Động đất mạnh 6,2 độ richter đã xảy ra ở một trong những khu vực nghèo nhất Trung Quốc ngay trước nửa đêm thứ Hai 18/12, khiến ít nhất 127 người thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và đánh sập những căn nhà làm bằng bùn ở những ngôi làng xa xôi hẻo lánh.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc tìm đến xã thứ sáu của làng Dahe, một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở tỉnh Cam Túc phía tây bắc Trung Quốc, và họ thấy nhiều ngôi nhà có nguy cơ bị sập hoặc đã sụp đổ, đặc biệt là những ngôi nhà được xây bằng bùn và đất sét.
Một cụ già được lực lượng cứu hộ đưa ra khỏi ngôi nhà bị hư hại của mình cho biết: “Tôi đã sống hơn 80 năm và chưa bao giờ chứng kiến một trận động đất lớn như vậy”.
Hơn 155.000 ngôi nhà ở Cam Túc bị hư hại hoặc phá hủy.
Vào lúc 11h59 đêm 18/12, trận động đất đã làm rung chuyển quận Jishishan của Cam Túc, ở độ sâu 10 km (6,2 dặm). Tâm chấn cách đường ranh giới giữa tỉnh Cam Túc và Thanh Hải 5 km, nơi cũng có thể cảm nhận được những rung chấn mạnh.
Các nhà chức trách đã huy động một loạt lực lượng ứng phó khẩn cấp sau khi trận động đất phá hủy đường sá và cơ sở hạ tầng, gây ra lở đất và chôn vùi một nửa ngôi làng trong bùn đất. Tuy nhiên, công tác cứu hộ gặp nhiều thách thức trong điều kiện nhiệt độ dưới 0, sau khi một đợt rét đậm quét qua.
Động đất thường xuyên xảy ra ở các tỉnh như Cam Túc, nằm ở ranh giới phía đông bắc của cao nguyên Thanh Hải-Tây Tạng nơi có hoạt động kiến tạo mạnh mẽ. Trận động đất nguy hiểm nhất ở Trung Quốc trong những thập niên gần đây là vào năm 2008, khi một trận động đất có cường độ 8,0 độ richter xảy ra ở Tứ Xuyên, khiến gần 70.000 người thiệt mạng.
Tại Cam Túc, nhà chức trách cho biết đã có 113 người thiệt mạng và 536 người bị thương tính đến 1 giờ chiều 19/12.
Số người chết ở Thanh Hải là 14 người với 198 người bị thương, tính đến 4h50 chiều.
Chính thức vẫn còn 20 người mất tích.
Hãng tin Tân Hoa Xã đưa tin khoảng 2.200 nhân viên từ sở cứu hỏa tỉnh Cam Túc và 900 người từ đội lâm nghiệp, cũng như 260 nhân viên cứu hộ khẩn cấp chuyên nghiệp đã được điều động đến vùng thảm họa.
Tỉnh đã phân bổ 20 triệu nhân dân tệ (2,8 triệu USD) cho chính quyền địa phương để ứng phó khẩn cấp, cũng như gửi vật tư bao gồm 2.600 lều vải bông, 10.400 giường gấp, 10.400 chăn (mền), 10.400 nệm vải bông và 1.000 bộ bếp.
Các quan chức huyện Jishishan, với dân số khoảng 260.000 người trải khắp nhiều làng và thị trấn, cho hay chính quyền địa phương thiếu nguồn lực nên phải dựa vào chính quyền tỉnh.
Cam Túc là một trong những tỉnh nghèo nhất Trung Quốc.
Tân Hoa Xã tường thuật rằng do khu vực xảy ra thảm họa nằm ở vùng cao, có thời tiết lạnh nên các nỗ lực cứu hộ đang được thực hiện nhằm ngăn chặn các thảm họa thứ cấp do các yếu tố ngoài trận động đất gây ra.
Nhiệt độ ở Linxia, Cam Túc, gần nơi xảy ra trận động đất, là khoảng âm 14 độ C (6,8 độ F) vào sáng 19/12.
Mặc dù 72 giờ sau động đất là khoảng thời gian mang lại nhiều cơ hội nhất để giải cứu những người sống sót, nhưng khoảng thời gian đó sẽ bị rút ngắn lại do thời tiết khắc nghiệt, khiến những nạn nhân bị mắc kẹt phải đối mặt với nguy cơ cao hơn.
Một số nơi nước, điện, giao thông, thông tin liên lạc và cơ sở hạ tầng khác đã bị hư hại.
Hàng chục đường cao tốc và đường nông thôn bị hư hại do nhiều vụ lở đất, mặc dù không có báo cáo về thương vong.
Tuy nhiên, một đập thủy điện lớn cách tâm chấn 50 km không bị ảnh hưởng bởi trận động đất. CCTV đưa tin con đập trên thượng nguồn sông Hoàng Hà vẫn hoạt động bình thường.
Phân tích sơ bộ cho thấy trận động đất là một dạng đứt gãy kiểu mảng địa tầng này dồn ép vào mảng kia, là một trong ba trận động đất trên 6 độ richter đã xảy ra trong phạm vi 200 km tính từ tâm chấn lần này kể từ năm 1900. Truyền thông nhà nước đưa tin có ít nhất 32 dư chấn trong một giờ sau khi trận động đất xảy ra.
Tổng cộng có 9 cơn dư chấn có cường độ từ 3,0 độ trở lên đã được ghi nhận vào sáng 19/12, hai trong số đó có cường độ ít nhất là 4,0.
Cách Jishishan ở vùng Tân Cương khoảng 3.000 km, thêm một trận động đất xảy ra lúc 9h46 sáng 19/12, với cường độ khoảng 5,5 và ở độ sâu 10 km.
Sau khi động đất chết người xảy ra tại Trung Quốc, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã gửi lời chia buồn tới Trung Quốc hôm 19/12 và ngỏ ý rằng chính phủ của bà sẵn sàng giúp đỡ.
Căng thẳng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh đã tăng vọt trong 4 năm qua, khi Trung Quốc tìm cách khẳng định các yêu sách chủ quyền của mình bằng áp lực chính trị và quân sự. Trung Quốc lâu nay vẫn coi Đài Loan là lãnh thổ của mình.
Tuy nhiên, bà Thái đã đặt những căng thẳng này sang một bên, và thông qua một tuyên bố trên nền tảng mạng xã hội X đưa ra “lời chia buồn chân thành” tới tất cả những ai đã mất người thân.
Diễn đàn