Đặc sứ chính của Hoa Kỳ về vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên đang có mặt tại Bình Nhưỡng với mục đích thuyết phục các nhà lãnh đạo ở đó chớ nên đi ngược lại những lời hứa mà họ đã đưa ra hồi năm ngoái. Theo tường thuật của thông tín viên đài VOA Kurt Achin tại Hán Thành, nếu các cuộc đàm phán thất bại, thì bối cảnh sẽ sẵn sàng để Bắc Triều Tiên sản xuất thêm chất liệu có thể dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Hôm nay, Trợ lý bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ Christopher Hill đã thực hiện chuyến đi ngắn bằng xe hơi từ Hán Thành đến biên giới được canh phòng cẩn mật với Bắc Triều Tiên, trên đường thực hiện chuyến thăm hãn hữu tại Bình Nhưỡng.
Ông Hill đã là người đứng đầu trong các cuộc thương thuyết nhằm loại bỏ các khả năng hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Ông nói rằng các hành động mới đây của Bình Nhưỡng như trục xuất các thanh sát viên quốc tế và tiếp tục hoạt động tại lò phản ứng chính đã là một cú đánh nghiêm trọng vào tiến trình.
Ông Hill nói: “Những điều mà họ làm rõ ràng đi ngược lại tinh thần những gì chúng ta đã cố gắng hoàn tất... Vì thế tôi có thể nói rằng chúng ta đang ở một giai đoạn rất khó khăn, rất gay go trong cuộc thương lượng.”
Trước khi rời Nam Triều Tiên, ông Hill nói với các phóng viên rằng ông muốn thuyết phục Bắc Triều Tiên nên thực hiện lời hứa thiết lập cuộc kiểm chứng bản kê khai họ đã trình hồi đầu năm nay.
Các giới chức Mỹ và Nam Triều Tiên cho biết Bắc Triều Tiên đã đưa ra những lời trấn an tại các cuộc đàm phán ở Bắc Kinh hồi năm ngoái rằng họ sẽ đồng ý về một hệ thống kiểm chứng theo đúng các tập tục thường lệ của quốc tế – chẳng hạn như các cuộc thăm viếng bất ngờ của các thanh sát viên quốc tế tại các địa điểm hạt nhân.
Ông Hill nói ông hiểu rằng Bắc Triều Tiên không muốn thực hiện lời hứa hẹn đó, nhưng ông nói rằng tiến trình không thể xúc tiến nếu không có một thỏa thuận về việc kiểm chứng.
Ông Hill nói: “Không phải là ta sẽ phải kiểm chứng hết mọi thứ. Việc kiểm chứng sẽ chỉ diễn ra sau này. Nhưng ta cần phải biết các nguyên tắc ra sao về việc kiểm chứng.”
Hồi tháng 8, Tổng thống Bush đã viện cớ Bắc Triều Tiên trì hoãn thỏa thuận kiểm chứng khi ông quyết định không gạt tên Bắc Triều Tiên ra khỏi một danh sách của Bộ ngoại giao Mỹ liệt kê các quốc gia bị nghi là bảo trợ khủng bố.
Bắc Triều Tiên quả quyết rằng vấn đề kiểm chứng không có liên hệ gì với lời hứa của Hoa Kỳ gạt tên họ ra khỏi danh sách này.Hãng thông tấn Yonhap của Nam Triều Tiên trích lời một nguồn tin Nam Triều Tiên không nêu rõ danh tính nói rằng có các dấu hiệu về hột động gần địa điểm mà Bắc Triều Tiên đã thực hiện một cuộc thử nghiệm hạt nhân ngầm dưới đất hồi năm 2006.
Nguồn tin này phỏng đoán là Bắc Triều Tiên có thể đang tìm cách sửa chữa địa điểm này, có thể là để thực hiện một cuộc thử nghiệm tiếp theo. Nguồn tin này cho biết Nam Triều Tiên đang theo dõi sát hoạt động này.