Hong Kong hôm 8/3 công bố dự thảo luật an ninh quốc gia mới, một tài liệu mà một số luật sư nói rằng đã mở rộng phạm vi của “xúi giục nổi loạn” và “bí mật nhà nước”, với các hình phạt cứng rắn hơn đối với bất kỳ ai bị kết án về những tội này và một số tội khác.
Dự thảo – bao gồm những điều khoản mới như tội phản quốc, gián điệp và can thiệp từ bên ngoài – đang được các nhà ngoại giao và doanh nghiệp nước ngoài theo dõi chặt chẽ vì lo ngại nó có thể làm tổn hại thêm các quyền tự do ở trung tâm tài chính vốn đang chứng kiến sự đàn áp của Trung Quốc lên giới bất đồng chính kiến. Nhiều chính trị gia và nhà hoạt động ủng hộ dân chủ ở Hong Kong đã bị vào tù hoặc đi lưu vong vì sự đàn áp này.
Hội đồng Lập pháp hôm 8/3 bắt đầu tranh luận về dự luật giữa bối cảnh an ninh được thắt chặt, và một số thành viên của cơ quan phần lớn thân Bắc Kinh nói với các phóng viên rằng họ dự kiến dự luật sẽ được thông qua thành luật trước giữa tháng Tư.
Lãnh đạo Hong Kong Lý Gia Siêu trước đó kêu gọi các nhà lập pháp thông qua dự luật “một cách nhanh nhất”.
Một tuyên bố của chính phủ nói: “Địa chính trị ngày càng trở nên phức tạp và các rủi ro an ninh quốc gia sẽ sớm xảy ra”.
Một số luật sư phân tích dự thảo luật cho biết thoạt nhìn, các yếu tố của bản sửa đổi đối với một số tội danh được liệt kê tương tự như các điều khoản của phương Tây nhưng một số điều khoản, chẳng hạn như điều khoản về tội xúi giục nổi loạn và bí mật nhà nước, có phạm vi rộng hơn và cứng rắn hơn.
Dự luật bao gồm các mức án lên tới tù chung thân vì tội phản quốc, nổi dậy và phá hoại, 20 năm cho tội gián điệp và 10 năm đối với các tội liên quan đến bí mật nhà nước và xúi giục nổi loạn.
Liên minh châu Âu, trong một tuyên bố gửi cho Reuters, cho biết họ đã nêu rõ trong một công hàm ngoại giao “mối quan ngại sâu sắc” của mình đối với các điều khoản sâu rộng trong dự luật về “sự can thiệp từ bên ngoài” và phạm vi áp dụng ngoài lãnh thổ của luật này.
Dự thảo, tuy nhiên, đã lưu ý một số điều khoản về nhân quyền.
“Nhân quyền phải được tôn trọng và bảo vệ, các quyền và tự do, bao gồm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và xuất bản, quyền tự do lập hội… phải được bảo vệ,” dự thảo luật viết.
Một số nhà đầu tư nói rằng mong muốn đẩy nhanh dự luật là điều đáng lo ngại.
“Việc họ gấp rút thông qua Điều 23 cho thấy lo ngại về sự phản đối của công chúng. Cộng đồng doanh nghiệp sẽ không hài lòng trừ khi có các rào chắn bảo vệ quyền cá nhân,” ông Andrew Collier, giám đốc điều hành của Orient Capital Research có trụ sở tại Hong Kong, nói với Reuters.
Ông Simon Young, giáo sư luật tại Đại học Hong Kong, cũng cho biết rằng các định nghĩa rộng về tội phạm, đặc biệt là những tội phạm liên quan đến sự can thiệp và thông đồng của nước ngoài, có thể là thách thức đối với các công ty.
“Rất có thể các doanh nghiệp hoặc các nhóm có mối liên hệ nào đó với chính phủ nước ngoài có thể nằm trong tầm ngắm như một ‘thế lực bên ngoài’,” ông Young nói.
Diễn đàn