Quốc Hội Hoa Kỳ sẽ vinh danh Ðức Ðạt Lai Lạt Ma hôm nay trong một buổi lễ diễn ra tại điện Capitol với sự hiện diện của Tổng thống Bush. Thông tín viên Dan Robinson của đài VOA tường trình rằng nhà lãnh đạo tinh thần của nhân dân Tây Tạng sẽ nhận được huân chương vàng của Quốc Hội Hoa Kỳ, một huy chương dân sự cao quý nhất được các nhà các nhà lập pháp Mỹ trao tặng.
Quốc hội Hoa Kỳ đã chính thức chấp thuận trao tặng Huy chương vàng cho Đức Đạt Lai Lạt Ma cách đây hơn 1 năm để ghi nhận điều mà một bản nghị quyết gọi là những đóng góp lâu dài và phi thường của ngài cho hòa bình, bất bạo động, nhân quyền và sự cảm thông trong tôn giáo.
Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ nhận giải thưởng tại một buổi lễ hôm nay trong đại sảnh hình tròn của Ðiện Capitol với sự hiện diện của Tổng thống Bush và Đệ nhất phu nhân Laura, các nhà lãnh đạo Quốc hội và người cùng được giải Nobel như ngài là ông Elie Wiesel sẽ đọc lời phát biểu.
Trước buổi lễ có các màn trình diễn âm nhạc và vũ điệu về văn hóa Tây Tạng và sau đó Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ phát biểu bên ngoài điện trụ sở Quốc hội.
Đức Đạt Lai Lạt Ma được liệt vào danh sách dài các nhân vật đã từng nhận huân chương vàng của quốc hội Hoa Kỳ, một vinh dự khác với những huân chương đặc biệt khác như Huân chương Danh dự được ban cho các giới chức quân đội, hay Huân chương Tự do của Tổng thống.
Những nhân vật khác đã nhận được vinh dự này trong những năm gần đây có Đức Giáo Hoàng Joan Phao Lô đệ nhị, hai cựu Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan và Geral Ford, cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela, Nữ tu Teresa, Cựu Thủ tướng Anh Tony BLair và nhóm Tuskegee Airmen, một nhóm các phi công người Mỹ gốc Phi Châu đã thực hiện các phi vụ trong thời gian Thế chiến thứ hai.
Buổi lễ trao tặng huân chương cho Đức Đạt Lai Lạt Ma diễn ra trước sự phẫn nộ và chống đối của Trung Quốc, nước đã yêu cầu hủy bỏ buổi lễ với lý do là hành động này vi phạm qui ước quốc tế và can thiệp vào nội bộ của Trung Quốc.
Tổng thống Bush đã mở cuộc hội kiến riêng với nhà lãnh đạo tinh thần Tây Tạng ngày hôm qua tại Tòa Bạch Ốc.
Nhiều câu hỏi đã được nêu ra cho Nữ phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, bà Dana Perino, về ý nghĩa của việc Tổng thống hiện diện tại buổi lễ trao tặng Huy chương tại Quốc hội và liệu việc vinh danh đức Đat Lai Lạt Ma có làm gia tăng tình trạng căng thẳng trong quan hệ Trung Mỹ hay không. Bà Perino cho biết như sau:
“Tổng thống tham dự lễ trao tặng Huân chương của Quốc hội vì đó là một diễn biến đặc biệt theo truyền thống của Hoa Kỳ. Hoa kỳ và chính phủ của Tổng thống Bush đã làm cố gắng tạo dựng quan hệ vững chắc với Trung Quốc trong nhiều vấn đề khác nhau, từ vấn đề mậu dịch cho tới công cuộc hợp tác về nhiều lãnh vực, như việc thành lập cuộc họp gồm 6 nước để đàm phán với Bắc triều Tiên. Chúng tôi cảm thấy Hoa kỳ có các quan hệ vững chắc với Trung Quốc và mối quan hệ đó sẽ được duy trì.”
Bà Perino nói thêm rằng chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc đã được thông báo về buổi lễ vinh danh đức Đạt Lai Lạt Ma trong cuộc hội đàm giữa Hoa kỳ và Trung Quốc tại hội nghị Thượng đỉnh của khối APEC diễn ra ở Australia trước đây trong năm.
Trả lời một cuộc phỏng vấn của đài VOA trước khi diễn ra buổi lễ tại điện Capitol, đức Đạt Lai Lạt Ma, người đã nhận được giải Nobel hòa bình năm 1989, cho biết ngài cũng thảo luận với Tổng thống Bush về những thay đổi có thể có về cung cách chọn các nhà lãnh đạo tinh thần của người Tây Tạng trong tương Lai.
Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng nói rằng những vụ vi phạm nhân quyền tại Miến Ðiện là một trong các đề tài được đề cập tới trong cuộc hội kiến riêng của ngài với Tổng thống Bush, và Đệ nhất phu nhân Laura Bush cũng đã tham gia một phần cuộc hội kiến này.
Một nghị quyết của Quốc hội Hoa Kỳ hồi năm ngoái mở đường cho buổi lễ vinh danh đức Đạt Lai Lạt Ma hôm nay nói rằng ngài đã dùng tài lãnh đạo của mình để quảng bá cho dân chủ, tự do và hòa bình cho nhân dân Tây Tạng qua việc thương lượng để cho Tây Tạng được hưởng một nền tự trị bên trong nước Cộng hòa nhân dân Trung Quốc.
