Nhiều tuần lễ qua, tu sĩ và giáo dân Công Giáo tại Hà Nội đã tập trung cầu nguyện trước Tòa Khâm Sứ Vatican cũ ở ngay trung tâm thủ đô Hà Nội. Đây là một trong số những tài sản của Giáo Hội Công Giáo bị chính quyền cộng sản do ông Hồ Chí Minh lãnh đạo tịch thu vào năm 1954.
Phóng viên Ben Stocking của hãng thông tấn AP trong một bài viết mới đây đã mở đầu rằng: 'diễn ra trong thầm lặng, Giáo Hội Công Giáo Việt Nam lần đầu tiên thẳng thắn thách thức chính phủ theo chủ nghĩa cộng sản mạnh mẽ như vậy'.
Giáo hội đòi chính phủ Việt Nam trả lại Tòa Khâm Sứ tọa lạc trên khu đất rộng khoảng một hecta trại trung tâm thủ đô Hà Nội.
Mặc dù cuộc tranh chấp này khiến cho quan hệ giữa giáo hội và nhà nước đang trở nên căng thẳng, AP nói rằng diễn biến này cho phép dư luận đánh giá rằng quan hệ giữa nhà nước Việt Nam và Giáo Hội Công Giáo như vậy là đã có nhiều bước tiến bộ trong thời gian qua.
Nói một cách khác thì liệu năm hay mười năm về trước công an có để yên cho giáo dân Công Giáo tập trung bày tỏ đòi hỏi như vậy hay không.
Hãng tin AP trích lời ông Peter Hansen của một trường đại học Công Giáo ở Australia, rằng: 'Nay cái cảm giác là hai bên có thể chấp nhận nhau được đã xuất hiện. Bên giáo hội cảm thấy đã công khai bày tỏ được những bất bình, còn bên nhà nước cảm thấy có thể chấp nhận được những diễn biến như vậy'.
Diễn biến này sẽ tăng lên mức cao hơn vào thứ sáu này khi bên những người Công Giáo dự tính tổ chức một cuộc tập trung cầu nguyện lớn nhất, bất chấp yêu cầu của chính quyền là phải chấm dứt các buổi tập trung.
Các quan chức chính phủ Hà Nội từ chối trả lời phỏng vấn của báo chí nước ngoài về vấn đề này.
Các giới chức bên giáo hội nói rằng họ có đầy đủ giấy tờ chứng nhận tài sản này là của Giáo Hội Công Giáo, trong khi các giới chức chính quyền Hà Nội nói rằng một vị lãnh đạo giáo hội trước đây đã tự nguyện hiến tài sản này cho nhà nước vào năm 1960.
Một quan chức chính phủ nói rằng việc trả tài sản lại rất phức tạp. Sau khi Việt Minh chiếm lại chính quyền vào năm 1954, không chỉ tài sản của Giáo Hội công Giáo thôi, mà còn của những người mà chính quyền xếp vào loại điền chủ, tư sản... đều bị nhà nước tịch thu. Số tài sản này phần thì được chính phủ sử dụng, phần được giao cho các đơn vị, cá nhân khác nhau sử dụng trong suốt mấy thập niên qua.
Các nhà lãnh đạo Công Giáo tại Hà Nội thận trọng gọi diễn biến này là những 'buổi tập trung cầu nguyện', chứ không gọi là 'biểu tình'. Họ tổ chức cầu nguyện tại ba nhà thờ, nhưng điểm trọng tâm vẫn là nhà thờ thánh Giuse, tức là nhà thờ lớn nhất tại Hà Nội, nơi các thánh lễ thường thu hút đến hơn 2,000 giáo dân tham dự.
Tại các buổi cầu nguyện, hàng trăm giáo dân tập trung trước Tòa Khâm Sứ cũ, một biệt thự kiểu Pháp nay đã biến thành một trung tâm thể thao của giới trẻ.
Trong buổi tập trung cầu nguyện đầu tiên, các tín đồ đã kiệu đến một tượng Đức Mẹ Maria. Tượng này trước đây được đặt gần Tòa Khâm Sứ, nhưng sau đó đã bị chuyển sang một nhà thờ ở gần đó.
Hôm thủ nhật mới đây, một linh mục rước theo cây thánh giá đã dẫn đầu một nhóm khoảng 500 giáo dân đến tập trung tại đây. Họ hát lời cầu nguyện và hô khẩu hiệu trong khi không thấy có lực lượng an ninh mặc sắc phục xuất hiện.
Bản tin của Thông Tấn Xã Công Giáo Việt Nam nói rằng Đức Giám Mục Phanxicô Xavia Nguyễn Văn Sang, địa phận Thái Bình, sau các cuộc họp với các quan chức chính phủ ở Hà Nội mới đây cho hay phía chính quyền lo ngại những diễn tiến này gia tăng mức độ. Và các cán bộ trung ương hứa hẹn với nhà lãnh đạo tôn giáo này là họ đang tìm cách giải quyết, nhưng không thấy đưa ra một giải pháp rõ ràng nào.
