, tham nhũng, bất công, hà cớ gì ông Thạch lại chống chế độ.
Luật sư Sơn lưu ý rằng ông Thạch là người trong một gia đình có truyền thống theo đảng, bố ông Thạch là huyện ủy viên, bản thân ông Thạch dành những năm tuổi trẻ cống hiến trong quân ngũ.
Tuy nhiên, phần bào chữa của ông Sơn không thay đổi được việc tòa phúc thẩm vẫn giữ nguyên bản án mà tòa sơ thẩm đã tuyên.
Phản ứng về bản án phúc thẩm đối với ông Thạch, nhà hoạt động-cựu tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Đài hiện sống lưu vong ở Đức viết trên Facebook: "Đả đả độc tài cộng sản Việt Nam xử y án 12 năm tù Nhà thơ Trần Đức Thạch".
Đây là lần thứ hai nhà bất đồng chính kiến, cựu chiến binh cộng sản Trần Đức Thạch bị chính quyền bỏ tù. Cách đây 13 năm, hồi năm 2008, ông Thạch từng bị xét xử, kết án 3 năm tù và 3 năm quản chế về tội “Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam”.
